Trời
vừa
chập
choạng
tối,
cả
vùng
trồng
rau
xã
Tân
Phú
Trung,
huyện
Củ
Chi
(TP.HCM)
đã
sáng
rực
đèn
điện.
Những
chủ
vườn
đang
hối
hả
nhổ
và
đóng
hàng
rau
để
kịp
buổi
chợ
đêm.
Phóng
viên NNVN đã
theo
chân
một
chủ
rau
ra
tận
chợ
đầu
mối
ghi
nhận
thực
tế
những
sản
phẩm
rau
“GAP”
này
sẽ
đi
về
đâu…
“CĂN”
RAU
CHẠY
CHỢ
Với
kinh
nghiệm
của
những
chủ
vườn
có
thâm
niên
ở
đây,
nghề
trồng
rau
quan
trọng
nhất
là
phải
biết
“căn”
được
nhu
cầu
thị
trường
đang
cần
gì
là
có
ngay
loại
rau
đó
thì
mới
“ăn”.
Đồng
thời,
cũng
phải
biết
cách
“xử
lý”
các
hàng
rau
cho
thật
tươi
ngon
bóng
đẹp
mới
bán
chạy
và
được
giá
cao.
Đêm
nay
theo
N
(người
dẫn
PV
đi
xem
thực
tế
các
vườn
rau
trên
địa
bàn
xã
Tân
Phú
Trung)
nhận
định:
Chắc
chắn
rau
sẽ
có
giá
vì
mấy
bữa
trước
vừa
có
trận
mưa
lớn
khủng
khiếp
gây
ngập
vườn,
lượng
rau
bị
giảm
mạnh.
Do
vậy,
N
kêu
người
nhà
ra
vườn
nhổ
thêm
rau
tăng
cường
vài
chuyến
nhằm
gỡ
vốn,
bù
lại
những
hôm
ế
chợ
bị
thất
thu.
N
cũng
vội
đi
ra
vườn
pha
thuốc
rồi
đeo
bình
phun
nốt
cữ
thuốc
“dưỡng
lá”
cho
mấy
liếp
rau
cải
xanh,
cải
ngọt
để
ngày
mai
kịp
có
rau
ra
chợ.
Tôi
theo
N
ra
vườn
nghe
anh
giải
thích:
“Ở
đây
các
vườn
rau
thường
chỉ
dám
phun
thuốc
vào
buổi
tối
hoặc
đêm
thôi,
vì
phun
ban
ngày
vừa
không
hiệu
quả
mà
lại
dễ
bị
lộ…”.
N
bắt
đầu
bật
vòi
phun,
thuốc
bay
mù
mịt
trên
vườn
rau,
tôi
đứng
từ
xa
nhưng
vẫn
ngửi
mùi
thuốc
nồng
nặc
không
thể
thở
nổi.
Tôi
để
ý
trong
sân,
chiếc
xe
máy
cà
tàng
chuyên
để
chở
rau
của
N
đã
được
lắp
dàn
khung
sẵn,
đống
rau
mồng
tơi
và
cải
xanh,
cải
ngọt
vừa
nhổ
về
chất
thành
đống
để
“xử
lý”
trước
khi
đem
ra
chợ.
Khi
thấy
N
đổ
mấy
chất
gì
đó
vào
thùng
nước,
tôi
gặng
hỏi
mãi
thì
N
chỉ
bảo
là
chất
giữ
cho
lá
rau
tươi
lâu
và
tẩy
mùi
hôi
trên
rau
(!?).
Qua
cách
nói
chuyện,
tôi
hiểu
N
là
một
tay
có
thâm
niên
làm
vườn
từ
rất
lâu,
đến
nay
cũng
chẳng
còn
lạ
gì
các
kiểu
mánh
khóe
của
dân
trồng
và
buôn
bán
rau
chợ.
N
tâm
sự:
“Vẫn
biết
nghề
trồng
rau
vừa
vất
vả
lại
độc
hại,
nhưng
vì
cuộc
sống
mưu
sinh
nên
cũng
đành
phải
chịu
thôi.
Thú
thực,
mình
chỉ
ráng
làm
một
thời
gian
ngắn
nữa
kiếm
thêm
ít
vốn
rồi
bỏ,
chứ
ôm
vườn
rau
mãi
chắc
cũng
“đi”
sớm!”.
Theo
N,
rau
ăn
lá
hay
ăn
củ,
quả
muốn
giữ
cho
tươi
ngon
hay
nhanh
thu
hoạch
đều
phải
“đánh
thuốc”
thường
xuyên.
Một
trong
những
loại
“thần
dược”
mà
dân
rau
thường
hay
dùng
để
kích
thích
rau,
củ
quả
có
tên
là
thuốc
Mo
(N
giải
thích,
thuốc
Mo
có
nghĩa
là
loại
thuốc
không
tên,
không
nhãn
hiệu
bao
bì
chỉ
biết
của
Trung
Quốc).
Đặc
biệt,
khi
sử
dụng
thuốc
này
cho
rau,
củ,
quả
chúng
sẽ
phát
triển
cực
nhanh,
ví
thử
như
hái
quả
dưa
leo
(dưa
chuột)
trên
vườn
mới
nhỏ
bằng
ngón
tay
rồi
đem
nhúng
vào
thùng
nước
có
pha
thuốc
Mo,
chỉ
vài
tiếng
sau
quả
dưa
sẽ
bự
lên
bằng
cổ
tay
rồi.
Do
vậy,
sẽ
rút
ngắn
được
thời
gian
thu
hoạch
một
cách…
siêu
tốc.
Cầm
cây
rau
vừa
nhổ
trên
tay,
N
chẳng
ngại
chia
sẻ:
“Kinh
nghiệm
của
mấy
bà
nội
trợ
thường
cứ
nghĩ
rau
mà
bị
sâu
ăn
lá
sẽ
an
toàn,
hay
có
người
cứ
tìm
mua
những
cây
rau
nào
thấy
cằn
lá
thì
bảo
chắc
chắn
rau
sạch
không
phun
thì
mới
xấu.
Vậy
nhưng
họ
sai
lầm
hết,
vì
đối
với
rau
bị
sâu
ăn
lá
hay
thậm
chí
có
hẳn
con
sâu
đang
bò
trên
lá
rau
thật có
thể đó
lại là
rau
bẩn
nhiễm
độc
nặng.
Những
nhà
vườn
đang
bán
rau
cho
thương
lái
tại
chợ
đầu
mối
Hóc
Môn
Lý
do
bởi
người
ta
phun
nhiều
quá,
sâu
bị
nhờn
thuốc
không
chết
hoặc
người
bán
cố
tình
bắt
sâu
thả
vào
rau.
Còn
muốn
ăn
rau
cằn
xấu
ư,
đơn
giản
thôi,
chỉ
cần
“đánh
thuốc”
đậm
một
chút
là
rau
dù
đang
xanh
mơn
mởn
cũng
lập
tức
bị
cằn
xoăn
tít
lá
lại
ngay”.
Theo
N,
bây
giờ
ra
chợ
nhìn
hàng
thật
-
giả
lẫn
lộn
khiến
người
tiêu
dùng
rất
khó
phân
biệt.
Tuy
nhiên,
với
kinh
nghiệm
của
N,
chỉ
cần
nhìn
màu
sắc
hay
gân
lá
rau
sẽ
biết
ngay
loại
rau
đó
sạch
hay
bẩn.
Vậy
nhưng,
hàng
ngày
anh
đưa
rau
ra
chợ
đầu
mối
bán
chẳng
ai
thèm
quan
tâm
đến
chất
lượng
hàng
sạch
hay
bẩn
mà
họ
chỉ
cần
nhìn
mẫu
mã
rau
đẹp,
tươi
ngon
là
“ôkê”
mua
liền.
N
nhìn
đồng
hồ
đã
sắp
đến
giờ
“đi
rau”,
anh
thúc
tôi
chuẩn
bị
lên
đường
rồi
vội
bước
ra
sân
cầm
vòi
nước
xịt
rửa
lại
đống
rau,
sau
đó
đem
nhúng
qua
vào
thùng
nước
có
hóa
chất
giữ
tươi
trước
khi
chất
lên
xe.
N
bảo:
“Ngoài
việc
“xử
lý”
rau
cho
cọng
bóng,
tươi
rói,
mình
còn
phải
biết
cách
xếp
rau
cho
ngon
lành
đẹp
mắt
thì
khi
ra
chợ
mới
bán
được
hàng
nhanh.
Thậm
chí
có
khi
còn
phải
cầm
theo
chai
nước
để
ra
đến
chợ
tưới
thêm
cho
rau
láng
tươi
thì
mối
lái
xem
hàng
mới
khoái
mua…”.
RA
CHỢ
RAU
GÌ
CŨNG
“ĂN”
HẾT
Đúng
10
giờ
đêm,
chiếc
xe
rau
cồng
kềnh
cõng
tới
hơn
tạ
rau
gồm
mồng
tơi,
cải
xanh,
cải
ngọt
vừa
“xử
lý”
xong
đã
xếp
gọn
gàng.
N
leo
lên
xe
ra
hiệu
cho
tôi
chạy
bám
theo
sau
rồi
anh
nổ
máy
kéo
ga
chồm
lên
lao
vút
ra
quốc
lộ
22
hướng
về
chợ
đầu
mối.
Tôi
cũng
nhanh
chóng
chạy
theo,
trên
đường
giờ
này
vắng
người,
xe
rau
của
N
cứ
lao
vun
vút
khiến
nhiều
lúc
tôi
phải
ráng
mới
đuổi
kịp.
Chạy
khoảng
20
phút
thì
tới
chợ
đầu
mối
Hóc
Môn,
lúc
này
cảnh
chợ đã rất
đông
với
đủ
các
mặt
hàng
rau
củ
quả.
Những
dãy
xe
tải
lớn,
nhỏ
của
các
chủ
vựa
từ
các
tỉnh
lên
có
đến
hàng
trăm
chiếc
đậu
san
sát
từ
ngoài
cổng
vào
đang
sẵn
sàng
chờ
“ăn”
hàng
rau
đêm.
Càng
về
khuya
không
khí
ở
chợ
đầu
mối
càng
tấp
nập,
những
chuyến
xe
rau
của
nhà
vườn
từ
khắp
nơi
cứ
ùn
ùn
phóng
đến
chợ.
Tôi
quan
sát,
tại
một
khu
vực
“tập
kết”
đủ
các
loại
xe
rau
đứng
chào
hàng,
những
chủ
vựa
đang
lật
xem
từng
loại
rau.
Họ
chẳng
cần
biết
rau
sạch
hay
bẩn,
cứ
thấy
xe
nào
có
hàng
tươi
ngon
không
sâu,
lá
to,
cây
cứng
là
chốt
giá
mua
liền.
N
chạy
xe
rảo
quanh
chợ
vài
vòng
để
khảo
giá
rồi
cuối
cùng
anh
quyết
định
quăng
hàng
bán
cho
xe
của
tỉnh
Bình
Dương.
Tâm
sự
với
tôi,
anh
Hùng,
chủ
vựa
rau
này
cho
biết:
“Chúng
tôi
chờ
thu
mua
đầy
xe
sẽ
chạy
về
chợ
tỉnh
đổ
hàng
cho
các
lái,
sau
đó
mới
phân
chia
ra
các
sạp
chợ
bán
lẻ
cho
người
tiêu
dùng.
Đêm
nào
nhiều
rau
đẹp
thì
mua
nhanh,
bằng
không
gặp
toàn
rau
xấu
cũng
khó
“ăn”
hàng
về
sớm…”.
Theo
anh
Hùng,
các
sản
phẩm
rau
tươi
từ
khi
chủ
vườn
nhổ
đem
ra
chợ
đổ
thì
chỉ
khoảng
trưa
hôm
sau
rau
sẽ
bán
đến
tay
người
tiêu
dùng.
Thậm
chí
một
số
mặt
hàng
rau
tươi
sống
mới
thu
hoạch
đêm
(còn
đầy
thuốc)
ngay
sáng
sớm
hôm
sau
đã
lên
bàn
ăn
rồi!
Xong
việc,
N
ngồi
nghỉ
và
trao
đổi
với
tôi:
“Ở
chợ
đầu
mối
này
rất
nhiều
mặt
hàng
rau
buôn
bán
suốt
đêm
nhưng
thực
tế
làm
gì
có
ngành
chức
năng
nào
kiểm
tra
chất
lượng.
Từ
các
loại
hàng
dưa,
củ
quả,
hành
tỏi
kia
mang
tiếng
được
có
kho,
xe
lạnh
nhưng
nghe
nói
làm
gì
có
tí
điện
lạnh
nào,
toàn
bảo
quản
bằng
hóa
chất
không
đấy!”.
Anh
cũng
quả
quyết,
đã
ra
đến
đây
thì
hàng
rau
nào
chẳng
giống
nhau,
làm
gì
có
rau
GAP,
cứ
thấy
hàng
đẹp
là
người
mua
“ôkê”.
“Do
vậy,
dân
rau
tụi
tôi
trồng
rau
sạch
làm
gì
cho
mệt.
Chẳng
qua
người
ta
kêu
đi
học
thì
mình
tham
gia
cho
vui
chứ
làm
rau
VietGAP
đem
ra
chợ
bị
chê
xấu
chỉ
có
bán
cho…
trâu
ăn!”,
N
phân
trần.
Theo
Minh
Sáng