|
Giám
sát
việc
phân
loại,
đưa
dừa
lên
tàu
cũng
là
những
người
Trung
Quốc
(ngoài
cùng
bên
trái).
Ảnh:
Phạm
Thái |
Thương
nhân
Trung
Quốc
mua
dừa
đã
góp
phần
đẩy
giá
dừa
ở
Bến
Tre
tăng
mạnh,
cải
thiện
đời
sống
của
không
ít
người
trồng
là
điều
không
thể
phủ
nhận.
Nhưng
việc
này
lại
đang
tác
động
đến
sản
xuất
kinh
doanh
của
doanh
nghiệp
có
liên
quan
và
đặt
ra
bài
toán
về
quản
lý
ở
những
địa
bàn
có
thương
nhân
Trung
Quốc
thu
mua.
Chợ
dừa
nổi
giữa
dòng
Hàm
Luông
“Bao
nhiêu
cũng
mua
hết!”,
thương
nhân
Trung
Quốc
tên
Xuân
nói
bằng
tiếng
Việt
lơ
lớ
khi
nghe
chúng
tôi
ngỏ
ý
muốn
bán
dừa.
Giá
dừa
khô
được
thương
nhân
Trung
Quốc
chào
mua
ngày
24-9
vào
khoảng
12.000
đồng/trái
loại
1
và
10.000
đồng/trái
loại
2
(dừa
loại
1
trái
có
cân
nặng
từ
1,1
kg
trở
lên).
Trước
đó
ít
lâu,
giá
có
lúc
lên
tới
15.000
đồng/trái
loại
1.
Giá
trên
đà
giảm
hay
tăng
theo
số
lượng
tàu
do
Trung
Quốc
thuê
neo
giữa
dòng
sông
khúc
trước
mặt
phà
Hàm
Luông
cũ,
những
ngày
này
chỉ
còn
đâu
đó
3,4
chiếc.
Những
ngày
tấp
nập
có
trên
dưới
10
tàu
biển
đến
đậu
ở
khúc
sông
này,
chủ
yếu
mang
biển
đăng
ký
Hải
Phòng
do
thương
nhân
Trung
Quốc
thuê
để
mua
dừa
do
thương
lái
chủ
yếu
là
người
địa
phương
đi
mua
gom
dừa
ở
các
vườn,
chở
ra
bán
sau
khi
đã
thống
nhất
giá
cả,
số
lượng
với
trung
gian
là
đại
lý
có
đăng
ký
kinh
doanh
ở
địa
phương.
Trên
những
tàu
dừa
kiểu
này,
ngoài
thương
nhân
Trung
Quốc
phụ
trách
toàn
bộ
hoạt
động,
còn
có
những
người
Trung
Quốc
khác
làm
nhiệm
vụ
giám
sát
những
người
làm
thuê
phân
loại
và
chuyển
dừa
từ
các
ghe
nhỏ
lên
tàu.
Sơn
là
một
người
ở
huyện
Bình
Đại
được
thuê
để
đảm
nhận
việc
chuyển
và
phân
loại
cho
biết
cứ
mỗi
trái
dừa
anh
được
trả
25
đồng,
sau
mỗi
ngày
làm
việc
những
người
như
Sơn
nhận
khoảng
150.000
đồng
tức
tương
đương
khoảng
6.000
trái
dừa
được
phân
loại
và
chuyển
lên
tàu
mỗi
ngày.
“Làm
hết
tàu
này
thì
tôi
chuyển
qua
làm
cho
tàu
khác,
mỗi
tàu
dừa
như
vậy
“ăn”
hàng
trong
khoảng
chục
ngày
đổ
lại
là
đầy
tàu,
nhổ
neo
đi,
tôi
lại
chuyển
qua
làm
cho
tàu
khác.
Hiếm
khi
nào
ở
không
lắm”,
Sơn
vừa
nhanh
nhẹn
bốc
dừa
đưa
lên
trên
và
nhận
những
trái
không
đạt
yêu
cầu
chuyển
từ
trên
xuống,
vừa
nói.
Những
trái
dừa
bị
khuyết
tật,
trái
không
đều,
bị
nứt,
bể,
không
đủ
ký
được
chuyển
lại
xuống
dưới
ghe,
sau
đó
được
đưa
về
kho,
rồi
các
thương
lái
tìm
cách
bán
lại
cho
các
cơ
sở
sản
xuất
nội
địa.
Tuy
nhiên,
cuộc
nói
chuyện
của
chúng
tôi
với
Sơn
không
kéo
dài
được
lâu
vì
thương
nhân
Trung
Quốc
tên
Xuân
từ
đâu
đến
nói
bằng
giọng
lơ
lớ
yêu
cầu
chúng
tôi
xuống
tàu,
có
lẽ
vì
cuộc
mua
bán
bất
thành
trên.
Mỗi
tàu
như
vậy
chở
trên
1
triệu
trái
dừa
sau
mỗi
chuyến
“ăn
hàng”.
Sức
chở
của
con
tàu
cũng
được
tận
dụng
tối
đa.
Sau
khi
đã
chất
mua
đủ
dừa
trái,
thương
nhân
Trung
Quốc
tranh
thủ
trải
lên
trên
cùng
một
lớp
chỉ
dừa
rồi
mới
nhổ
neo.
Theo
thống
kê
của
Chi
cục
thống
kê
tỉnh
Bến
Tre,
trong
năm
2010
đã
có
gần
120
triệu
trái
dừa
được
xuất
sang
các
thị
trường,
chủ
yếu
vẫn
là
Trung
Quốc
trên
tổng
sản
lượng
420
triệu
trái
của
tỉnh.
Riêng
năm
nay
ngoài
thương
nhân
Trung
Quốc
thì
còn
góp
mặt
thương
nhân
Thái
Lan
cũng
chuyển
sang
mua
dừa
Bến
Tre
do
sản
lượng
dừa
của
nước
này
bị
tụt
giảm
mạnh.
Bà
Loan,
một
thương
lái
người
Việt
Nam
cho
biết,
hoạt
động
mua
bán
dừa
của
thương
nhân
Trung
Quốc
đã
có
từ
rất
lâu,
có
những
người
thậm
chí
có
mười
mấy
năm
thâm
niên
trong
mua
bán
mặt
hàng
này.
“Liên
kết
giữa
các
tàu,
giữa
những
người
Trung
Quốc
với
nhau
rất
chặt
chẽ,
cùng
đẩy
giá
lên
để
hút
mối
lái
hoặc
cùng
ghìm
giá
xuống.
Không
có
chuyện
họ
tranh
mua
mà
phá
giá
nhau”,
bà
Loan
nhìn
nhận
Giá
cơm
dừa
tăng
gần
gấp
3
Ông
Nguyễn
Minh
Tâm,
quản
lý
thương
hiệu
kẹo
dừa
Thanh
Long
của
Bến
Tre
cho
chúng
tôi
biết
trong
thành
phần
nguyên
liệu
để
làm
kẹo
dừa
thì
cơm
dừa
chiếm
50%,
còn
lại
là
nguyên
liệu
khác
như
mạch
nha.
Riêng
giá
cơm
dừa
ở
thời
điểm
này
đã
tăng
gần
gấp
3
lần
so
với
cùng
kỳ
năm
ngoái,
lên
21.000
đồng/kg.
Phần
do
sản
lượng
dừa
Bến
Tre
trong
năm
đã
giảm
khá
mạnh,
phần
do
thương
nhân
Trung
Quốc
vào
mua
nhiều,
có
những
đợt
họ
muốn
rút
ngắn
thời
gian
“ăn
hàng”
để
giảm
chi
phí,
đã
kích
giá
lên
để
thu
hút
thương
lái
người
Việt
đến
bán
dừa.
Giá
một
thùng
kẹo
dừa
thành
phẩm
hiện
đang
có
giá
1.000.000
đồng,
so
với
giá
1
năm
trước
đây
chỉ
khoảng
600.000
đồng.
Mặc
dù
chủ
yếu
phục
vụ
cho
khách
nước
ngoài,
thì
việc
tăng
giá
cũng
đã
ảnh
hưởng
khá
mạnh
đến
sức
mua
của
sản
phẩm
này,
ông
Tâm
cho
biết.
Do
vậy,
lực
lượng
lao
động
ăn
theo
sản
phẩm
tại
các
cơ
sở
sản
xuất
kẹo
của
Thanh
Long
cũng
buộc
phải
cắt
giảm
số
ngày
làm
việc
một
tuần
từ
6
ngày
xuống
còn
4
hay
5
ngày
một
tuần.
“Trong
1
năm
qua
có
những
ngày
giá
cơm
dừa
tăng
một
hơi
gần
chục
ngày,
ngày
nào
người
báo
giá
cũng
tăng
500
đồng/kg,
có
hôm
1.000
đồng/kg.
Đó
là
những
đợt
có
nhiều
tàu
Trung
Quốc
vào
ăn
hàng.
Tàu
vừa
ra
là
giá
cơm
dừa
tụt
ngay”,
ông
nói.
So
với
dừa
Bến
Tre,
hàm
lượng
dầu
trong
dừa
từ
Indonesia
thấp
hơn,
vị
béo
và
mùi
thơm
cũng
không
bằng
nhưng
giá
dừa
Indonesia
thì
lại
đang
thấp
hơn
dừa
Bến
Tre
từ
1.000
đến
2.000
đồng
nên
nhiều
cơ
sở
sản
xuất
bánh
kẹo
dừa
đang
chuyển
sang
sử
dụng
sản
phẩm
này.
Không
chỉ
cơm
dừa,
giá
những
chế
phẩm
từ
dừa
như
xơ
dừa,
mụn
dừa,
gáo...cũng
tăng
giá,
chủ
yếu
theo
hoạt
động
của
thương
lái
Trung
Quốc.
Theo
ông
Hồ
Vĩnh
Sang,
Chủ
tịch
Hiệp
hội
dừa
tỉnh
Bến
Tre,
với
hoạt
động
xuất
khẩu
của
thương
nhân
Trung
Quốc
ngày
càng
rầm
rộ,
ảnh
hưởng
đến
hàng
loạt
doanh
nghiệp
sản
xuất
xuất
có
sử
dụng
nguyên
liệu
từ
dừa,
hàng
loạt
cơ
sở
phải
giảm
công
suất
30-40%,
cho
nhân
công
nghỉ
việc.
Trước
tình
hình
này,
Bộ
Tài
chính
từ
ngày
20/5
năm
nay
đã
áp
mức
thuế
3%
lên
dừa
trái
xuất
khẩu.
Tuy
nhiên,
theo
thống
kê
riêng
mặt
hàng
dừa
khô
lột
vỏ,
kim
ngạch
xuất
khẩu
trong
7
tháng
đầu
năm
2011
đạt
30,7
triệu
đô
la
Mỹ,
tăng
154%
so
với
cùng
kỳ
2010.
Nhu
cầu
tăng
mạnh
tại
Trung
Quốc,
Thái
Lan,
Campuchia
là
nguyên
nhân
chính
khiến
kim
ngạch
xuất
khẩu
mặt
hàng
này
tăng
mạnh.
Núp
bóng
Trả
lời
câu
hỏi
TBKTSG
Online
về
hoạt
động
của
thương
nhân
Trung
Quốc
mua
dừa
trên
địa
bàn
tỉnh
trong
thời
gian
qua,
một
cán
bộ
của
Sở
Công
Thương
Bến
Tre
cho
biết
thương
nhân
Trung
Quốc
do
đã
hoạt
động
từ
rất
lâu
nên
am
hiểu
pháp
luật
Việt
Nam
không
cho
phép
việc
thương
nhân
nước
ngoài
không
có
hiện
diện
pháp
luật
tại
Việt
Nam
đứng
ra
tổ
chức
thu
mua,
xuất
khẩu
nông
sản.
Do
vậy,
họ
đã
liên
kết
với
các
công
ty
thương
mại,
xuất
nhập
khẩu,
có
cả
những
công
ty
quốc
doanh,
để
hợp
thức
hoá
về
mặt
pháp
lý
các
hoạt
động
này,
hay
đứng
ra
thuê
tàu
chở
dừa.
Những
công
ty
này
chỉ
đóng
vai
trò
làm
đại
lý,
hưởng
chiết
khấu
khi
giao
dịch.
Mặc
dù
việc
điều
hành,
quyết
định
mua
bao
nhiêu
trái,
mua
ở
giá
nào…
đằng
sau
đó
đều
do
thương
nhân
Trung
Quốc
núp
bóng
đạo
diễn
toàn
bộ.
“Mỗi
khi
cơ
quan
chức
năng
đến
gõ
cửa
họ
(ý
nói
thương
nhân
Trung
Quốc)
đều
để
đại
lý
của
họ
là
các
công
ty
trong
nước
đứng
ra
làm
việc”,
cán
bộ
này
cho
biết.
Việc
đưa
hoạt
động
mua
bán
với
hàng
trăm
triệu
trái
dừa
một
năm
lên
bờ,
thay
vì
dưới
sông,
cụ
thể
là
quy
hoạch
đặt
tại
cảng
Gia
Long,
để
tiện
cho
việc
quản
lý,
kiểm
soát,
tránh
thất
thu
thuế
cũng
được
Hiệp
hội
dừa
Bến
Tre
đề
xuất
với
Uỷ
ban
nhân
dân
tỉnh
và
đại
diện
của
Cục
Hàng
hải.
Tuy
nhiên,
do
đặc
trưng
của
tỉnh
không
có
các
cảng
biển
quốc
tế
phục
vụ
cho
hoạt
động
xuất
nhập
khẩu
nên
Cảng
vụ
Mỹ
Tho,
phụ
trách
hàng
hải
3
tỉnh,
trong
đó
có
tỉnh
Bến
Tre
đã
không
đồng
ý
với
yêu
cầu
kể
trên.
Do
vậy,
mọi
hoạt
động
mua
bán
trên
sông
vẫn
được
duy
trì
cho
đến
thời
điểm
hiện
nay.
Và
vì
vậy
chợ
dừa
trên
sông
Hàm
Luông
vẫn
cứ
tồn
tại
và
dần
dà
đang
trở
thành
chợ
dừa
nổi
của
thương
nhân
Trung
Quốc.