Gần
chục
lần
đi
Cà
Mau,
lần
nào
tôi
cũng
cuồn
cuộn
rẽ
nước
về
xóm
Mũi
-
nơi
tận
cùng
cực
nam
tổ
quốc,
để…
nhảng
một
chân
xuống
biển
Tây
trong
lúc
chân
kia
còn
thò
thụt
ở
bùn
lầy
biển
Đông
giữa
hoàng
hôn
đỏ
ối.
Những
căn
nhà
đổ
nát
thê
thảm
ở
Cái
Mòi
(huyện
Ngọc
Hiển,
tỉnh
Cà
Mau)
vẫn
đang
được
người
dân
dùng
để…
ở.
Lần
này
ra
Đất
Mũi
(huyện
Ngọc
Hiển,
tỉnh
Cà
Mau),
tôi
nói
với
ông
Lý
Văn
Tiến
-
Chủ
tịch
UBND
xã
-
rằng,
cho
em
đi
ấp
nào
đó
xa
xôi
nhé.
Ông
Tiến
thở
dài:
Ở
Cái
Mòi,
bà
con
giờ
vẫn
khổ
lắm,
họ
còn
sống
kiểu
săn
bắt
hái
lượm,
ông
ạ.
Hết
đất
sống
thì
“chạy
lên
Bình
Dương”
Chiếc
tàu
cao
tốc
thuê
trọn
gói
2,3
triệu
đồng
vượt
60km
đường
nước
từ
thị
trấn
Năm
Căn
về
Đất
Mũi
lại
lao
đi
như
điên.
Cán
bộ
xã
tháp
tùng,
cả
đời
sông
nước
mà
hôm
nay
anh
ta
cũng
phát
sợ.
Tàu
xé
nước
lao
đi,
mưa
hạt
lớn
như
roi
quất
vào
mặt.
Tàu
mỏng
manh
như
cái
lá
tre,
chao
lượn
hơn
cả
con
cá
nô
đùa
ngoài
vịnh
Thái
Lan
kia.
Ấp
Cái
Mòi
hiện
ra
qua
vài
ngã
ba
sông.
Vài
người
dân
bỏ
chạy
khi
chúng
tôi
dũi
mãi
mũi
tàu
về
phía
cái
ấp
xa
diệu
vợi.
Ông
cán
bộ
MTTQ
của
ấp
thở
dài:
Bà
con
ở
đây
toàn
ra
bãi
bồi
bắt
tôm
cua
cá,
có
người
còn
lên
rừng
chặt
đước
hầm
than,
săn
bắt
hái
lượm
mỗi
ngày
được
chút
“của
trời
đất”,
đem
bán
cho
người
ta,
kiếm
vài
chục
nghìn
sống
qua
ngày.
Tàu
của
kiểm
ngư,
của
cán
bộ
bảo
tồn
họ
lượn
ghê
lắm.
Có
trời
mà
chạy.
Họ
lái
canô
ở
tư
thế
đứng,
tàu
của
họ
vọt
một
cái
lên
tốc
độ
của
ôtô
đi
hàng
trăm
cây
số
một
giờ.
Họ
mà
bắt
được
thì
thu
lưới,
thu
ngư
cụ,
thu
tàu.
Trẻ
em
ở
Cái
Mòi,
xóm
nghèo
tận
cùng
cực
nam
tổ
quốc.
Mưa
não
nề.
Cá
mặt
quỷ
từ
rọ
tre
“bơi”
vào
nồi
hấp
bia
trong
rừng
đước
lấp
lóa
mưa
dai.
Loài
cá
kỳ
thú
vừa
sống
trên
cây
vừa
bơi
dưới
nước
được
các
nhà
bảo
tồn
coi
là
hiếm
hoi
nhất
nhì
thế
giới
-
“kệ
xác
họ,
ở
Đất
Mũi
chúng
tôi
cứ
thả
thẳng
cẳng
cả
lũ
lĩ
nhà
nó
vào
nồi
lẩu
mà
nhâm
nhi”.
Người
Cái
Mòi
bảo,
cấy
cày
gặt
hái
thì
không
có
ruộng,
nuôi
thủy
-
hải
sản
thì
không
có
vuông
(ao,
đầm).
Họ
chỉ
có
tay
để
làm,
mồm
để
ăn,
con
đàn
cháu
lũ
để
nuôi…,
nên
đem
tay
chân
đi
bắt
ốc
mò
cua,
vắt
mũi
bỏ
miệng
sống
qua
ngày
thôi,
ngày
nào
ăn
ngày
đó,
“bấp
bênh”
lắm.
Lúc
không
còn
“đất”
sống
ở
Cái
Mòi
nữa
thì
ai
ai
cũng
buột
ra
câu
cửa
miệng
“đi
Bình
Dương”.
Ý
là
đi
cái
tỉnh
Bình
Dương,
vào
các
khu
công
nghiệp
làm
thuê
hoặc
làm
gì
đó.
Toàn
những
việc
cực
kỳ
dễ
tiếp
nhận
“nhân
sự”,
cứ
có
chân
có
tay,
có
sức
lao
động,
chả
cần
biết
chữ…
Tất
nhiên,
thì
buổi
người
khôn
của
khó,
phố
thị
đầy
cạm
bẫy
ấy,
rất
nhiều
khi,
làm
“công
nhân
khu
công
nghiệp”
đói
khát
bệ
rạc,
còn
nhục
gấp
chục
lần
săn
bắt
hái
lượm
ở
ấp
Cái
Mòi
nơi
sơn
cùng
thủy
tận…
Giọng
cải
lương
ỉ
eo,
tiếng
nhạc
vàng,
cả
đủ
loại
chát
xình
chát
chát
bùm
tràn
ngập
khắp
từ
đầu
đến
cuối
ấp.
Đầu
bến
sông
là
một
quán
càphê
võng.
Đường
ướt
mưa,
quán
lầy
thụt
ven
ì
oạp
sóng
vỗ.
Nhiều
cô
gái
trang
điểm
sặc
sỡ,
áo
quần
gợi
cảm,
móng
tay
chân
sơn
đỏ
xanh
vẽ
hoa
văn
vằn
vện…
như
trên
sàn
diễn.
Vài
bác
đàn
ông
đứng
bên
các
lu
nước
ven
đường,
cứ
thế
thọc
tay
vào
quần
đùi
lục
sục
tắm
táp
kỳ
cọ,
giội
nước
ào
ào.
Tất
cả
thấy
tôi
đều
trố
mắt
nhìn.
Trưởng
ấp
thở
dài,
nhà
báo
còn
ở
đây,
thì
trẻ
con
còn
rồng
rắn
đi
theo,
tối
nó
cũng
theo.
Mà
người
lớn,
cả
đám
nhầng
nhầng
nó
cũng
đi
theo.
Ở
đây,
người
ta
nhàn
rỗi
lắm.
Người
dân
Cái
Mòi
thân
thiện
tiễn
khách
ở
bến
sông.
Ấp
có
202
hộ
gia
đình,
trong
đó
42
hộ
là
người
Khmer.
Hầu
hết
họ
lang
bạt
từ
các
tỉnh
Sóc
Trăng,
Bạc
Liêu,
các
huyện
khác
của
Cà
Mau
về
đây
đã
chừng
hai
chục
năm,
trong
những
chuyến
dong
thuyền
ra
đi
tìm
miền
đất
mới.
Đến
đây
thấy
chằng
chịt
sông
nước,
tôm
cá
bấy
giờ
dồi
dào,
họ
neo
đậu
lại,
cắm
cọc,
chặt
cây,
cắt
lá
lợp
một
túp
lều
ven
kênh
rạch
mà
sống.
Lắm
người
đến
thì
thành
một
cái
ấp,
chắc
là
lắm
cá
hay
mặn
mòi
sông
nước,
nhân
thế
đặt
tên
là
Cái
Mòi.
Nam
nữ
thanh
niên
phiêu
dạt
về
đây,
nên
vợ
nên
chồng
từng
cặp
từng
cặp,
hầu
hết
cả
vợ
lẫn
chồng
đều
mù
chữ.
Ngày
xưa
tôm
cá
còn
nhiều,
khu
vực
bà
con
sống
chưa
được
coi
là
Vườn
quốc
gia
Đất
Mũi
Cà
Mau,
chưa
được
coi
là
khu
dự
trữ
sinh
quyển
thế
giới,
rồi
khu
vực
đất
ngập
nước
có
tầm
quan
trọng
toàn
cầu
theo
công
ước
RAMSA.
Nay
danh
hiệu
cao
quý
tới
tấp
dồn
về,
lễ
công
bố
mỗi
danh
hiệu
là
cán
bộ
nô
nức
về,
công
an
bảo
vệ
giăng
kín
các
mé
sông,
bà
con
lại
thở
dài
khe
khẽ.
Không
có
đất
sản
xuất,
lại
bị
cấm
đoán
đủ
đường
vì
mục
đích
bảo
tồn
cao
cả,
thế
nên
cái
mục
đích
lấp
đầy
cái
dạ
dày
của
bà
con
bị…
quên
lãng.
Thế
mới
có
chuyện
một
ngư
dân
cùng
2
con
đi
hầm
than
đước
bị
kiểm
lâm
bắn
chết
hồi
giữa
năm
2013;
thế
nên
mới
có
chuyện
nhiều
người
nghèo
đến
tột
cùng,
đẵn
củi,
đốt
than
bị
bỏ
tù
đằng
đẵng.
Chả
trách,
bà
con
thấy
cái
tàu
của
chúng
tôi
rẽ
nước
lao
đi,
họ
cũng
giật
mình
bỏ
chạy.
Tưởng
là
tàu
kiểm
ngư,
tưởng
là
tàu
kiểm
lâm.
Sợ
lắm.
Trưởng
ấp
Nguyễn
Văn
Hiền
dẫn
tôi
đến
nhà
Thạch
Cai,
anh
này
đang
cáu
giận
túi
bụi,
rằng
mượn
thuyền
của
bạn
ra
bãi
bồi
bắt
cua
bắt
ốc
nuôi
5
đứa
con,
ra
đến
nơi
thì
trời
đổ
mưa,
quay
thuyền
về,
thế
là
lỗ
toi
tiền
xăng.
Đói
rạc.
Bao
nhiêu
người
bị
thu
thuyền,
trắng
tay
lại
càng
trắng
tay,
đành
bỏ
nhà
cho
mục
sập
xuống
kênh,
“đi
Bình
Dương”
hết.
Những
căn
nhà
đổ
nát
thê
thảm
ở
Cái
Mòi,
vẫn
đang
được
người
dân
dùng
để…
ở.
Bi
kịch
của
người
bị
buộc
ra
khỏi
danh
sách
hộ
nghèo
Trưởng
ấp
Hiền
da
đen,
nụ
cười
đen,
cái
khăn
ngồi
vuốt
lên
mặt
lau
mồ
hôi
cũng
đen
kịt.
Không
ngờ
chỗ
đò
giang
cách
trở,
đói
nghèo
biệt
lập
này
mà
có
anh
trưởng
ấp
lại
“thông
thái”
và
chí
tình
đến
vậy.
Anh
phân
tích
những
sai
lầm
từ
dự
án
hỗ
trợ
người
nghèo
mang
tên
Quyết
định
74,
cho
mỗi
nhà
được
7
triệu
đồng
để
giúp
họ
“dựng
một
nếp
nhà”.
Gọi
là
nhà
nhưng
khổ
sở
lắm:
Có
mỗi
cái
mái
phibrôximăng
là
kiên
cố,
còn
lại
là
cây
gỗ
xếp
trên
mặt
kênh
mương,
vách
liếp
cột
kèo
rui
mè
là
“cây
gỗ
địa
phương”
tự
làm
hết.
Vài
năm
trôi
qua,
chừng
bốn
chục
cái
nhà
được
hỗ
trợ
thì
ngần
ấy
cái
đổ
sập,
cái
nào
chưa
đổ
toang
hoác
như
một
bộ
xương
cá
khổng
lồ
bị
kền
kền
lóc
thịt,
thì
cũng
chỉ
còn
một
tẹo
che
chắn
cho
bà
con
chằng
đụp
tá
túc
thôi.
Tôi
chưa
bao
giờ
gặp
một
cái
xóm
ấp
nào
bẩn
thỉu
như
thế.
Rác
rưởi
tràn
lan,
phủ
kín
kênh
rạch,
phủ
kín
toàn
bộ
những
chỗ
đất
trống
mà
người
ta
có
thể
nhìn
thấy,
kể
cả
dưới
sàn
các
ngôi
nhà
đang
“kiễng
chân”
trên
kênh
rạch.
Vẫn
biết,
Ngọc
Hiển
là
huyện
tận
cùng
cực
nam
tổ
quốc,
nghèo
khó
là
dễ
hiểu.
Lãnh
đạo
huyện,
từ
Bí
thư
đến
Chủ
tịch,
không
ai
được
đi
ôtô
trên
địa
bàn
huyện
nhà
hết,
lãnh
thổ
cả
huyện
không
có
cái
ôtô
nào,
trừ
vài
cái
máy
công
trình
khục
khoặc
mở
đường.
Lãnh
đạo
cao
nhất
huyện
cũng
phải
quẳng
ôtô
ở
bến
nước
chỗ
Năm
Căn,
đi
mấy
chục
cây
xuồng
máy
về
lỵ
sở.
Nhưng
lời
ông
Hiền
mới
làm
tôi
thảng
thốt:
“Tôi
vẫn
thường
được
họp
ở
huyện
Ngọc
Hiển,
thì
thấy
ấp
tôi
là
ấp
nghèo
nhất
huyện.
Huyện
tôi,
ấp
nào
nhiều
thì
5-7
hộ
nghèo
thôi,
còn
chỗ
tôi
là
70
hộ
nghèo!
Chúng
tôi
nghèo
nhất
nước
Việt
Nam
này,
chắc
thế”.
Giấy
khen
của
cháu
Minh
Phụng
và
cảnh
trưởng
ấp
Nguyễn
Văn
Hiền
đến
vận
động
anh
Hùng
không
để
cháu
Phụng
bỏ
học.
Ông
Hiền
thở
dài,
không
có
đất
sản
xuất,
không
có
nghề
nghiệp
gì,
ra
rừng,
ra
biển
bắt
ốc
cào
cua
thì
bị
bắt
nhốt,
bị
thu
phương
tiện
-
chúng
tôi
phải
sống
bằng
cái
gì?
Từ
trong
căn
nhà
tối
tăm,
ông
Hiền
và
vợ
cùng
đi
lục
cả
xấp
sổ
hộ
nghèo
của
mình,
các
năm
từ
2009
đến
năm
2012,
họ
liên
tục
là
hộ
nghèo,
thế
nhưng
đến
lúc
được
bầu
làm
ấp
trưởng
thì
họ
bị
yêu
cầu
viết
đơn
xin
ra
khỏi
danh
sách
hộ
nghèo.
Trong
khi
họ
vẫn
nghèo
như
thế.
Ông
cán
bộ
MTTQ
xã,
níu
tay
nhà
báo
nói
chuyện,
cũng
bảo
“tôi
với
thằng
Hiền
cùng
cảnh
ngộ”,
bị
buộc
phải
“ra
khỏi
danh
sách”,
bởi
“trưởng
ấp,
đảng
viên
dự
bị
thì
không
thể
là
hộ
nghèo
được”.
Ông
Hiền
dắt
cô
con
gái
lớn
vổng
Nguyễn
Cẩm
Tú
ra
chào
khách.
Mặt
cháu
Tú
buồn
thiu
đưa
ra
một
chồng
giấy
khen,
năm
nào
cháu
đi
học
cũng
được
tiên
tiến,
cháu
thích
đi
học
lắm,
nhưng
rồi
bố
mẹ
cháu
bắt
cháu
phải
nghỉ
học.
-
Trưởng
ấp
sao
lại
ép
con
gái
nghỉ
học
thế?
Giọng
anh
Hiền
buồn:
-
Tôi
vắt
tay
lên
trán
đau
khổ
nhiều
đêm.
Mình
là
cha
mẹ
sao
ác
với
con
thế.
Nhưng,
chúng
tôi
từ
Bạc
Liêu
lang
bạt
ra
đây,
không
có
gì
trong
tay
để
kiếm
sống,
nghèo
lắm.
Không
có
tiền
cho
cháu
trả
tiền
đò
để
đi
học
mỗi
ngày.
Trường
Khai
Long
thì
cách
sông
cách
đò,
lúc
đi
10
nghìn,
lúc
về
10
nghìn,
một
tháng
là
bao
nhiêu
tiền?
Nhà
tôi
đến
ăn
không
đủ,
huống
hồ
nuôi
con
đi
học,
ngày
nào
cũng
mất
toi
hai
chục
nghìn
tiền
đò.
Cháu
Cẩm
Tú
lẽ
ra
sắp
lên
cấp
3
rồi,
lớn
rồi,
nó
hiểu
nên
khóc
miết
rồi
cũng
bỏ
học.
Ở
nhà
không
biết
làm
gì,
nó
đem
dán
các
loại
giấy
khen
lên
bờ
tường,
“cháu
nhớ
trường,
nhớ
lớp
lắm”.
Bà
hàng
xóm
bảo,
“gả
chồng
cho
nó
xong”,
bà
hàng
xóm
khác
chua
chát
“chỉ
có
gả
cho
Đài
Loan
thì
bố
mẹ
may
ra
bớt
nghèo”.
Chợt
lại
nhớ
lời
ông
lãnh
đạo
xã
Đất
Mũi
thở
dài:
“Vừa
rồi
có
người
bà
con
nhờ
tôi
can
thiệp
với
Sở
Tư
pháp
để
sửa
tuổi
cho
đứa
con
út
của
họ,
nâng
tuổi
lên
19
-
để
có
thể
lấy
chồng
Hàn
Quốc.
Tôi
nghe
mà
buồn
tê
tái
mặt
mày”.
Trẻ
em
ở
Cái
Mòi,
xóm
nghèo
tận
cùng
cực
nam
tổ
quốc.
Các
cuộc
“giải
cứu”
còn
nhiều
tuyệt
vọng
Ấp
Cái
Mòi
không
có
thu
gom
rác,
kênh
rạch
cũng
tù
đọng
từng
hố,
từng
hẻm
trong
ấp
thôi.
Rác
cứ
vứt
ra
khỏi
sàn
nhà,
vứt
xuống
chân,
xuống
chính
cái
ao
đầm
mà
căn
nhà
dựng
cọc
của
chính
mình
treo
trên
đó…
Tứ
bề
rác,
xú
uế
sủi
bong
bóng,
mưa
xuống
thì
thối
kinh
thiên.
Nền
nhà
không
có
rác,
nhưng
mặt
nước
dưới
nền
nhà
là
bãi
rác
lưu
cữu.
Và
cái
nghèo
đói,
thất
học,
sự
bế
tắc
tột
cùng
tọa
lạc
trên
đống
rác
rưởi
đó.
“Xóm
này
phần
đông
trẻ
con
bỏ
học
sớm,
người
lớn
không
biết
chữ.
Lúc
cần
“
ký”
văn
bản
gì,
thì
họ
nhất
tề
đánh
dấu
ích
(x)
hoặc
lăn
tay.
Có
một
cậu
bé
học
cao
nhất,
duy
nhất,
học
lớp
7.
Nó
16
tuổi
mà
mới
học
lớp
7.
Nhưng,
cả
tuần
nay,
ngày
nào
tôi
cũng
đến
gặp
thằng
Lý
Hùng
-
bố
nó
-
để
vận
động
đừng
cho
con
nghỉ
học,
tội
nghiệp
nó.
Nói
vậy,
chứ
con
tôi
cũng
ở
tuổi
ấy,
tôi
có
đủ
tiền
cho
nó
tiếp
tục
đến
trường
đâu
mà
nói
được
người
khác.
Nhục
lắm”
-
anh
Hiền
vuốt
mồ
hôi
trên
gương
mặt
đen
sạm
mà
tôi
cứ
ngỡ
anh
vuốt
nước
mắt.
Cuối
buổi
chiều
rồi
mà
Thạch
Cai
vẫn
ngủ
khì.
Cô
vợ
Trần
Thị
Điếu
tàn
tật
và
5
đứa
con
ngơ
ngẩn
nhìn
tàu
thuyền
phành
phạch
lướt
qua
khe
hở
giữa
hai
cái
nhà
lá
trước
mặt.
Cai
năm
nay
37
tuổi,
vợ
cũng
37,
đàn
con
thì
lít
nhít.
Nhà
hổng
hoác
nhìn
lên
giời,
các
cây
gỗ
địa
phương
mục
ruỗng,
trời
mưa
phải
căng
nylon
tứ
phía.
Chỉ
có
một
trong
số
5
đứa
con
của
Cai
được
đến
trường,
sau
khi
lãnh
đạo
ấp
mòn
lưỡi
đến
vận
động.
Bé
gái
Thạch
Thị
Nhang,
đi
học
chậm
6
năm,
tức
là
12
tuổi
mới
học
lớp
1.
Tôi
hỏi
cháu,
“chú
xem
sách
nào”.
Nhang
gãi
đầu:
“Các
em
cháu
nó
xé
hết
rồi,
4
đứa
cùng
xé
thì
làm
gì
còn
sách
vở”.
Tóc
dài
xõa,
đi
bắt
cua
vừa
về,
Cai
hay
rượu
và
đánh
vợ
đến
mức
xã
định
bắt
cho
đi
“cải
tạo”,
nhưng
như
anh
Hiền
nói
“nó
nghèo
quá,
giờ
cho
đi
cải
tạo
thì
ai
nuôi
5
đứa
con
nó,
ai
nuôi
vợ
tật
nguyền
của
nó,
thế
là
hăm
he
dọa
bao
nhiêu
lần
rồi…
thôi”.
Nhìn
sự
gấu
biển
của
Cai,
tôi
càng
bất
ngờ
khi
anh
ta
khóc
đỏ
đòng
đọc
cả
mắt,
nước
mắt
chảy
ướt
cả
ngực
áo.
“Không
có
tiền
trả
cho
chủ
đò
đưa
con
của
em
đi
học,
em
phải
cho
cháu
nghỉ
thôi.
Huhu,
cả
lũ
con
không
được
học
hành.
Đời
vợ
chồng
em
đã
không
biết
chữ
rồi,
mỗi
ngày
mò
cua
bắt
ốc
được
50
nghìn
đồng.
Chạy
đói
từ
Giá
Rai,
Bạc
Liêu
xuống
xứ
này
vẫn
đói
rạc
đói
rày.
Em
làm
bố,
em
nhục
lắm.
Có
ai
muốn
thế
đâu,
em
mù
chữ
nhưng
có
phải
là
loại
không
biết
nghĩ
đâu
anh”.
Cai
khóc
đến
mức,
tôi
chỉ
muốn
chạy
trốn
sang
nhà
khác…
Nhiều
nhà
sập
mà
không
có
tiền
xây,
nên
mới
có
bi
kịch,
ngay
trước
cửa
nhà
anh
Hiền,
là
một
căn
nhà
tan
tác
rách
rưới,
một
túp
nhà
“chính
sách”
của
ông
Nguyễn
Văn
Bổn
(SN
1958)
mà
hiện
đang
có
3
gia
đình
(mỗi
gia
đình
đều
có
sổ
hộ
nghèo!)
cùng
tá
túc:
Hộ
của
bố
mẹ
(ông
Bổn
và
vợ
có
7
đứa
con);
hộ
của
con
gái
Nguyễn
Thùy
Dung
cùng
con
rể
và
đàn
cháu
lít
nhít;
hộ
của
con
trai
Nguyễn
Văn
Phận
và
con
dâu
cùng
đàn
cháu
lốc
nhốc...
Đám
trẻ
chui
ra
rúc
vào
quanh
các
lỗ
hổng
của
vách
nhà.
Đêm,
ngày,
gần
hai
chục
con
người
nằm
theo
lối
xếp
cá
trên
khoang
thuyền
thì
mới
vừa
chỗ.
Chạy
tiếp
sang
nhà
Lý
Hùng,
Hùng
năm
nay
35
tuổi
mà
già
vêu,
cũng
mò
cua
bắt
ốc.
Con
cái
không
biết
có
hư
lắm
không,
nhưng
khi
vợ
Hùng
nhờ
thằng
bé
đi
tìm
đứa
học
cao
nhất
ấp
về
cho
nhà
báo
gặp,
thì
cu
con
đòi
bằng
được
2
nghìn
đồng
“tiền
tươi
thóc
thật”
thì
mới
chịu
đi.
“Cu
này
9
tuổi
đến
trường,
còn
con
bé
này
14
tuổi
mới
học
lớp
3.
Giờ
chúng
nó
sắp
không
được
đi
học
nữa
rồi”
-
Lý
Hùng
ngồi
mặt
buồn
tím
tái
và
tuyệt
vọng.
Hùng
còn
cho
tôi
cảm
giác
bế
tắc,
muốn
chạy
trốn
khỏi
cái
không
gian
chưa
biết
lối
thoát
đó
hơn
cả
những
giọt
nước
mắt
của
Thạch
Cai…
Hùng
lại
nói
về
cái
việc
“cấp
trên
cắt
mất
tiền
đò”
của
các
cháu
đến
trường.
Cả
ấp
đều
buồn
vì
sự
kiện
mỗi
tháng
các
cháu
đang
đi
học
bị
mất
140
nghìn
kia.
Tóm
lại
là
cơ
quan
chức
năng
lâu
nay
vẫn
kêu
gọi
các
nguồn
tài
trợ,
giúp
các
cháu
học
cấp
2,
con
nhà
hộ
nghèo
tiền
để
đi
đò
vượt
sông
đến
trường,
hai
năm
nay
không
có
nữa.
Thế
là
cả
loạt
trẻ
phải
nghỉ
học,
Sở
Giáo
dục
Đào
tạo
Cà
Mau
cũng
đã
có
con
số
báo
cáo
về
tình
trạng
bỏ
học
này
(chúng
ta
sẽ
nói
vào
một
dịp
khác).
Số
tiền
kia
có
thể
là
nhỏ
với
người
chưa
quá
nghèo,
nhưng
với
những
gia
đình
mà
các
trụ
cột
lăn
lộn
bạc
mặt
ngoài
bãi
bồi
cả
ngày
ròng
mới
kiếm
được
50
ngàn
ở
ấp
Cái
Mòi
xa
xôi
sông
nước
này,
thì
140
nghìn
là
lớn.
Lớn
đến
mức,
nó
có
thể
vặt
cụt
tương
lai
hoặc
xây
đắp
tương
lai
cho
trẻ
em
đến
trường.
Đám
trẻ
ở
ấp
Cái
Mòi
vừa
hiếu
kỳ
vừa
hiếu
khách,
chúng
chạy
theo
tôi
cả
buổi,
chụp
ảnh
chung,
ôm
vai
bá
cổ
nhau,
rồi
tiễn
nhau
ra
tận
bến
sông
bịn
rịn.
Lòng
lưu
luyến
bước
chân
xuống
thuyền.
Chạng
vạng
rồi,
tôi
có
cảm
giác
mình
đã
chạy
trốn
khỏi
tâm
trạng
nào
đó
của
chính
mình
ở
ấp
Cái
Mòi
-
cực
nam
tổ
quốc.
Mũi
Cà
Mau
còn
ngổn
ngang
bao
nhiêu
là
tuyệt
vọng.
Không
lẽ,
cứ
săn
bắt
hái
lượm
như
thuở
hồng
hoang
mãi
thế
ư?
Theo
Đỗ
Doãn
Hoàng