Bong
bóng
và
nợ
xấu:
Có
lỗi
của
'đại
gia'?
Thứ
sáu
-
19/10/2012
06:01
Đằng
sau
những
vụ
vỡ
nợ,
bị
khởi
tố
của
rất
nhiều
“đại
gia”
vẫn
là
lời
cảnh
báo
cần
phải
nhắc
lại
về
môi
trường
đầu
tư
phức
tạp,
nhiều
rủi
ro
và
khá
bất
ổn
hiện
nay.
Từ
nợ
khó
đòi
đến
“ảo
thuật
ngân
hàng”
Cách
đây
không
lâu,
người
ta
xôn
xao
vụ
bà
Diệu
Hiền
“đại
gia”
thủy
sản
ở
đồng
bằng
sông
Cửu
Long
thổi
phồng
uy
tín
cá
nhân
để
vay
tiền
của
người
dân,
đầu
tư
vào
các
dự
án
bất
động
sản
khổng
lồ.
Khi
giá
bất
động
sản
sụt
giảm,
Công
ty
Thủy
sản
Bianfishco
hoạt
động
èo
uột,
lãi
mẹ
đẻ
lãi
con,
tổng
số
nợ
lên
đến
hơn
1.000
tỷ
đồng.
Tương
tự,
với
trường
hợp
của
Phạm
Văn
Thụ,
Chủ
tịch
kiêm
Tổng
giám
đốc
Công
ty
Thái
Sơn
vừa
bị
bắt
về
hành
vi
“lừa
đảo,
chiếm
đoạt
tài
sản”
liên
quan
đến
các
khoản
vay
ngân
hàng.
Tính
đến
tháng
2/2012,
dư
nợ
vay
của
công
ty
này
tại
13
tổ
chức
tín
dụng
(12
ngân
hàng
và
1
công
ty
tài
chính)
đã
trên
752
tỷ
đồng,
100%
khoản
nợ
của
công
ty
đã
thành
quá
hạn.
Thực
tế,
chiêu
thức
của
nhiều
“đại
gia”
kiểu
này
là
lợi
dụng
tình
trạng
bong
bong
kinh
tế,
đầu
cơ
đất
đai
hay
nâng
giá
tài
sản
lên
quá
cao
so
với
giá
trị
thực
rồi
đem
đi
thế
chấp
vay
vốn
ngân
hàng.
Các
nhà
kinh
tế
học
nhìn
nhận
bong
bóng
kinh
tế
như
một
hiện
tượng
gây
tác
động
tiêu
cực
do
các
nguồn
lực
được
phân
bổ
vào
những
mục
đích
không
tối
ưu,
khi
bong
bóng
vỡ
gây
thiệt
hại
một
khối
lượng
của
cải
khổng
lồ
đồng
thời
kèm
theo
bất
ổn
kinh
tế
kéo
dài.
Mới
đây,
phải
nhắc
đến
vụ
bắt
giữ
“bầu
Kiên”,
người
được
biết
đến
như
một
đại
gia
nổi
bật
ở
Việt
Nam
với
hàng
loạt
chức
danh.
Cơ
quan
chức
năng
xác
định
ông
Kiên
lợi
dụng
sự
nhập
nhằng
trong
việc
sở
hữu
chéo
giữa
các
ngân
hàng
để
thực
hiện
hành
vi
lách
luật,
phù
phép
để
cho
ba
công
ty
vốn
dĩ
không
có
chức
năng
đầu
tư
là
ACB
Hà
Nội,
Công
ty
B&B,
Công
ty
Đầu
tư
tài
chính
Á
Châu
tung
ra
trái
phiếu
và
thu
về
hàng
trăm
tỷ
đồng.
Sau
đó,
dùng
tiền
mua
lại
cổ
phiếu
ở
ngân
hàng
khác
rồi
đem
thế
chấp
vay
tiền
ở
ngân
hàng
mà
mình
đã
bán
trái
phiếu
để
lấy
tiền
hoàn
trả
cho
ngân
hàng
và
sử
dụng
vào
các
mục
đích
cá
nhân
khác.
Trường
hợp
của
bầu
Kiên
có
thể
coi
là
tiêu
biểu
cho
hiện
tượng
“bong
bóng
chứng
khoán”.
Giá
trị
tài
sản
tính
theo
số
cổ
phiếu
ACB
ông
Kiên
nắm
giữ
năm
2011
vào
khoảng
759,6
tỷ
đồng
(đứng
thứ
14
trong
top
100
nhà
đầu
tư
giàu
nhất
trên
sàn
chứng
khoán),
nhưng
sau
sự
kiện
gây
sốc
trên,
cổ
phiếu
ACB
bị
nhà
đầu
tư
đẩy
ra
dồn
dập,
khiến
giá
nhanh
chóng
lao
xuống
mức
kịch
sàn,
kéo
theo
sự
tuột
dốc
của
cả
thị
trường.
Thực
tế,
sở
hữu
chéo
không
phải
là
hình
thức
đầu
tư
trái
phép.
Trong
khu
vực
kinh
tế
ngoài
quốc
doanh,
sở
hữu
chéo
phổ
biến
dưới
hai
hình
thức
là
ngân
hàng
sở
hữu
lẫn
nhau
và
DN
sở
hữu
ngân
hàng.
Lấy
ví
dụ
Ngân
hàng
TMCP
Á
Châu
(ACB)
đang
sở
hữu
Ngân
hàng
TMCP
Xuất
nhập
khẩu
Việt
Nam
(Eximbank),
nhưng
Eximbank
đồng
thời
đang
sở
hữu
Ngân
hàng
TMCP
Sài
Gòn
-
Thương
Tín
(Sacombank).
Chưa
có
giải
pháp
hữu
hiệu
Dường
như
những
vụ
vỡ
nợ,
kinh
doanh
trái
phép
của
các
đại
gia
càng
lúc
càng
lớn
và
số
nợ
cũng
ngày
càng
khổng
lồ
hơn.
Không
chỉ
nợ
thanh
khoản
từ
người
dân
gây
mất
ổn
định
xã
hội,
những
món
nợ
khó
đòi
này
cũng
góp
phần
làm
trầm
trọng
thêm
hoạt
động
vốn
dĩ
đã
chật
vật
vì
nợ
xấu
của
các
ngân
hàng
trong
thời
gian
qua.
Hệ
thống
ngân
hàng
Việt
Nam
đang
bị
bao
trùm
bởi
khối
lượng
nợ
xấu
cao
nhất
Đông
Nam
Á
do
những
khó
khăn
của
kinh
tế
vĩ
mô,
nợ
đọng
của
DN
kinh
doanh
sản
xuất
tăng
kèm
theo
sự
trì
trệ
của
thị
trường
chứng
khoán
và
đóng
băng
của
thị
trường
bất
động
sản.
Theo
số
liệu
do
Chánh
Thanh
tra
giám
sát
Ngân
hàng
Nhà
nước
(NHNN)
Nguyễn
Hữu
Nghĩa
cung
cấp,
tính
đến
31/3/2012,
nợ
xấu
là
hơn
202.000
tỷ
đồng
(khoảng
9,69
tỷ
USD),
chiếm
8,6%
tổng
dư
nợ.
Trong
bối
cảnh
nền
kinh
tế
vẫn
đang
phát
triển
với
tốc
độ
thấp
nhất
so
với
3
năm
qua,
Ngân
hàng
Nhà
Nước
Việt
Nam
gần
đây
đã
bơm
thêm
vào
thị
trường
mở
hơn
13
nghìn
tỷ
đồng
để
cứu
giúp
các
ngân
hàng
và
tăng
cường
các
hoạt
động
tái
cấu
trúc.
Tuy
nhiên,
đó
chỉ
là
biện
pháp
tạm
thời.
Câu
hỏi
đặt
ra
là
có
giải
pháp
lâu
dài
nào
hữu
hiệu
để
áp
dụng
khi
nợ
xấu
tồn
tại
trong
chính
sự
yếu
kém
của
ngân
hàng,
và
tình
trạng
sở
hữu
chéo
phức
tạp
đang
khiến
việc
tái
cơ
cấu
hệ
thống
vấp
phải
vô
vàn
bất
cập.
Nếu
tình
trạng
bất
ổn
này
cứ
tiếp
diễn,
lãi
suất
tăng
cao,
giải
ngân
chậm
chạp,
các
nhà
đầu
tư
không
thể
yên
tâm
vay
vốn
từ
ngân
hàng
mở
rộng
sản
xuất,
kinh
tế
sẽ
trì
trệ.
Chưa
kể
tạo
điều
kiện
cho
bong
bóng
tài
chính
phình
to,
nút
thắt
nợ
xấu
không
những
không
nới
được
mà
ngày
càng
chặt
thêm.
Trong
bối
cảnh
môi
trường
đầu
tư
trong
nước
hiện
vẫn
còn
chưa
ổn
định,
thiếu
minh
bạch,
thủ
đoạn
lách
luật
ngày
càng
tinh
vi,
nợ
xấu
đe
dọa
sự
phát
triển
bền
vững
của
nền
kinh
tế,
giải
pháp
đã
có
không
ít,
nhưng
để
thực
hiện
hiệu
quả,
nhanh
chóng
thì
không
thể
chỉ
trông
chờ
vào
động
thái
của
Chính
phủ.
Bong
bóng
kinh
tế,
sở
hữu
chéo
phức
tạp
giữa
các
ngân
hàng
là
những
vấn
đề
lớn
của
toàn
xã
hội,
cần
sự
quan
tâm,
ý
thức
từ
chính
người
dân,
sự
hợp
tác
chặt
chẽ
của
các
doanh
nghiệp
và
sự
công
khai
trong
hoạt
động
của
các
ngân
hàng,
tránh
để
sự
việc
nghiêm
trọng
xảy
ra
rồi
mới
đi
“thu
dọn”
thì
hậu
quả
rất
khó
lường
Nguồn
tin:
Doanh
nhân
Sài
Gòn