Làm nông nghiệp tiêu chuẩn Thuỵ Sĩ

Trong khi hoá chất đang trở thành mối nguy, cần được kiểm soát, loại trừ để các giải pháp sinh học thay thế; thì kinh nghiệm 100 năm của nhóm sản xuất hữu cơ ở Thuỵ Sĩ với nhiều bài học về vai trò nổi bật của của các tổ chức NGO trong việc xây dựng tiêu chuẩn hàng hoá, kiểm định và hệ thống chứng nhận rất đáng để tham khảo.

Daniel Bartschi, CEO BIO Suisse Thụy Sĩ: “Kinh nghiệm của BIO Suisse, khi gia tăng giá trị cho sản phẩm hữu cơ, cần có một bên nghiên cứu tiêu chuẩn và một bên làm cho nhà sản xuất tiếp cận và ứng dụng tiêu chuẩn đó, làm sao các thành phần trong chuỗi giá trị hợp tác với nhau”

Trao đổi với phóng viên TGTT, ông Daniel Bartschi, CEO Bio Suisse, một tổ chức NGO – phi lợi nhuận của Thuỵ Sĩ, cho rằng mọi người có thể tham gia thị trường, hướng tới mục tiêu gia tăng lợi ích cho sản phẩm hữu cơ, thuận lợi hoá thương mại, ứng dụng kỹ thuật mới nhất để gia tăng lợi ích cho nông dân và người tiêu dùng, khi nhận thức được ý nghĩa của tiêu chuẩn và thực hiện theo tiêu chuẩn.

“Tiêu chuẩn dựa vào chất lượng, nếu các nước khác ở châu Âu có những yếu tố miễn trừ, thì tại Thuỵ Sĩ, hệ thống quản lý chất lượng, tiêu chuẩn nghiêm ngặt hơn rất nhiều”, Daniel Bartschi nói: “Hệ thống tiêu chuẩn có những quy định cho từng quy trình sản xuất. Nhà sản xuất, nhà chế biến, nhà kinh doanh thuộc nhóm nào thì có tiêu chuẩn của nhóm đó”.

Các tiêu chuẩn có vai trò quy định nguyên tắc hành xử, hệ thống tiêu chuẩn này không chỉ áp dụng cho Thuỵ Sĩ, mà bất cứ nhà sản xuất nào khi họ xuất hàng vào Thuỵ Sĩ.

Hiện tại, Thuỵ Sĩ có 7.000 nhà sản xuất là thành viên được dán nhãn BIO Suisse, họ tiếp cận toàn chuỗi giá trị từ sản xuất tới người tiêu dùng. “Vấn đề quan trọng nhất là phải làm cho người sản xuất hiểu được những ý nghĩa đằng sau tiêu chuẩn và tìm cách giúp họ làm theo tiêu chuẩn”, ông Christian Voegeli, người điều phối các hoạt động quản lý sản xuất hữu cơ của BIO Suisse, nhấn mạnh.

Về phía chính phủ, thay vì “ngó lơ” như cách đây 50 năm, nay họ thừa nhận hệ thống quy định chuẩn mực từ các tổ chức tư nhân, luật hoá những quy định đó và đặt các tổ chức quản lý tiêu chuẩn, chứng nhận (là các tổ chức phi chính phủ, phi lợi nhuận) vào vị trí trung tâm của tam giác động lực gồm: luật lệ và cơ quan chính phủ – những tổ chức hội đoàn – các doanh nghiệp và thị trường.

Trước khi chính phủ xây dựng những quy định về sản xuất hữu cơ vào những năm 90 thế kỷ trước, thì những nhà sản xuất tư nhân và các nhóm tổ chức xã hội đã có những quy định gắt gao, vì muốn trong sản phẩm của họ không có dư lượng hoá chất, tiền thân các tổ chức sản xuất hữu cơ ngày nay, ông Christian Voegeli nói về đặc điểm của Thuỵ Sĩ.

Kết quả khảo sát độ yêu thích các nhãn hàng ở Thuỵ Sĩ, giữa các sản phẩm được chứng nhận tiêu chuẩn và các nhóm sản xuất có trách nhiệm, thì nhóm được yêu thích nhất vẫn là sản phẩm đã kiểm định, chứng nhận tiêu chuẩn. Cách định vị các tổ chức độc lập và nâng cao vai trò của các tổ chức này trong việc kiểm định, chứng nhận tiêu chuẩn, còn cho thấy cách gia tăng ảnh hưởng quốc tế từ định chế phát huy nguồn lực xã hội, thông qua hệ thống chứng nhận tiêu chuẩn, không chỉ có bằng chứng toàn EU áp dụng các quy tắc của họ, mà nhiều nước phát triển chấp nhận theo nguyên tắc thừa nhận lẫn nhau.

Hoàng Lan (theo TGTT)