Nhiều
nông
dân
tạo
dáng
độc
đáo
cho
nông
sản,
giới
thiệu
hoành
tráng,
đi
đăng
ký
bảo
hộ,
cho
rằng
mình
đã
được
độc
quyền,
không
cho
người
khác
làm
nông
sản
kiểu
dáng
tương
tự.
Thế
nhưng
do
sơ
suất,
nông
dân
đã
không
bảo
vệ
được
thành
quả
sáng
tạo
của
mình.
Quảng
cáo
trước
làm
mất
tính
mới
Sau
khi
tạo
dáng
thành
công
quả
bưởi
hồ
lô,
bày
bán
trên
thị
trường
rồi,
ông
Võ
Trung
Thành
(huyện
Châu
Thành,
Hậu
Giang)
mới
đi
đăng
ký
kiểu
dáng
độc
quyền.
Việc
đăng
ký
này
không
thành
công.
TS
Lê
Ngọc
Lâm,
Trưởng
phòng
Kiểu
dáng
công
nghiệp
(Cục
Sở
hữu
trí
tuệ),
cho
biết
việc
bảo
hộ
kiểu
dáng
đòi
hỏi
kiểu
dáng
đó
phải
có
tính
mới,
chưa
từng
bộc
lộ
trên
thế
giới.
Thế
nhưng
các
loại
bưởi
hồ
lô,
dưa
hấu
vuông,
dưa
hấu
nén
vàng…
đã
được
nông
dân
đưa
ra
thị
trường
trưng
bày,
mua
bán
vài
ba
mùa.
Sau
đó
người
dân
mới
tính
đến
chuyện
đăng
ký
kiểu
dáng.
Lúc
đăng
ký
thì
kiểu
dáng
không
còn
đáp
ứng
tính
mới
nữa.
|
Dưa
hấu
tạo
hình
hồ
lô
ở
huyện
Châu
Thành,
Hậu
Giang. |
Đặc
biệt,
ngay
cả
những
người
làm
dưa
vuông
cũng
tự
nhận
là
xem
trên
báo
thấy
nông
dân
Nhật
Bản
làm
rồi
nên
thích
thú,
mày
mò
nghiên
cứu
cách
làm
cho
quả
dưa
ra
hình
vuông,
cho
thấy
kiểu
dáng
đó
đã
được
bộc
lộ
từ
lâu
trên
thế
giới.
Phải
xem
tính
sáng
tạo
Giả
sử
những
người
tạo
dáng
trái
cây
này
nộp
hồ
sơ
đăng
ký
trước
khi
giới
thiệu
ra
thị
trường
thì
có
khả
năng
bảo
hộ
kiểu
dáng
theo
Luật
Sở
hữu
trí
tuệ
hay
không?
Ông
Lâm
cho
biết
hiện
có
hai
luồng
quan
điểm.
Luật
Sở
hữu
trí
tuệ
yêu
cầu
kiểu
dáng
phải
“có
khả
năng
áp
dụng
công
nghiệp”.
Do
đó,
một
luồng
ý
kiến
cho
rằng
tạo
hình
dáng
lạ
cho
nông
sản
thì
không
thể
sản
xuất
hàng
loạt,
không
đáp
ứng
yêu
cầu
trên.
Một
luồng
ý
kiến
khác
cho
rằng
việc
nông
dân
tạo
ra
các
kiểu
dáng
trái
cây
lạ
cũng
cần
được
bảo
hộ
nhằm
khuyến
khích
sự
sáng
tạo
của
người
dân.
“Cá
nhân
tôi
ủng
hộ
quan
điểm
khuyến
khích
sáng
tạo”
-
ông
Lâm
cho
biết.
Tuy
nhiên,
bảo
hộ
kiểu
dáng
cũng
đòi
hỏi
kiểu
dáng
phải
có
tính
sáng
tạo.
Sau
khi
tạo
được
quả
bưởi
hồ
lô,
ông
Thành
mày
mò
tạo
dáng
cho
quả
dưa
hấu
thành
hình
hồ
lô.
Giả
sử
sắp
tới
đây,
ông
Thành
tạo
tiếp
quả
ổi
hồ
lô,
quả
xoài
hồ
lô…
thì
có
thể
bảo
hộ
độc
quyền
kiểu
dáng
không?
Ông
Lâm
cho
rằng
phải
có
hồ
sơ,
xem
xét
kiểu
dáng
cụ
thể
mới
xác
định
được,
nếu
kiểu
đáng
đặc
biệt
thì
có
thể
bảo
hộ.
Nếu
đã
có
trái
bầu,
trái
bưởi
hồ
lô
rồi
thì
các
loại
trái
khác
mang
hình
hồ
lô
tương
tự,
không
có
nét
đặc
biệt
sẽ
khó
được
bảo
hộ.
Bảo
hộ
cái
khuôn
ép
Vì
không
thể
đăng
ký
các
kiểu
dáng
dưa
vuông,
dưa
hình
nén
vàng
nên
người
có
kiểu
dáng
trái
cây
lạ
hiện
chỉ
đăng
ký
bảo
hộ
cái…
khuôn
ép
trái
cây.
Cụ
thể
là
khuôn
tạo
hình
dưa
hấu
vuông,
khuôn
tạo
hình
có
hình
nén
vàng.
Đại
diện
một
công
ty
sở
hữu
trí
tuệ
cho
rằng
người
có
độc
quyền
kiểu
dáng
khuôn
chỉ
có
thể
độc
quyền
về
cái
khuôn,
người
khác
không
có
quyền
sản
xuất,
mua
bán
cái
khuôn
tương
tự
cái
khuôn
này.
Tuy
nhiên,
người
khác
vẫn
có
quyền
dùng
một
công
cụ
khác,
dùng
cách
khác
để
ép
quả
dưa,
quả
bưởi
thành
hình
vuông,
hình
hồ
lô,
hình
nén
vàng.
Thậm
chí,
người
khác
có
quyền
sản
xuất
ra
cái
khuôn
có
phần
rỗng
bên
trong
là
hình
vuông,
hình
nén
vàng,
hình
hồ
lô…
nhưng
bên
ngoài
có
trang
trí
thêm
thắt
cho
khác
với
kiểu
dáng
bên
ngoài
của
cái
khuôn
đã
đăng
ký.
Bởi
lẽ
bảo
hộ
kiểu
dáng
công
nghiệp
là
bảo
hộ
bề
ngoài
nhìn
thấy
chứ
không
bảo
hộ
cái
ruột
bên
trong.
Ví
dụ,
vẫn
là
cái
khuôn
nhựa
có
ruột
rỗng
theo
hình
nén
vàng
nhưng
bên
ngoài
phủ
nhiều
nhựa
hơn,
tròn
trịa
hơn,
không
còn
góc
cạnh
khiến
làm
mất
hình
ảnh
nén
vàng
thì
không
bị
xem
là
vi
phạm
so
với
kiểu
dáng
đã
đăng
ký.
Hiện
nay,
kiểu
dáng
công
nghiệp
được
chia
thành
31
nhóm
hàng
hóa,
ví
dụ
nhóm
1
là
thực
phẩm,
nhóm
2
là
quần
áo,
nhóm
6
là
đồ
đạc
trong
nhà,
nhóm
17
là
nhạc
cụ…
và
một
nhóm
được
đánh
số
99.
Nhóm
99
là
“rổ
chứa”
tất
cả
sản
phẩm
không
xếp
được
vào
nhóm
nào
trong
31
nhóm
cụ
thể
kia.
Cả
hai
kiểu
khuôn
định
hình
nói
trên
được
xếp
vào
nhóm
99.
Số
kiểu
dáng
được
đăng
ký
bảo
hộ
trong
nhóm
này
cũng
khá
đặc
biệt.
Theo
Thư
viện
số
về
sở
hữu
công
nghiệp
của
Cục
Sở
hữu
trí
tuệ
thì
chỉ
có
khoảng
200
kiểu
dáng
được
bảo
hộ,
tập
trung
chủ
yếu
ở
kiểu
dáng
áo
quan
(quan
tài);
kiểu
dáng
ly,
đĩa,
lư
hương
dùng
trong
việc
thờ
cúng;
kiểu
dáng
vàng
miếng. |