“Phù sa” của khởi nghiệp

 
Các thành viên SKC An Giang trong một buổi tập huấn kỹ năng khởi nghiệp - Một trong những hoạt động của Dự án Mekong Agri Tigers. Ảnh: BSA

 
Các không gian tổ hợp (co-working space) là một mô hình phù hợp để khuyến khích khởi nghiệp. Đây là những không gian làm việc mở, nơi mà các nhà khởi nghiệp trẻ gặp gỡ, thảo luận về các ý tưởng của mình, tìm kiếm cảm hứng và sự ủng hộ từ cộng đồng. Các yếu tố để tạo một không gian tổ hợp hấp dẫn là các chủ đề trao đổi đa dạng, môi trường thân thiện, có những khách mời từ nhiều quốc gia khác nhau đến chia sẻ kiến thức. Với đặc tính rụt rè cố hữu của lớp trẻ tại các nước trong khu vực, những hình mẫu khởi nghiệp thành công từ các tổ hợp sẽ là bài học truyền cảm hứng hiệu quả cho họ.
 
Hoạt động tư vấn và đào tạo khởi nghiệp (mentorship and coaching) tại các quốc gia Mekong còn thiếu và yếu. Những khoá đào tạo ngắn hạn này là cơ hội tuyệt vời để cập nhật những kỹ năng còn thiếu cho các nhà khởi nghiệp trẻ. Trừ Thái Lan với chương trình tư vấn khởi nghiệp hoàn thiện và rộng khắp, các nước khác nếu có hoạt động này thì năng lực của cố vấn còn yếu và thiếu sự tổ chức, gắn kết. Vai trò của hoạt động tư vấn và đào tạo khởi nghiệp được tái khẳng định bởi các nhà đầu tư khi cho rằng tiền không thiếu, vấn đề ở chỗ không thể tìm thấy những dự án khởi nghiệp có chất lượng để đầu tư, đặc biệt là ở Việt Nam.
 
Tính liên kết là yếu tố rất quan trọng trong từng hệ sinh thái khởi nghiệp. Bằng nhiều cách khác nhau, mỗi nước đang cố gắng tập hợp và tự xây dựng cấu trúc cho hệ sinh thái của mình. Việc này đòi hỏi vai trò chủ động hơn của Chính phủ, điều không thấy trong thực tế.
 
Tuy vậy, từ kinh nghiệm của Thái Lan, bất chấp sự thụ động của Chính phủ, cộng đồng không nên đánh giá thấp vai trò hỗ trợ của thành phần này và những điều mà họ có thể làm cho hệ sinh thái. Loại trừ hiện tượng tham nhũng, Chính phủ Thái Lan trong nhiều trường hợp không thiếu thiện chí hỗ trợ, nhưng vấn đề của họ là không biết bắt đầu từ đâu, nên hỗ trợ vào cái gì và cho ai. Trải qua mười năm kiên trì giữ liên lạc và thuyết phục, đến nay cộng đồng khởi nghiệp Thái Lan bắt đầu nhận được những tín hiệu tích cực và sự hỗ trợ thiết thực hơn từ Chính phủ. Đây là một nguồn lực rất quan trọng để đạt được những thành tựu hiện nay. Hiện tượng tương tự cũng đang diễn ra tại Myanmar.
 
Truyền thông đóng một vai trò không nhỏ để thúc đẩy liên kết trong hệ sinh thái khởi nghiệp. Đây là kênh lưu chuyển thông tin và truyền cảm hứng nhanh và hiệu quả nhất. Tuy nhiên, hiện chưa có sự chung tay của các quốc gia trong hoạt động này, một phần do rào cản về ngôn ngữ.
 
Giáo dục khởi nghiệp tại khu vực Mekong còn rất mới. Năng lực sáng tạo của con người ở các quốc gia Mekong rất dồi dào. Tuy nhiên, chỉ như thế thì chưa đủ, họ cần được đào tạo nhiều hơn về tinh thần và tư duy khởi nghiệp. Cần làm rõ kiếm tiền chỉ là một phần của khởi nghiệp, phần quan trọng còn lại là những giá trị tạo ra cho cộng đồng và xã hội trong những việc mình làm. Sự tự tin, dám chấp nhận rủi ro, tính kiên trì, tư duy rộng và dài hạn là những tố chất cần thiết cho khởi nghiệp. Tất cả những điều này có thể được truyền dạy, rèn luyện và quản trị.     
 

theo Nguyễn Phạm (báo Thế Giới Tiếp Thị)