Theo
ông
Cương, việc
Hiệp
hội
Chế
biến
và
XK
thủy
sản
Việt
Nam
(VASEP)
đề
nghị
lùi
thực
hiện
Nghị
định
đến
1/7/2015
là
một
trong
những
việc
bảo
vệ
hình
thức
kinh
doanh
chộp
giật,
không
lành
mạnh.
Bán
cá
mà
không
phải
cá
Thưa
ông,
là
chuyên
gia
về
lĩnh
vực
thủy
sản,
ông
đánh
giá
thế
nào
về
Nghị
định
36
của
Chính
phủ
về
nuôi,
chế
biến
và
XK
sản
phẩm
cá
tra?
Nhìn
một
cách
tổng
thể
thì
Nghị
định
36
là
tăng
cường
hoạt
động
quản
lý
Nhà
nước,
và
đây
là
điều
rất
cần
thiết.
Tôi
lấy
ví
dụ,
bán
cá
mà
không
phải
cá,
mà
là
nước
bên
trong
thì
chỉ
làm
lợi
cho
một
vài
kẻ
làm
ăn
xấu,
chứ
không
có
lợi
ích
của
các
DN
làm
ăn
đứng
đắn
và
lợi
ích
của
quốc
gia
trong
này.
Nghị
định
36
điều
chỉnh
cái
đó.
Hơn
nữa,
Nghị
định
36
điều
chỉnh
những
hành
vi
cạnh
tranh
không
lành
mạnh,
tức
là
bán
phá
giá.
Trong
một
phiên
chợ
quốc
tế
mà
những
người
bán
hàng
chỉ
là
người
Việt
Nam
và
người
mua
hàng
là
các
đối
tác
trên
thế
giới.
Đầu
tiên
chúng
ta
bán
3,5
USD/kg
cá
tra
phi
lê,
cuối
phiên
còn
2,3
USD/kg.
Đương
nhiên,
cuối
cùng
đối
tác
nước
ngoài
sẽ
hủy
hợp
đồng
3,5
USD
và
thay
vào
đó
là
ký
hợp
đồng
2,3
USD.
“Chúng
ta
cứ
nói
rộng
hơn
một
chút,
DN
làm
ăn
không
chân
chính,
lừa
đảo
người
tiêu
dùng,
nhân
dân
để
trục
lợi,
thì
chúng
ta
phải
bắt
bằng
được
DN
kia,
chứ
loại
bỏ
cả
cộng
đồng
DN
thì
không
ổn,
lấy
ai
để
phát
triển
kinh
tế?
Như
vậy,
rõ
ràng
chúng
ta
phải
có
sự
quản
lý
của
Nhà
nước
để
làm
việc
này.
Và
không
thể
loại
bỏ
vai
trò
của
Nhà
nước.
Trong
câu
chuyện
quản
lý
cá
tra,
Nghị
định
36
ra
đời
nhằm
loại
bỏ
những
cái
không
cần
thiết
và
đưa
trật
tự
sản
xuất
vào
nề
nếp”,
ông
Nguyễn
Tử
Cương. |
Như
vậy,
đối
tượng
chịu
thiệt
phải
là
người
sản
xuất
đầu
tiên.
Người
tiêu
dùng
các
nước,
thoạt
đầu
tưởng
có
lợi,
nhưng
hóa
ra,
họ
mua
nhầm,
và
cái
nhầm
ở
đây
là
gì?
Là
họ
mua
nước
thay
vì
mua
cá.
Đáng
lẽ
họ
mua
1kg
cá,
thì
chỉ
có
0,6kg
là
cá
thật,
còn
lại
0,4kg
là
nước.
Một
tiến
bộ
nữa
của
Nghị
định
36,
đó
là
dự
báo
và
phòng
ngừa
được
tình
trạng
thừa
-
thiếu
nguyên
liệu
cũng
như
thị
trường
tiêu
thụ.
Tại
sao
nguyên
liệu
cá
tra
trong
nước
thường
xuyên
thừa?
vì
anh
không
biết
nghiên
cứu
quy
luật
thị
trường.
Anh
không
biết
là
tháng
nào
ở
nước
ngoài
người
ta
ăn
cá
tra
nhiều,
lúc
nào
người
ta
ăn
ít,
hoặc
không
ăn.
Khi
có
Nghị
định
36,
tức
là
có
được
biểu
đồ
nhu
cầu
của
từng
thị
trường,
thì
đối
chiếu
vào
đó
mới
có
thể
định
ra
chu
kỳ
sản
xuất.
Tôi
ví
dụ
thế
này:
Vào
tháng
11
chẳng
hạn,
là
tháng
châu
Mỹ
ăn
cá
tra
nhiều
nhất,
thì
chúng
ta
phải
xuống
giống
6
tháng
trước
đó.
Còn
tháng
nào
mà
người
ta
ăn
ít
thì
ngược
lại
6
tháng
trước
anh
thả
ít
đi.
Tránh
trường
hợp
thừa
thì
bán
đổ
đi,
mà
lúc
thiếu
không
có
mà
bán,
hoặc
có
cũng
tranh
nhau
bán
phá
giá…
Nghị
định
36
bắt
buộc
anh
phải
thiết
lập
một
đánh
giá
cung
cầu
của
thị
trường,
sau
đó
đưa
ra
một
dự
báo
sớm,
mà
dự
báo
sớm
ít
nhất
6
tháng
để
bên
này
tôi
làm
quy
hoạch.
Anh
thả
cá
xuống
lúc
nào
là
quyền
của
anh,
nhưng
là
cơ
quan
quản
lý
Nhà
nước
tôi
có
quyền
cho
anh
lời
khuyên,
và
hơn
nữa
là
đất
này
tôi
quy
hoạch
rồi,
anh
đào
để
nuôi
cá
tra
là
tôi
không
ủng
hộ
anh.
Tôi
cấm
anh
được.
Tất
cả
những
việc
này
Nghị
định
36
điều
chỉnh.
Tôi
cho
là
rất
tốt.
Theo
ông
nói
thì
rõ
ràng
Nghị
định
36
là
công
cụ
để
đưa
việc
nuôi,
chế
biến
và
XK
cá
tra
vào
nề
nếp,
có
lợi
cho
người
sản
xuất
và
XK.
Vậy
tại
sao
VASEP
lại
đề
nghị
lùi
thời
gian
thực
hiện
Nghị
định
và
phản
đối
một
số
quy
định
trong
Nghị
định
này?
Theo
tôi,
lâu
nay
người
ta
tự
do
quen
rồi,
không
ai
quản
lý,
nên
ngành
cá
tra
bao
năm
qua,
tuy
là
thế
mạnh
của
đất
nước,
nhưng
có
phát
triển
được
đâu.
Quan
niệm
của
DN
làm
ăn
chộp
giật
là:
Chết
thì
chết
cả
đất
nước,
chết
cả
một
ngành,
chứ
từng
anh
làm
gian
dối
không
chết,
nên
người
ta
phản
đối.
Ngoài
ra,
cái
“lệ”
của
VASEP
là,
khi
có
một
chính
sách
mới
chẳng
lẽ
lại
không
phản
đối
gì?
Tôi
ví
dụ
Thông
tư
48
ban
hành
ra,
gần
như
buông
hết
quyền
quản
lý
của
Nhà
nước
về
mặt
chất
lượng.
Thế
mà
VASEP
vẫn
phản
đối
được
thì
thật
không
thể
hiểu
nổi.
Tung
tin
đồn
thừa
nguyên
liệu
là
“chiêu”
DN
thường
làm
Trong
Nghị
định
36
có
một
quy
định
quan
trọng
là
kiểm
soát
giá
sàn
cá
tra.
Tuy
nhiên,
quy
định
này
bị
VASEP
phản
đối
mạnh
nhất?
Đâu
là
nguyên
nhân,
thưa
ông?
Hiện
chúng
ta
chưa
có
luật
chống
bán
phá
giá.
Như
tôi
nói
ở
trên,
chỉ
riêng
về
phần
XK,
nếu
không
quy
định
cặn
kẽ,
thì
rõ
ràng
mạnh
ông
nào
ông
ấy
bán,
bất
cứ
giá
nào.
Và
để
bán
với
giá
thấp,
thì
đương
nhiên
DN
sẽ
phải
đưa
tỷ
lệ
mạ
băng
và
hàm
lượng
nước
trong
cá
tra
cao
lên
nhằm
làm
giảm
giá
thành.
Cụ
thể
nó
thế
này:
Để
đưa
được
trọng
lượng
từ
0,6kg
cá
lên
1kg
phi
lê,
DN
tìm
cách
bơm
nước
vào
cá,
rồi
đưa
hỗn
hợp
Ditri
pôly
Phốt
phát
với
nước
vào
làm
mạ
băng.
Chất
phụ
gia
này
bình
thường
người
ta
chỉ
sử
dụng
cho
làm
thịt
bò
khô
hoặc
xúc
xích
theo
tỷ
lệ
cho
phép.
Các
DN
chế
biến
đã
lợi
dụng
chất
này
để
đưa
vào
tôm,
mực
và
giờ
là
cá
tra.
Thời
tôi
làm
Cục
trưởng
Cục
Quản
lý
chất
lượng
thủy
sản
(Bộ
Thủy
sản
cũ),
tôi
qua
Hải
quan
hỏi
thì
chỉ
trong
một
thời
điểm
người
ta
nhập
31
máy
bơm
loại
này,
cứ
1
đoạn
lại
cắm
mười
mấy
cái
kim
xuống
thân
con
cá
tra
để
bơm
nước
vào.
Nếu
chúng
ta
có
luật
chống
bán
phá
giá
thì
sẽ
điều
chỉnh
được
tình
trạng
này.
Việc
quy
định
kiểm
soát
giá
cá
tra
cũng
là
một
hình
thức
gần
giống
luật
chống
bán
phá
giá.
Dựa
vào
quy
định
này
mới
có
thể
“trị”
được
những
DN
làm
ăn
gian
dối.
Nhưng
họ
(những
DN
làm
ăn
gian
dối,
chộp
giật)
vẫn
luôn
có
những
chiêu
khác
để
tối
đa
hóa
lợi
nhuận,
làm
hại
người
sản
xuất
và
tiêu
dùng,
thưa
ông?
Tôi
biết
họ
có
rất
nhiều
“chiêu”.
Đơn
giản
thế
này:
Thị
trường
cá
tra
thế
giới
vẫn
mua
bán
bình
thường,
nhưng
một
số
DN
tung
tin
đồn
là
thị
trường
thế
giới
không
bán
được.
Cá
nguyên
liệu
trong
nước
lập
tức
xuống
giá.
Lúc
đó
họ
dồn
tiền
mua
cá
cho
vào
kho
lạnh.
Nhiều
DN
khác
không
tỉnh
táo
sẽ
lâm
vào
tình
trạng
thiếu
nguyên
liệu.
Khi
đó
họ
bốc
cá
trong
kho
ra
bán
lại,
không
chế
biến
cũng
đủ
lãi
to.
Tất
nhiên
trong
kinh
doanh
thì
người
ta
phải
có
thủ
đoạn,
chiêu
trò,
nhưng
việc
tung
tin
đồn
nhảm
là
Nhà
nước
cấm
thì
DN
vẫn
làm.
Những
chuyện
ấy
phải
đi
sâu
trong
ngành
thủy
sản
mới
nắm
được.
Do
đó,
cần
có
thông
tư
hướng
dẫn
thực
hiện
Nghị
định
36
càng
nhanh
càng
tốt.
Phải
có
bàn
tay
Nhà
nước
Theo
ông,
Nghị
định
36
còn
có
điểm
nào
chưa
phù
hợp
với
tình
hình
thực
tiễn.
Và
phải
điều
chỉnh
thế
nào?
Thực
ra,
việc
VASEP
đề
nghị
là
lùi
thời
hạn
này
đến
1/7/2015,
phản
đối
tỷ
lệ
mạ
băng
10%
và
độ
ẩm
83%,
phản
đối
kiểm
soát
giá
sàn
là
phản
đối
hoàn
toàn
những
quy
định
của
Nghị
định
36.
Việc
này
có
thể
làm
tụt
hậu
ngành
nuôi
cá
tra
của
Việt
Nam.
Do
đó,
cần
có
bàn
tay
của
Nhà
nước
trong
việc
quản
lý
nuôi,
chế
biến
và
XK
cá
tra.
Tuy
nhiên,
có
một
điểm
mà
tôi
lo,
đó
là
kiểm
soát
giá
sàn
giao
cho
hiệp
hội.
Các
nước
khác
cũng
làm.
Nước
Pháp
chẳng
hạn,
một
chai
rượu
vang
Boóc-đô
có
cấp
giấy
chứng
nhận
xuất
xứ
giá
cao
hơn
1,5
USD
so
với
không
có
giấy,
và
hiệp
hội
rượu
vang
Pháp
thu
về
20
cent
cho
một
chai
như
thế.
Nhưng
để
kiểm
soát
việc
này
phải
có
một
tổ
chức
chặt
chẽ,
trong
tổ
chức
ấy
có
một
nhân
viên
nhà
nước.
Trở
lại
câu
chuyện
giá
sàn
cá
tra,
phải
có
bàn
tay
của
liên
bộ
NN-PTNT
và
Tài
chính.
Sẽ
là
“mổ
bò”,
sẽ
là
cãi
nhau
giữa
các
DN,
người
sản
xuất
vì
mức
giá
khó
có
thể
quy
định
chi
tiết,
vì
nó
phụ
thuộc
vào
thời
điểm,
chi
phí
đầu
vào…
Cho
nên
cuối
cùng
phải
có
một
người
thực
sự
“cứng
tay”
thì
mới
có
thể
đưa
ra
được
một
cái
giá
chuẩn.
Nếu
đưa
ra
giá
cao,
DN
thiệt,
còn
giá
thấp
thì
nông
dân
thiệt.
Do
đó,
phải
là
người
thực
giỏi
về
chuyên
môn
và
có
bản
lĩnh
mới
làm
được.
Xin
cảm
ơn
ông!
Theo
Văn
Nguyễn