Sung rụng xuống đời

Dịch Covid-19 như cách để thử sức sáng tạo của doanh nghiệp. Hãng xưởng nhỏ lớn đến đâu, không thể ngồi chờ sung rụng, phải chủ động hơn, đương đầu với dịch bằng sự sáng tạo để tự cứu lấy mình. 

Chờ dài cổ

“Thử thách tới mức sống còn như vậy là quá ác! Thực ra doanh nghiệp vừa và nhỏ đã chịu hết xiết rồi, dịch còn làm tê liệt cả hệ thống nên cố gắng sản xuất mà không thể mua bán được thì không chóng thì chày, không chết kiểu này cũng sẽ chết kiểu khác”, anh Đinh Công Minh Thông, người điều hành hệ thống DG Foods ở Cần Thơ nói.

Hai năm liền, DG Foods tìm đủ mọi cách tăng công suất, thay đổi thiết bị, cập nhật tình hình thị trường, tìm kiếm bạn hàng. Ông chủ trẻ nói tìm đường sống, chứ chờ sung thì có lẽ mình sẽ rụng trước. Mất một năm mới đạt được thỏa thuận với Circle K và mất khá nhiều thời gian tất toán thủ tục “chua như giấm” để nhận 30% tài trợ đổi mới thiết bị. Phao cứu sinh 62.000 tỷ đồng hỗ trợ doanh nghiệp và người lao động chờ hoài không thấy. Có lẽ vì DG food quá bé nên khó nhìn thấy, Thông nói.

Hiện nay, DG Foods thay đổi nhiều, thay vì chỉ lo sản xuất và phân phối như trước đây; nay phải lo PR phát triển nhãn hiệu, tuyển các bạn trẻ vào xây dụng hình ảnh, rồi fanpage và website; tìm cơ hội phát triển thương mại điện tử,  tăng khả năng nhận diện thương hiệu, mở thêm kênh phân phối…

”Túm lại” là dịch bệnh kiểu này, phải tự lực cánh sinh, bán hàng lượm bạc cắc, duy trì công việc cho anh em gắn bó lâu nay đủ sống qua ngày. Lâu dài, lo lắng nhất vẫn là dịch bệnh kéo dài thì doanh nghiệp làm sao duy trì công ăn việc làm của mọi người, làm sao không đứt vốn trước khi thị trường phục hồi trở lại. Vay vốn ngân hàng thấy dễ chứ rất khó, theo anh Thông.

Người bên đông, sung bên đoài

“Ông Sáu ‘Xích lô’ lúc đương nhiệm Bí thư tỉnh ủy Đồng Tháp hay mua mắm làm món đặc sản đãi khách, khoái tụi tui nói ‘anh qua Đồng Tháp đi, tỉnh hỗ trợ’. Thực ra, tui có thiết bị mà không có điện 3 pha, tính làm điện mặt trời. Mấy anh em khảo sát nói thà anh xài điện nông thôn chứ điện mặt trời giá cao lắm. Doanh nghiệp nhỏ nhưng cũng phải có điện đúng công suất máy móc, cũng phải có công nghệ phù hợp… Có lần tui dự họp nghe chuyên gia nói về  thiết bị, nhưng nghe sao cũ quá. Tui liền có ý kiến, chuyên gia này để bụng. Sau này gặp lại, chuyên gia này thú thiệt ‘hồi đó cứ tưởng anh phá tui’. Vậy đó, nhưng mình là mắm Châu Đốc sao bỏ nơi này đi được!?”, ông Nguyễn Phụng Hoàng – chủ nhãn hàng Mắm Bà Giáo Khỏe 55555 – kể rôm rả.

Giữa dịch, cũng có đơn hàng, một lần giao mười mấy triệu – ông Hoàng nói về mạng lưới đặt hàng online rồi bán lại. Thực ra, đặt nhiều hơn cũng không thể đáp ứng, bởi hiện nay phải ưu tiên cho những khách hàng truyền thống, đã ký hợp đồng từ trước. Khách hàng tự đo lường, tự đánh giá rồi đi kiếm “5 số 5” mua hàng là phần phước cho mình nhưng cái khó là nguyên liệu không đủ. “Mà nguyên liệu hiện có là tầm nhìn và một kỳ công dự trữ từ trước”, ông Hoàng nói. 

Khách đặt hàng bán trên mạng, chủ yếu ở TP.HCM, Hà Nội, một số tỉnh giáp biên giới Việt – Trung, kết nối sau những chuyến mở mang thị trường. Khi miền Bắc ăn mắm hay bán sang Trung Quốc thì mình khó biết được. Tương tự, Campuchia vào mùa cấm đánh bắt để cá sinh sản cũng nhập cá từ Trà Vinh, An Giang, Đồng Tháp làm khô, làm mắm. Thương nhân ở các tỉnh phía Bắc mua từ Campuchia về để xuất sang Trung Quốc lại tưởng hàng Campuchia chính chủ. Trung Quốc thích khô cá tra phồng, mắm… để làm mắm chưng hàm dĩ. Trước đây, mối Hải Phòng, Quảng Ninh lấy hàng từ ĐBSCL đưa qua Hong Kong, Đài Loan lấy hàng xuất trực tiếp từ Sài Gòn.

Những năm an lành, Việt kiều từ các nước về đặt hàng đi Mỹ, Úc, EU chiếm 40 – 50% sản lượng hàng xuất. Hai năm nay, lượng người về rất ít. Chị Kiều Hạnh và anh Phụng Hoàng vốn là bạn học từ hồi nhỏ, cùng nghiên cứu – phản biện, khen chê nhau mỗi ngày và cuối cùng đã “ thống nhất” làm ra món mắm sấy đặc trưng từng loại như cá sặc, cá lóc, cá chẽm. Hồi trước làm bột mắm nhưng so mắm sấy – dễ vận chuyển, bảo quản lâu hơn, mùi nhẹ, có thể chưng với thịt, trứng hay kho – một gói 50gr chưng hai chén cho 4 – 5 người ăn; cũng chừng ấy mắm sấy nấu với lít nước dừa là có nồi mắm kho.

 “Ăn mắm thấm về lâu, đâu có ai ăn hoài mỗi ngày. Con gái ở Texas nói mắm sấy nhà mình được chào bán trên mạng đó ba. Vậy ba gởi đường nào?”, ông Hoàng kể.

Doanh nghiệp nhỏ nó dở vậy đó, đâu có “ giám sát hành trình” như doanh nghiệp lớn, được. Hơn nữa ông Hòang nói mình đã có chút tuổi, trong khi làm mắm sấy tốn công lắm… Ông mong tình hình dịch bệnh lắng dịu, thị trường phục hồi để đưa hàng cho bà con Việt kiều ăn đỡ nhớ nhà. Còn ông Trần Anh Thư, phó chủ tịch UBND tỉnh An Giang, động viên: “Anh nên tham gia chương trình OCOP, tỉnh mới có cách giúp anh thực hiện trọn vẹn ý tưởng này chứ”.

Cách nói hàm ý phải trúng cái chỗ có sung rụng theo chương trình nông thôn mới. Trong khi đó, trái sung điện 3 pha chờ hoài không rụng…

Vân Anh (Theo TGHN)