Trường đại học là nhà máy sản xuất thử và Thái Lan thì sản xuất Phở Việt Nam xuất khẩu

Nhà máy thu nhỏ để sản xuất thử

Tại trường đại học Kasetsart, đón tiếp đoàn là Phó Giáo sư, Tiến sĩ Tunyarut JinKarn, Khoa Công nghiệp nông nghiệp (Agro-Industry Faculty), một khoa nhằm để nghiên cứu và đưa vào thực tế các giải pháp, đổi mới sáng tạo về xử lý sau thu hoạch và chế biến các sản phẩm nông nghiệp. Khoa gồm 6 phân ngành chính: Công nghệ công nghiệp nông nghiệp, Công nghệ vi sinh, Khoa học công nghệ thực phẩm, Công nghệ vật liệu và đóng gói, Phát triển sản phẩm và Khoa học dệt may.

Trong buổi làm việc, bên phía trường Đại học Kasetsart đã chia sẻ 2 mô hình liên kết nghiên cứu gắn với doanh nghiệp. Một là, doanh nghiệp đến đặt yêu cầu với trường đại học, trường sẽ tư vấn cách thức làm, thời gian và ngân sách cần thiết. Hai là, tại Thái Lan có những quỹ của chính phủ tài trợ cho các công trình nghiên cứu của trường và thúc đẩy việc đưa nghiên cứu vào thực tiễn. Các doanh nghiệp có thể đặt hàng trường độc lập hay tập hợp thành nhóm đều được.

Thoạt nghe, có vẻ cũng không có gì là mới, hay khác biệt gì lắm. Mô hình này không phải là không có tại Việt Nam. Tuy nhiên, quan trọng là ở hiệu quả và mức độ liên kết và làm sao để duy trì niềm tin tốt giữa Doanh nghiệp và nhà trường, vì đây là khâu khó nhất ở Việt Nam mà ta mãi chưa làm được.

Và thực tế phải công nhận mối liên kết giữa trường ĐH và doanh nghiệp của họ tốt hơn hẳn Việt Nam. Ở Việt Nam do cơ chế và và các quy định thành văn cũng như trong thực tế để xác định trách nhiệm, quyền lợi chưa rõ ràng nên không tiến hành được việc hợp tác. Thưc trang là: các thầy cô giáo có sáng kiến, có khi dùng thiết bị của nhà trường để thí nghiệm, ra kết quả nhưng sau đó mở công ty riêng, bán cho DN và thu riêng. Ngược lại, khi tâm huyết của thầy cô giáo làm thành sáng kiến thì nhà trường thu cao quá và bó buộc thủ tục đủ thứ. Còn DN thì sợ nhà trường tiết lộ bí mật kinh doanh của mình...

Ngược lại, sản phẩm nghiên cứu của trường Kasetsart đã được đưa đến Doanh nghiệp để thương mại hoá cụ thể. Trong cuốn catalogue giới thiệu về các nghiên cứu của trường là hình ảnh của những sản phẩm cuối cùng đã có thương hiệu, bao bì đẹp đẽ bán trên thị trường.

Các nghiên cứu về sản phẩm Gạo của trường Kasetsart đã được thương mại hoá thành sản phẩm cụ thể. Công ty Cỏ May của Việt Nam cũng rất quan tâm công nghệ để làm ra sản phẩm dầu gạo này.

Bên cạnh đó, trường còn là một nhà máy sản xuất thử thu nhỏ với các máy móc đủ để có thể thử nghiệm, sản xuất với số lượng nhỏ, máy kiểm tra mùi vị, không chỉ để phục vụ cho nhu cầu nghiên cứu của nhà trường mà còn để cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa có thể thử nghiệm sản xuất trước khi quyết định nhập máy móc để sản xuất hàng loạt, chi phí các doanh nghiệp phải trả thường rất nhỏ, không đáng kể.

Một góc nhỏ của nhà máy sản xuất thử nghiệm của trường

Thái Lan sản xuất phở Việt Nam để xuất khẩu trên toàn thế giới

Buổi chiều cùng ngày, Đoàn doanh nghiệp Việt Nam tiếp tục đến thăm nhà máy công ty CPF, chuyên sản xuất thịt chế biến và các món ready-to-eat để bán trong các cửa hàng tiện lợi của Thái và xuất khẩu. Đây cũng là một trong những nhà máy có thể coi là 4.0 của Thái Lan và vẫn đang tiếp tục được lãnh đạo công ty tiếp tục nâng cấp công nghệ để tự động hoá hoàn toàn. Toàn bộ nhà máy sản xuất ra hơn 200,000 sản phẩm mỗi ngày này mà chỉ chưa đến 10 công nhân (một số dây chuyền đã được tự động hoá hoàn toàn chỉ có 2 công nhân điều khiển 2 bảng máy tính), nhà kho chất cao lên đến trần được điều phối hàng hoá ra vào hoàn toàn bằng robot. Lãnh đạo công ty chia sẻ thực ra quy mô của nhà máy cũng vẫn là nhỏ, lớn nhất trong hệ thống phải kể đến nhà máy CPF tại Hoa Kỳ, với sản lượng 02 triệu sản phẩm mỗi ngày.

Một phần dây chuyền sản xuất của nhà máy CPF

Điều gây ngạc nhiên với Đoàn thăm quan là các sản phẩm sản xuất của công ty rất đa dạng, bao bì đóng gói được thiết kế rất đặc biệt (bằng giấy nhưng không làm rò rỉ nước sốt ra ngoài), thoải mái xuất khẩu vì có hạn sử dụng đến 18 tháng.

Một trong những sản phẩm best-seller của nhà máy lại chính là Phở Việt Nam, một loại sản phẩm được thiết kế bao bì bắt mắt, và rất dễ dàng sử dụng khi chỉ cần cho vào lò vi sóng tầm 1-2 phút là có thể thưởng thức. Lãnh đạo công ty cũng cho biết, loại sản phẩm này bán rất chạy tại châu Mỹ, nơi mà các sản phẩm ready-to-eat rất được ưa chuộng. Đặc biệt họ nhận thấy, nhu cầu của món Phở tại Mỹ ngày càng tăng lên, theo Viện nghiên cứu nhập cư thì tính đến năm 2014 thì đã có 8,900 cửa hàng Việt Nam tại Mỹ và con số này đã ngày càng tăng lên.

Phở Việt Nam đã cùng với Pizza Ý, bánh burritos Mexico và Sushi Nhật Bản trở thành một trong những món ăn được ưa chuộng nhất tại Mỹ. Đó cũng là lý do vì sao ban đầu công ty chỉ đặt văn phòng thương mại tại Hoa Kỳ nhưng sau đó đã quyết định xây dựng hẳn 1 nhà máy tại đây và hiện tại đã trở thành nhà máy lớn nhất trong hệ thống. Các sản phẩm của công ty được phân phối rộng rãi trong các siêu thị, kênh bán lẻ lớn như Walmart, Costco, Kroger, Amazon…

Phở Việt Nam do CPF sản xuất là một trong những sản phẩm best-seller của công ty

Các công ty thành viên trong đoàn Việt Nam cũng đã có cơ hội hỏi thêm về chi phí xây dựng nhà máy,  nguồn cung cấp các máy móc công nghệ, và theo chia sẻ của đại diện Vineco thì họ thấy ngạc nhiên khi chi phí lại thấp hơn rất nhiều so với các nguồn họ đang tiếp cận.

Để đuổi kịp một trong những đối thủ trực tiếp của ngành nông sản và thực phẩm của Việt Nam tại Đông Nam Á này thiệt còn nhiều điều phải thay đổi.

BSA