Trong
khi
tất
cả
các
sản
phẩm
chăn
nuôi
đều
rơi
cảnh
suy
giảm,
thì
bất
ngờ
kim
ngạch
nhập
khẩu
nguyên
liệu
thức
ăn
chăn
nuôi
từ
đầu
năm
đến
nay
lại
tăng
“khủng”
gần
40%!
Giới
trong
ngành
đều
tỏ
ra
bất
ngờ
và
khó
lý
giải
được
hiện
tượng
khá
bí
ẩn
này…
Chuồng
“treo”,
thức
ăn
chăn
nuôi
vẫn
đổ
về!
Hiện
tượng
bất
thường
về
độ
vênh
giữa
tình
hình
chăn
nuôi
ảm
đạm
trong
nước,
với
diễn
biến
sôi
động
của
thị
trường
nhập
khẩu
nguyên
liệu
thức
ăn
chăn
nuôi
đang
gây
“cú
sốc”
cho
rất
nhiều
người.
Cụ
thể,
theo
Bộ
NN-PTNT,
chăn
nuôi
từ
đầu
năm
đến
nay
gặp
nhiều
khó
khăn.
Đàn
heo
của
cả
nước
khôi
phục
chậm
do
giá
nguyên
liệu
đầu
vào
tăng
trong
khi
giá
bán
heo
giảm,
một
số
gia
trại,
trang
trại
phải
thu
hẹp
quy
mô
nuôi.
Ước
tính
tổng
số
heo
của
cả
nước
hiện
có
khoảng
26,5
triệu
con,
giảm
0,52%
so
với
cùng
kỳ
năm
2012.
Tương
tự,
chăn
nuôi
gia
cầm
cũng
trong
hoàn
cảnh
khó
khăn,
đặc
biệt,
giá
gà
thịt
công
nghiệp
xuống
thấp
từ
năm
2012
và
tiếp
tục
kéo
sang
những
tháng
đầu
năm
2013.
Giá
bán
thấp
trong
khi
chi
phí
đầu
vào
vẫn
ở
mức
cao
dẫn
đến
thua
lỗ,
người
chăn
nuôi
không
thể
cầm
cự
lâu
hơn
nên
trong
khoảng
3
tháng
trở
lại
đây
một
số
trang
trại
đã
phải
giảm
đàn
hoặc
bỏ
trống
chuồng.
Ước
tính
tổng
số
gia
cầm
của
cả
nước
hiện
đạt
khoảng
304,5
triệu
con,
giảm
2,01%
so
với
cùng
kỳ
năm
2012.
Trong
bối
cảnh
ngành
chăn
nuôi
trong
nước
suy
giảm,
thì
bất
ngờ,
tổng
giá
trị
nhập
khẩu
nhóm
mặt
hàng
thức
ăn
gia
súc
và
nguyên
liệu
trong
6
tháng
đầu
năm
2013
lại
đạt
tới
1,49
tỷ
USD,
tăng
“khủng”
39,6%
so
cùng
kỳ
năm
trước.
Một
nghịch
lý
nữa
là
giá
bán
heo,
gà
trong
nước
đều
giảm
mạnh
(có
thời
điểm
giảm
30
–
40%),
nhưng
giá thức
ăn
chăn
nuôi liên
tục
đi
lên.
Cụ
thể,
giá
các
loại
nguyên
liệu thức
ăn
chăn
nuôi thuộc
nhóm
giàu
năng
lượng
và
giàu
đạm
đều
tăng,
trong
đó
có
một
số
nguyên
liệu
tăng
rất
cao
so
với
cùng
kỳ
năm
2012,
cụ
thể:
bột
cá
tăng
41,5%,
khô
dầu
đậu
tương
tăng
24%,
một
số
nguyên
liệu
tăng
nhẹ
như
sắn
lát
tăng
8,2%,
cám
gạo
tăng
3,7%,
ngô
tăng
3,6%.
Tương
tự,
giá thức
ăn
chăn
nuôi thành
phẩm
cũng
tăng
8,0%
đối
với
thức
ăn
hỗn
hợp
cho
gà
thịt
và
tăng
10,2%
đối
với
thức
ăn
hỗn
hợp
cho
heo
thịt.
Sự
đối
nghịch
giữa
giá
thức
ăn
và
giá
bán
sản
phẩm
chăn
nuôi
nêu
trên
đã
dẫn
đến
tình
trạng
thua
lỗ,
phá
sản
của
rất
nhiều
gia
trại
và
trang
trại
tại
VN.
Từ
đây,
một
câu
hỏi
đặt
ra:
Tại
sao
trong
khi
nhu
cầu
tiêu
thụ
giảm
rất
mạnh
nhưng
kim
ngạch
nhập
khẩu thức
ăn
chăn
nuôi lại
tăng
rất
cao?
Liệu
có
phải
các
DN
vốn
đầu
tư
nước
ngoài
(FDI)
có
tiềm
lực
tài
chính
mạnh
“đánh
hơi”
được
cơ
hội
(do
nhiều
DN
trong
nước
phá
sản)
nên
tăng
cường
nhập
khẩu
dự
trữ,
chờ
thời
cơ
tung
hàng
ra
bán
chiếm
lĩnh
thị
trường?
Cơ
hội
“vàng”
cho
doanh
nghiệp
FDI?
Trao
đổi
với
chúng
tôi,
ông
Phạm
Đức
Bình
–
Tổng
Giám
đốc
Cty
CP
Thanh
Bình
(Đồng
Nai)
chuyên
về
chăn
nuôi
và
kinh
doanh
thức
ăn
giá
súc,
gia
cầm
nói:
“Tôi
thấy
điều
này
rất
lạ,
tất
cả
các
DN
kinh
doanh thức
ăn
chăn
nuôi đều
giảm
lượng
bán
trung
bình
vài
chục
phần
trăm.
Bản
thân
Cty
tôi
cũng
giảm
30%
lượng
thức
ăn
bán
ra
so
với
cùng
kỳ.
Đã
có
nhiều
người
hỏi
tôi
chuyện
này
mà
tôi
cũng
không
hiểu
vì
sao,
không
thể
giải
thích
được!”.
Ông
Bình
khẳng
định,
Cty
ông
đã
dần
chuyển
sang
nguyên
liệu
nội
địa,
hạn
chế
phụ
thuộc
hàng
ngoại
nên
kim
ngạch
nhập
khẩu
cũng
giảm
theo.
Để
tìm
hiểu
về
tình
hình
tại
DN
FDI,
PV
đã
liên
hệ
với
ông
Chamnan
Wangakkarangkul
–
Phó
Tổng
Giám
đốc
Cty
CP
Việt
Nam.
Tuy
nhiên,
thông
tin
từ
vị
Phó
Tổng
giám
đốc
cũng
rất
mơ
hồ,
chung
chung,
khi
ông
cho
biết:
“Lượng thức
ăn
chăn
nuôi Cty
CP
tiêu
thụ
từ
đầu
năm
đến
nay
cũng
không
tăng
hay
giảm
gì
đột
biến
cả!”.
Tất
nhiên
thông
tin
này
chỉ
mang
tính
tham
khảo,
chưa
thể
kiểm
chứng
được,
nhưng
ai
cũng
biết
Cty
CP
chính
là
DN
FDI
có
nhà
máy
chế
biến thức
ăn
chăn
nuôi đạt
sản
lượng
hàng
đầu
tại
VN
(trên
700.000
tấn/năm).
Mỗi
động
thái
tăng
hay
giảm
nhập
khẩu,
chế
biến thức
ăn
chăn
nuôi của
DN
này
đều
tác
động
rất
lớn
đến
ngành
chăn
nuôi
nước
ta.
Trong
khi
đó,
trao
đổi
với
chúng
tôi
về
hiện
tượng
bất
thường
này,
ông
Lê
Bá
Lịch
–
Chủ
tịch
Hiệp
hội thức
ăn
chăn
nuôi VN
đưa
ra
nhiều
lý
giải
khác
nhau:
Trước
hết
là
6
tháng
đầu
năm
chưa
vào
mùa
bão
lụt
(khu
vực
biển
Bắc
và
biển
Nam)
thuận
lợi
cho
tàu
thuyền
vận
chuyển
nguyên
liệu thức
ăn
chăn
nuôi từ
các
nước
về
VN.
Thứ
hai,
mùa
vụ
thu
hoạch
nông
sản
(nguyên
liệu thức
ăn
chăn
nuôi)
ở
các
nước
rơi
vào
những
tháng
đầu
năm,
họ
đẩy
mạnh
bán
ra
cho
các
nước
khác
có
nhu
cầu
với
giá
bán
đầu
vụ
thấp
hơn,
vì
thế
các
DN
cũng
tăng
cường
nhập
khẩu.
Ông
Lịch
nói:
“Chăn
nuôi
cũng
như
lúa
gạo,
con
người
vẫn
phải
có
nhu
cầu
ăn
thịt
nên
DN
họ
nhập thức
ăn
chăn
nuôi về
vẫn
bán
được
chứ.
Nhất
là
khi
khó
khăn
của
nền
kinh
tế,
theo
tôi,
dường
như
đã
chạm
đáy
rồi,
giờ
đang
nhích
lên,
giá
heo
gà
cũng
đang
đi
lên.
Nhà
nước
cũng
đã
có
nhiều
chính
sách,
đặc
biệt
là
tín
dụng
cho
nông
dân
vay
khuyến
khích
phát
triển
xuống
còn
9
–
11%.
Đây
là
tín
hiệu
tốt,
báo
hiệu
ngành
nông
nghiệp
nói
chung
và
chăn
nuôi
sẽ
tốt
hơn.
Các
DN
họ
rất
nhạy,
thấy
chính
sách
cho
nông
dân
vay
ưu
đãi
là
họ
tìm
thấy
cơ
hội
mới
cho
mình
ngay!”.
Về
câu
hỏi,
liệu
có
phải
DN
FDI
đang
ồ
ạt
nhập
khẩu
nguyên
liệu thức
ăn
chăn
nuôi về
“ém
hàng”
chờ
thời
cơ?
Ông
Lịch
cho
rằng,
từ
trước
đến
nay
các
DN
FDI
luôn
nhập
khẩu
nguyên
liệu thức
ăn
chăn
nuôi nhiều
hơn
các
DN
trong
nước
(chiếm
60
–
65%).
Các
DN
FDI
là
những
tập
đoàn
đa
quốc
gia
và
lớn
mạnh
nhất
thế
giới
đều
đã
có
mặt
tại
VN,
họ
nắm
bắt
tình
hình
rất
nhanh
nhạy.
Trong
bối
cảnh
nguyên
liệu thức
ăn
chăn
nuôi trong
nước
chỉ
mới
tự
túc
được
35
-
40%,
hàng
nhập
khẩu
mỗi
năm
đổ
về
VN
rất
lớn,
việc
các
DN
FDI
đẩy
mạnh
nhập
khẩu
thời
gian
qua
cũng
là
bình
thường.
Một
nguồn
tin
khác
cho
thấy,
việc
bỏ
ra
gần
1,5
tỷ
USD
nhập
khẩu
nguyên
liệu thức
ăn
chăn
nuôi
trong
6
tháng
đầu
năm
2013,
chủ
yếu
vẫn
rơi
vào
DN
FDI.
Tại
sao?
Theo
hồ
sơ
của
PV,
toàn
bộ
132
DN
vừa
và
nhỏ
trong
lĩnh
vực thức
ăn
chăn
nuôi do
người
VN
làm
chủ
sở
hữu
đều
đang
gặp
khó
về
tài
chính.
Tất
cả
các
DN
này
đều
thiếu
vốn
nhập
khẩu
nguyên
liệu,
thiếu
vốn
mở
rộng
thị
trường
và
cần
được
khoanh
nợ,
cũng
như
cho
vay
mới
để
phát
triển
và
mở
rộng
sản
xuất
(đặc
biệt
thời
điểm
quý
I/2013).
Ngoài
ra,
chỉ
nội
trong
năm
2012
đã
có
khoảng
40
DN
thuộc
sở
hữu
người
VN
phải
đóng
cửa
nhà
máy
hoặc
ngưng
sản
xuất
vì
“sóng
gió”
đã
quá
sức
chịu
đựng.
Ngược
lại,
khoảng
15
DN
FDI
và
liên
doanh
đang
sở
hữu
44
nhà
máy,
sản
xuất
trên
7
triệu
tấn
thức
ăn
hỗn
hợp
quy
đổi,
chiếm
trên
56%
thị
phần
cả
nước
vẫn
đang
âm
thầm
“lấp
chỗ
trống”
(do
các
DN
trong
nước
ngưng
hoặc
giảm
sản
xuất).
Để
thực
hiện
được
điều
này,
các
DN
FDI
đang
sử
dụng
sức
mạnh
tài
chính
vượt
trội
và
khả
năng
kinh
doanh
hết
sức
bài
bản
để
thực
hiện
chiến
lược:
Khó
khăn
của
DN
VN
đồng
nghĩa
với
cơ
hội
“vàng”
để
các
DN
FDI
mở
rộng
thêm
thị
phần
và
dần
tiến
tới
mục
tiêu
chiếm
lĩnh
thị
trường
VN!
Theo
Đức
Cường