Bản tin thế giới – ngày 13/10/2020

Chính phủ Ấn Độ cho biết họ sẽ bơm 10 tỷ đô la vào nền kinh tế để kích cầu trong đại dịch coronavirus. Bên cạnh các biện pháp khác, họ sẽ chi thêm 3,4 tỷ đô la cho cơ sở hạ tầng và cung cấp các khoản vay không lãi suất cho các bang trị giá 1,6 tỷ đô la. Một số nhà kinh tế cho rằng đợt kích thích mới nhất là không đủ; GDP Ấn Độ đã giảm 24% so với cùng kỳ năm ngoái trong quý 2.

Ủy ban Tư pháp Thượng viện Mỹ vốn cực kỳ chia rẽ đã bắt đầu các phiên điều trần xác nhận việc bổ nhiệm Amy Coney Barrett làm thẩm phán Tòa án Tối cao. Các nghị sĩ Dân chủ cảnh báo rằng Đạo luật Chăm sóc Giá cả Phải chăng sẽ bị huỷ bỏ vì việc đề cử một thẩm phán mà họ cho là có tư tưởng bảo thủ; còn Đảng Cộng hòa ca ngợi cam kết của bà Barrett đối với pháp quyền. Việc đề cử bà gây tranh cãi vì hồi năm 2016, đảng Cộng hòa đã chặn ứng cử viên của Barack Obama, vì cho rằng bổ nhiệm trong năm bầu cử là sai trái.

Thủ tướng Anh Boris Johnson đặt ra kế hoạch cho một hệ thống hạn chế địa phương ba cấp đối với nước Anh, được thiết kế để kiểm soát sự lây lan của covid-19 mà không phải phong tỏa toàn quốc. Các khu vực sẽ ở trong tình trạng cảnh báo “trung bình”, “cao” hoặc “rất cao”, với các quy tắc khác nhau. Số ca mắc covid-19 ở Anh đã tăng đáng kể trong tháng 10, đặc biệt ở miền bắc nước Anh.

Các bộ trưởng ngoại giao châu Âu đồng ý đưa ra các đề xuất áp đặt biện pháp trừng phạt lên Nga vì vụ đầu độc Alexei Navalny, một người thường chỉ trích Tổng thống Nga Vladimir Putin. Họ cũng bày tỏ sẵn sàng đặt thêm trừng phạt đối với những người liên quan đến đàn áp người biểu tình ở Belarus, bao gồm cả tổng thống Alexander Lukashenko, người đã gian lận trong cuộc bầu cử tháng 8.

Các cổ đông của Unilever đã bỏ phiếu áp đảo — với hơn 99% ủng hộ — để chấm dứt cơ cấu niêm yết kép 90 năm nay của công ty ở Anh và Hà Lan, và đưa công ty trở thành một thực thể chỉ ở London. Vào năm 2018, các nhà đầu tư vào gã khổng lồ hàng tiêu dùng Anh-Hà Lan đã từ chối đề xuất thay đổi cấu trúc thành chỉ niêm yết ở Rotterdam vì lo ngại việc không được tiếp cận các nhà đầu ở London sẽ làm giảm giá cổ phiếu.

Nhật Bản tuyên bố tăng cường khả năng răn đe bằng tên lửa để đối phó với các mối đe dọa “đa dạng và phức tạp hơn” từ Triều Tiên. Hồi cuối tuần, Triều Tiên đã trình diễn một tên lửa đạn đạo xuyên lục địa mới – tên lửa lớn nhất từ ​​trước đến nay – trong một cuộc diễu binh đánh dấu 75 năm Đảng Lao động cầm quyền. Loại vũ khí dường như vẫn chưa được thử nghiệm này có khả năng đẩy đầu đạn hạt nhân bay đến tận nước Mỹ.

Cuộc bầu cử tổng thống của Bắc Síp đã không mang lại kết quả chung cuộc. Cả Mustafa Akinci, người đương nhiệm ủng hộ thống nhất và Ersin Tatar, người ủng hộ phân chia vĩnh viễn miền bắc Síp do Thổ Nhĩ Kỳ kiểm soát – và  miền nam do Hy Lạp kiểm soát, đều không nhận được 50% phiếu bầu, mặc dù hầu hết các khu vực bầu cử đều báo cáo rằng ông Tatar dẫn sít sao trước ông Akinci. Hai người sẽ bước vào cuộc bỏ phiếu phụ vào Chủ nhật.

TIÊU ĐIỂM

Bầu Hội đồng Nhân quyền mới của Liên Hợp Quốc

Hôm nay Liên Hợp Quốc bỏ phiếu bầu 15 thành viên mới vào Hội đồng Nhân quyền. Mỗi thành viên sẽ có trách nhiệm duy trì nhân quyền trong và ngoài nước. Các ứng viên được chọn từ các nhóm khu vực và phải đạt được ít nhất 97 phiếu bầu từ 193 thành viên của Đại hội đồng. Đối với nhiều nước, việc được bầu dường như đã chắc chắn. Chẳng hạn một số nước, bao gồm Cuba và Nga, không có cạnh tranh trong khu vực, khiến việc họ được chọn là gần như đảm bảo. Những nước khác, như Trung Quốc, Pakistan và Saudi Arabia, đối mặt thách thức nhưng dự kiến ​​vẫn sẽ được bầu vì ảnh hưởng của họ tại LHQ.

Việc tất cả năm nước này đều được biết đến là những nước vi phạm nhân quyền đã khiến các nhóm nhân quyền phẫn nộ. Trung Quốc ứng cử đã gây ra sự thịnh nộ đặc biệt vì cách họ đối xử với người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ, bao gồm giam giữ hàng loạt, triệt sản không tự nguyện và lao động cưỡng bức. Những nỗi tức giận này, mặc dù chính đáng, có thể chẳng mang lại kết quả gì: việc phàn nàn về hồ sơ nhân quyền của những nước được Liên Hợp Quốc chỉ định thúc đẩy nhân quyền là  chuyện chẳng có gì mới ở tổ chức này.

Apple chuẩn bị công bố iPhone mới

Apple hôm nay sẽ tiết lộ các mẫu iPhone mới của mình. Như mọi khi, công ty luôn kín tiếng về các tính năng nổi bật của thiết bị (ngoài việc đặt tên cho sự kiện ra mắt là “Hi, Speed”). Nhiều người mong đợi chúng có kết nối mạng 5G, thế hệ công nghệ di động siêu nhanh tiếp theo. Các nhà phân tích dự đoán, điều này sẽ kích hoạt một “vòng xoáy siêu cấp” iPhone mới, với doanh số bán hàng tăng hai con số.

Những dự đoán như vậy đã giúp giá cổ phiếu Apple tăng gần 60% trong năm nay, đưa giá trị vốn hóa thị trường của họ lên trên 2 nghìn tỷ đô la. Tuy nhiên, những tiếng nói thận trọng hơn cho rằng thời điểm vẫn chưa chín muồi. Mạng 5G siêu nhanh vẫn chưa phổ biến, ít nhất là ở Mỹ, và ngày nay người tiêu dùng có xu hướng dùng thiết bị của họ lâu hơn. Giữa đại dịch, nhiều người thiếu tiền để mua máy mới. Nhưng nếu gã khổng lồ công nghệ chọn thời điểm phát hành chính xác, đây sẽ là một mùa hái Táo bội thu.

Amazon khởi động mùa mua sắm cuối năm

Amazon hôm nay khởi động Prime Day — thực tế là kéo dài 48 giờ — cung cấp các chương trình giảm giá sâu một loạt các mặt hàng. Cũng như năm ngoái, các nhà bán lẻ khác, chủ yếu là Walmart và Target, đã nhảy vào cuộc chiến bằng cách mở chương trình khuyến mãi online của riêng họ. Prime Day 2020 sẽ được tổ chức vào tháng 10 thay vì tháng 7, khác với năm trước. Amazon nói việc lùi ngày là do đại dịch gây ra, nhưng việc chuyển Prime Day sang tháng 10 cũng sẽ giúp khởi động cho một mùa mua sắm cuối năm khó đoán vì covid-19.

Prime Day là một cỗ máy kiếm tiền thực sự của Amazon. Chỉ riêng sự kiện năm ngoái đã tạo doanh thu 7 tỷ đô la và năm nay có thể đạt 10 tỷ đô la. Song, những doanh số bán hàng đó chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ trong doanh thu hàng năm của họ, năm ngoái đạt 280 tỷ đô la. Mục tiêu lớn hơn của chương trình khuyến mãi là thu hút và giữ người đăng ký Prime, những người chi nhiều hơn gấp hai lần cho các sản phẩm của Amazon trong một năm so với những người không đăng ký.

Ireland công bố ngân sách

Chính phủ liên minh của Ireland, bao gồm Fianna Fail, Fine Gael và Đảng Xanh, đã có một khởi đầu khó khăn kể từ khi lên nắm quyền vào tháng 6. Từ những ngày đầu làm thủ tướng, Micheal Martin đã bị buộc phải sa thải một bộ trưởng. Một người khác sớm từ chức, cùng với ủy viên EU của Ireland, sau khi họ vi phạm các nguyên tắc về sức khỏe cộng đồng để tham dự một bữa tối của hội chơi golf.

Gần đây, làn sóng virus mới đã thúc đẩy các biện pháp phong tỏa chặt chẽ hơn. Điều này làm tổn thương Fianna Fail, đảng lớn nhất trong liên minh, trong các cuộc thăm dò. Họ bị dẫn trước bởi Fine Gael và đảng đối lập chính, Sinn Fein. Ngân sách được công bố hôm nay có thể là ngân sách lớn nhất trong lịch sử Ireland. Dự kiến sẽ có một gói kích thích trị giá lên tới 5 tỷ euro (5,9 tỷ USD), với mục tiêu giải quyết các tác động của cả đại dịch và Brexit. Chi tiêu cho y tế sẽ tăng và sẽ có các chương trình hỗ trợ đại dịch mới cho các doanh nghiệp. Chính phủ kỳ vọng đây sẽ là cơ hội cho họ tái khẳng định mình.

Giải Nobel Kinh tế có chủ

Hôm qua, ngân hàng trung ương Thụy Điển Riksbank đã trao giải Nobel kinh tế cho Paul Milgrom và Robert Wilson, cả hai đều thuộc Đại học Stanford, cho công trình nghiên cứu lý thuyết và thực hành đấu giá. Nghiên cứu của họ đã làm sâu sắc thêm sự hiểu biết của giới chuyên môn về các cuộc đấu giá trong các bối cảnh phức tạp: chẳng hạn như khi những người đấu giá không chắc chắn về những gì đối thủ biết, và khi nhiều hàng hóa khác nhau được bán.

Tuy nhiên, những đóng góp thực tiễn của họ cũng rất đáng kể. Các chính phủ bán tài nguyên công có giá trị đều hướng tới hai mục tiêu: tìm được giá tốt và bán tài nguyên cho những người mua nào sẽ khai thác hiệu quả nhất tài nguyên đó. Các chủ nhân giải thưởng đã giúp phát minh ra các định dạng đấu giá cân bằng được những mối quan tâm này, tạo điều kiện cho việc bán đấu giá các băng tần vô tuyến. Những sáng kiến của họ kể từ đó đã được điều chỉnh cho việc bán các tài sản khác, bao gồm tài nguyên thiên nhiên và điện. Giải năm nay là một trong số các giải trong những năm gần đây trao cho một phương pháp tiếp cận kinh tế học mang hướng kỹ thuật hơn, với các ứng dụng trực tiếp, giúp nâng cao phúc lợi. Có lẽ sẽ là một động lực cho các học giả trẻ.