Gỡ khó cho doanh nghiệp – không thể nào chờ đợi

Sáng nay, tại Tp. Hồ Chí Minh, Bộ Công thương đã tổ chức lấy ý kiến các doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng về đề án: ‘Tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp”. Nhóm phóng viên đã có cuộc trao đổi bên lề với Bộ trưởng Bộ Công thương – Vũ Huy Hoàng. 

Qua ý kiến của các đại biểu sáng nay tại Hội trường, theo Bộ trưởng đâu là vấn đề thực sự các doanh nghiệp đang vướng?

Đại đa số các ý kiến phát biểu sáng nay tập trung vào vấn đề ngân hàng: lãi suất, tiếp cận vốn. Hầu hết các ý kiến đều cho rằng chủ trương của Chính phủ, của Thống đốc là phù hợp với bối cảnh hiện nay, giảm lãi suất cho vay, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp trong liên hệ với ngân hàng để vay vốn phục vụ kinh doanh, sản xuất và đầu tư. 

Nhưng thực tế qua phản ánh của các đại biểu  tham gia hội nghị, cho thấy việc thực hiện của ngân hàng vẫn còn một số tồn tại, chưa hoàn toàn tuân thủ theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Thống đốc NHNN.

Cho nên chúng tôi nghĩ rằng NHNN đã nắm bắt được và sẽ có những biện pháp chấn chỉnh, tiếp tục thực hiện chủ trương của Nhà nước. 

Doanh nghiệp rất hoan nghênh các giải pháp trong đề án Tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp của Bộ đưa ra. Nhưng làm cách nào để đẩy nhanh thực hiện các giải pháp này, thưa Bộ trưởng?

Chúng tôi thấy rằng, đây là vấn đề chúng tôi tiếp thu qua ý kiến của các đại biểu đóng góp. 

Có giải pháp rồi, nhưng làm sao để giải pháp đó được thực hiện theo đúng mục tiêu đã đề ra, đặc biệt khi chúng ta không có nhiều thời gian để chờ đợi những giải pháp đó triển khai một cách tuần tự. Bởi như vậy, sẽ mất rất nhiều thời gian để đi vào cuộc sống. 

Chúng tôi cho rằng, ngoài yếu tố phải có sự chỉ đạo quyết liệt của các bộ ngành, trong đó có Bộ Công thương, cần phải có sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan này. Bởi vì, không có một giải pháp nào chỉ có một cơ quan duy nhất có thể thực hiện được nếu thiếu sự đồng bộ hay sự tham gia của cơ quan khác.

Vấn đề của doanh nghiệp đang đối mặt là tồn kho tăng, sức mua giảm, Bộ Công thương có biện pháp hỗ trợ nào để giúp doanh nghiệp giải quyết sớm nhất tình trạng này không?

Đây chính là khó khăn mà các doanh nghiệp đang gặp phải. Đây cũng là yêu cầu của Quốc hội và Chính phủ đối với các cơ quan bộ ngành phải phối hợp để tìm ra biện pháp phù hợp giúp tháo gỡ tình trạng này. Để giảm hàng tồn kho, tăng sức mua, trong đề án của Bộ Công thương trình bày đã nêu tương đối đầy đủ. 

(i) Về gốc độ Nhà nước, tiếp tục thực hiện Nghị quyết 13 của CHính phủ, các biện pháp mà bộ ban ngành đã ban hành như của NHNN, Bộ Tài Chính, của các Bộ sản xuất, của Địa phương. 

(ii) Tháo gỡ khó khăn cho bản thân hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp: Xúc tiến thương mại, tìm kiếm thị trường, nâng cao năng lực cạnh tranh, hạ giá thành sản phẩm, tiếp tục tạo điều kiện cho doanh nghiệp không chỉ vượt qua khó khăn trong giai đoạn hiện nay mà chuẩn bị điều kiện cho năm 2013.

(iii) Bản thân các doanh nghiệp phải tự cố gắng, nỗ lực hơn, chủ động hơn trong việc tìm các giải pháp cho mình; không quá trông chờ tất cả vào Chính phủ, Bộ ban ngành. 

Đối với các doanh nghiệp xuất khẩu, họ còn vướng về thuế xuất khẩu và thuế môi trường – không hợp lý, Bộ Công thương có giải pháp gì tác động Bộ Tài chính không?

Về ý kiến của doanh nghiệp xuất khẩu trong đó có thuế, thủ tục, phối hợp giữa các bộ ngành, thực ra những ý kiến này đã được phản ánh đến Chính phủ, Bộ Tài chính cũng như các bộ ngành có liên quan. 

Sau buổi tiếp xúc này chúng tôi sẽ tập hợp ý kiến gửi báo cáo với Chính phủ, gửi cho Bộ Tài chính, NHNN, các bộ ngành liên quan để có thể xem xét và áp dụng ngay cho doanh nghiệp, thúc đẩy xuất khẩu, thúc đẩy tiêu thụ.

Bộ trưởng có ý kiến gì về một số Hiệp hội như Gạo, Thủy sản đã hạn chế số lượng doanh nghiệp ?

Như chúng tôi đã báo cáo tại hội nghị, xung quanh hoạt động tiêu  thụ sản phẩm nói chúng trong đó có xuất khẩu một số mặt hàng chủ lực như gạo, thủy sản trong nhiều năm qua kim ngạch xuất khẩu đã tăng lên rất nhiều. Đây là thành quả của sự nỗ lực của người sản xuất, doanh nghiệp và hiệp hội. 

Nhưng, bên cạnh đó nó bắt đầu xuất hiện một số vấn đề mà chúng ta phải sớm khắc phục: có quá nhiều doanh nghiệp tham gia vào tiêu thụ một loại sản phẩm, nhưng thiếu sự điều hành, phối hợp đồng bộ, thậm chí do lợi ích cục bộ của đơn vị dẫn đến tình trạng cạnh tranh không lành mạnh. 

Hạ giá xuất khẩu làm ảnh hưởng đến doanh nghiệp khác và ảnh hưởng đến sản xuất trong nước. Từ hạ giá, đã dẫn đến việc không đảm bảo chất lượng sản phẩm, uy tín hàng hóa. Cho nên kiến nghị của Hiệp hội lương thực và Hiệp hội Thủy sản tôi cho là có cơ sở. 

Tuy nhiên, chúng ta cần phải khắc phục  tình trạng quay trở lại cơ chế hanh chính, quay trở lại tầng lớp trung gian hoạt động sản xuất kinh doanh sẽ làm doanh nghiệp khó khăn hơn. 

Cho nên vai trò của các Bộ ngành là căn cứ vào tình hình thực tế, kiến nghị của doanh nghiệp và Hiệp hội để có kiến nghị giải pháp phù hợp vừa nâng cao hiệu quả hoạt động của nhà nước và không tạo thêm khó khăn, trung gian cho doanh nghiệp. 

Các kiến nghị này có phù hợp với thông lệ quốc tế không?

Tôi cho là phù hợp. Người ta không có quy định hạn chế sự tham gia của Hiệp hội, mà còn hoan nghênh sự tham gia của Hiệp hội. Bởi Hiệp hội là đại diện cho quyền lợi của hội viên, nhưng Hiệp hội không làm thay các cơ quan Nhà nước, cũng như làm thay cho doanh nghiệp. 

Chúng tôi có cảm giác các nhóm giải pháp đang tập trung cho ngành than và điện?

Tôi không có rằng như vậy, bởi các nhóm giải pháp “đi” rất đều và phạm vị đề cập đến rất nhiều lĩnh vực, không phân biệt thành phần kinh tế, trong nước hay FDI, lớn nhỏ.... Riêng về điện và than là vì nó tạo điều kiện cho các doanh nghiệp khác (cung cấp điện, than cho sản xuất). 

Mất bao lâu để đề án này đi vào thực tế?

Tôi nghĩ rằng, phải càng nhanh càng tốt. Bởi vì, chúng ta không thể nào chờ đợi được nữa. Kết thúc hội nghị ngày mai tại Hà Nội, chúng tôi sẽ tổng hợp ý kiến để trình lên Chính phủ, gửi các Bộ ngành để ban hành giải pháp cụ thể. 

Chân thành cám ơn Bộ trưởng.