Nhà nữ khoa học pitching 5.000 lần cho dự án thịt hải sản nuôi cấy trong phòng thí nghiệm

hịt hải sản nuôi cấy trong phòng thí nghiệm sẽ là dòng chính vào năm 2030. Khi bạn đi vào siêu thị, bạn sẽ thấy thịt nuôi cấy và thịt hải sản nuôi cấy bên cạnh thịt và hải sản chế biến từ thực vậy. Nhu cầu với loại sản phẩm mới sẽ ngày càng gia tăng.

Năm 2018, Sandhya Sriram, CEO của công ty khởi nghiệp Shiok Meats, mỗi sáng phải đi phà từ bến Marina South đến đảo St John’s, cách đảo chính Singapore khoảng 6,5 cây số. Phòng thí nghiệm nuôi cấy thịt động vật nhuyễn thể của cô được xây dựng tại đây – từ con số không. Buổi chiều, nếu không đón kịp chuyến tàu cuối cùng, Sriram sẽ phải ở lại đảo.

Shiok Meats không có phòng thí nghiệm lẫn thiết bị. “Chúng tôi phải tách tế bào gốc từ tôm”, nữ CEO 35 tuổi nhớ lại ngày đầu khởi nghiệm.

Đến tháng 11/2020, Shiok Meats đã nuôi cấy thành công thịt tôm hùm từ tế bào được nuôi dưỡng trong amino acid và protein trong 4-6 tuần. Trước đó, startup này đã thành công trong phát triển thịt tôm nuôi cấy.

Loại thịt nuôi cấy trong phòng thí nghiệm này có độ dai và sợi giống như thịt xay, rất tiện để nấu nướng và vị của nó giống như tôm tự nhiên. Shiok Meats hiện đang tiến dần hơn đến việc phát triển thành công thịt cua nuôi cấy trong phòng thí nghiệm.

Trong khi đại công ty Impossible Foods của Mỹ và các công ty khác trên thế giới đang sản xuất các sản phẩm thay thế thịt được chế tạo từ thực vật – hay còn gọi là thịt thực vật hay thịt thực vật, thịt nuôi cấy từ tế bào động vật rát hiếm, đặc biệt là từ các loại động vật có vỏ hay động vật thủy sinh không xương sống. Vì thế đây là thị trường trinh nguyên hầu như chưa ai đụng tới. Điều này đã giúp Shiok Meats nhanh chóng trở thành người dẫn đầu trong ngành công nghệ thực phẩm mới.

Quê ở bang Gujarat thuộc Ấn Độ, Sriram từ nhỏ đã có sở thích tìm hiểu về cấu trúc cơ thể con người, cây cỏ và động vật. Vào đại học, cô chọn ngành vi sinh học. Sau khi tốt nghiệp thạc sỹ ngành công nghệ sinh học ở Ấn Độ, Sriram ghi danh chương trình tiến sỹ tại Đại học Công nghệ Nanyang ở tuổi 23.

Bằng tiến sỹ ở trường đại học nghiên cứu danh tiếng hàng đầu đã giúp cô có được công việc của Cơ quan nghiên cứu, công nghệ và khoa học (ASTAR) của chính phủ Singapore chuyên nâng đỡ các nhà khoa học, các công trình nghiên cứu và startup trong các lĩnh vực công nghệ mới. Sự nghiệp khoa học của Sriram tiến triển tốt, nhưng máu kinh doanh chảy trong huyết quản của cô. Sriram bắt đầu làm các nghiên cứu riêng mình về ngành hoàn toàn mới.

Sau khi thành lập hai startup, trong đó bao gồm một trang mạng tin tức khoa học, ở tuổi 33 Sriram thành lập công ty Shiok Meats với đồng nghiệp cũ Ka Yi Ling ở ASTAR vào tháng 8/2018. Shiok Meats đã gọi được 12,6 triệu USD vốn hoạt động vào tháng 10/2020 vừa rồi.

Ban đầu, mọi người nói Sriram và đồng nghiệp là điên khùng khi bỏ việc lương cao ở ASTAR. Bởi các chế phẩm thay thế thịt vào thời điểm cách đây hơn hai năm không được biết đến nhiều, các nhà đầu tư rất hoài nghi. Đặc biệt các nhà đầu tư châu Á rất không sẵn lòng đánh cược vào tương lai của Shiok Meats. “Đó là một không khí cho vay rất không thích rủi ro. Người châu Á rất không mạo hiểm trong những chuyện đầu tư vào khoa học”, Sriram nói.

Châu Á không có Silicon Valley và không có con đường tiếp cận vốn rộng và sâu như ở Silicon Valley. Sriram nhiều đêm mất ngủ. “Trong hơn hai năm tôi đã thực hiện khoảng 5.000 pitch – chào mời dự án với nhà đầu tư”, Sriram kể với Nikkei Asia. Điều này có nghĩa là mỗi ngày, kể cả ngày cuối tuần, cô phải thực hiện đến 7 pitch, chiếm hầu hết thời gian của cô. Đây là sự nhẫn nại không phải ai cũng có.

Sriram vẫn giữ niềm tin của mình vào thịt các loại động vật có vỏ được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm. “Ngành tôm là thị trường hàng tỷ USD nhưng có vô vàn các vấn đề về môi trường. Chúng ta cần có sự thay đổi”, nhà nữ khoa học nói.

Nhu cầu các sản phẩm thay thế cho các loại cá thông thường, dù là chế tạo từ thực vật hay thịt nuôi cấy trong phòng thí nghiệm, đang lớn dần cùng với mức tiêu thụ protein. Năm 2018, khoảng 150 triệu tấn hải sản được tiêu thụ toàn cầu – trong đó, 70% số này ở châu Á, nơi có mức tiêu thụ theo đầu người cao nhất thế giới, theo số liệu của Tổ chức Lương Nông Liên Hiệp Quốc (FAO).

Lượng cá đánh bắt ngày càng ít đi và nghề cá thế giới đang cạn dần nguồn tài nguyên hay nguyên liệu. Cá nuôi hiện chiếm 52% lượng cá tiêu thụ bởi các gia đình trong năm 2018, và tỷ lệ này được dự báo sẽ tăng lên 59% vào năm 2030. Nếu các sản phẩm thay thế cho hải sản có thể đáng một phần nhu cầu của thịt cá nuôi cấy trong phòng thí nghiệm, việc xây dựng các trang trại nuôi trồng thủy hải sản sẽ giảm dần. Gánh nặng với môi trường vì thế mà ít đi.

Ở Mỹ, các sản phẩm thay thế thịt cá chế tạo từ động vật đang trong quá trình sơ khai, chỉ chiếm 0,06% doanh số bán lẻ hải sản lên đến 15 tỷ USD ở đây và các chế phẩm thay thế thịt chỉ 1% – theo số liệu của Good Food Institute. Dữ liệu của tổ chức phi lợi nhuận Mỹ cho thấy thị trường cho các sản phẩm thay thế hải sản vẫn còn dư địa lớn.

Vấn đề chính của Shiok Meats hiện nay là hạ giá thành sản phẩm, hiện khoảng 5.000 USD mỗi tấn. Họ phải 100 lần con số này và chỉ còn 50 USD. Hiện, các loại dinh dưỡng cần thiết để nuôi dưỡng thịt trong phòng thí nghiệm là chi phí lớn nhất của Shiok Meats. Điều này tùy thuộc vào khả năng thương lượng của Sriram.

Nhưng nhà nữ khoa học vẫn tự tin. “Thịt hải sản nuôi cấy trong phòng thí nghiệm sẽ là dòng chính vào năm 2030. Khi bạn đi vào siêu thị, bạn sẽ thấy thịt nuôi cấy và thịt hải sản nuôi cấy bên cạnh thịt và hải sản chế biến từ thực vậy. Nhu cầu với loại sản phẩm mới sẽ ngày càng gia tăng”.