Năm 2011 dự kiến EVN lỗ 3.540 tỷ đồng

Năm 2012 sẽ hạch toán lỗ 7.000 tỷ đồng của EVN vào giá điện.

Bộ trưởng bộ Tài chính - Vương Đình Huệ đang trả lời chất vấn của đại biểu Quốc Hội, tại Hà Nội.

Theo bộ trưởng Vương Đình Huệ, năm 2010, số liệu đã kiểm toán tổng lỗ của EVN là 23.503 tỷ đồng bao gồm lỗ  từ kinh doanh điện là 8.040 tỷ đồng; lỗ do chênh lệch tỷ giá là 15.463 tỷ đồng. Vì sao lại lỗ?       

Thứ nhất, là do EVN phải mua điện giá cao  của các doanh nghiệp ngoài ngành như mua điện của nhà máy điện Hiệp Phước là 2.745 đồng/kwh; nhà máy điện Fomosa là 1.666 đồng/kwh; nhiệt điện Cái Lân và nhiệt điện Cà Mau là 1.381 đồng/kwh.        

Thủy điện có giá rẻ nhất, sau đó đến nhiệt điện (trong đó nhiệt điện chạy than rẻ nhất rồi đến nhiệt điện chạy dầu); cuối cùng tubin khí. Nhưng sản lượng thủy điện chỉ đáp ứng được khoảng 40%. Dù cho thủy điện có đáp ứng được 100% thì chúng ta vẫn phải dùng sản lượng nhiệt điện và điện khí để đáp ứng phụ tải khi mùa khô không có nước để chạy thủy điện.

Tất cả đầu tư ngoài ngành của EVN không được tính trong 8.040 tỷ đồng lỗ kinh doanh điện.

Thứ hai, chênh lệch tỷ giá là nguyên nhân quan trọng nhất.

Tình hình năm 2011 khả quan hơn rất nhiều bởi nỗ lực của EVN và hơn nữa năm nay nước về nhiều, cả tháng 4,5,6,7 không phải tiết giảm điện; đồng thời có thêm tổ máy số 1 Sơn La đưa vào vận hành nên đở phải mua điện giá cao.     

Ngoài ra, trong năm 2011 có thêm nhà máy điện Nam Côn Sơn và PM13 đi vào vận hành. 2 nhà máy điện này chiếm đến 30% tổng sản lượng điện tiêu thụ cả nước.        

Đầu năm EVN kế hoạch lỗ là hơn 11.000 tỷ đồng, nhưng 9 tháng đầu năm EVN lỗ thực sản xuất điện chỉ là 680 tỷ đồng. Năm 2011, EVN đã tiết giảm được 460 tỷ đồng chi phí sửa chữa.     

Trong tháng 9, EVN phải dùng dầu để chạy điện bù đắp cho sản lượng khí bị cắt dẫn đến việc mua điện giá cao nên sẽ phát sinh lỗ thêm 2.655 tỷ đồng.  Vì vậy "dự kiến cả năm EVN sẽ lỗ khoảng 3.540 tỷ đồng chưa kể lỗ do tỷ giá" - Bộ trưởng chia sẻ.           

Vì vậy, Bộ trưởng Vương Đình Huệ cho rằng, năm nay áp lực tăng giá điện do lỗ của EVN đã giảm xuống.

Tháng 3/2011, chúng ta đã thực hiện tăng giá điện nhưng ở mức rất kiềm chế. Theo đó giá điện bình quân là 1.242đ/kwh, tăng 165đ/kwh (từ mức 1077đ/kwh lên mức 1242đ/kwh), thực hiện từ 1/3/2011 và được giữ ổn định đến nay.

Như vậy giá điện năm 2011 chỉ được điều chỉnh tăng một lần và với mức độ điều chỉnh có kiềm chế, vì vẫn chưa tính đủ một số yếu tố giá đầu vào của giá điện theo giá thị trường, cụ thể:

- Giá than bán cho sản xuất điện chỉ bằng khoảng 57% đến 63% giá thành tiêu thụ than 2010 đã được kiểm toán;

- Chưa tính đủ chi phí mới phát sinh: tỷ giá tính 19.500 VNĐ/USD; Giá dầu điêden tính 15.500 đồng/lít, dầu ma dút tính 13.300 đồng/kg;

- Số lỗ luỹ kế đến 31/12/2010 tạm thời "khoanh" lại để phân bổ dần vào chi phí của các lần điều chỉnh giá điện trong các năm sau;

- Tại thời điểm tính giá không tính lợi nhuận cho ngành điện.Nếu tính đủ các yếu tố như trên vào giá điện thì giá điện phải điều chỉnh tăng cao hơn mức 165đ/kwh.

Vì vậy kịch bản giá điện năm 2012 là:

(i) Giá thành cơ bản lấy theo giá thành năm 2011; các chi phí đầu vào và chênh lệch tỷ giá lấy theo 15/09/2011. Không tính phần lãi của EVN từ khâu phân phối, truyền tải, bán lẻ - tức lãi của EVN bằng 0.

Giá than bán cho điện chỉ tính bằng 72-80% giá thành tiêu thụ than đã được kiểm toán.

Đối với các hợp đồng mua bán điện giữ nguyên như hiện hành

(ii) Chưa phân bổ các chi phí còn lại của năm 2010.

Với mức này thì giá thành điện là 1.242 đồng, tăng 4,6% giá thành điện hiện nay. Giá này đã trừ chênh lệch 200 tỷ đồng cho thuê cột điện và 100 tỷ bán hàng thanh lý.

Phương án điện năm 2012 chỉ phân bổ ¼ lỗ của năm 2010 – tức khoảng 2.000 tỷ đồng; phân bổ 1/3 chênh lệch tỷ giá là khoảng 5.000 tỷ đồng; than điều chỉnh lên 2.000 tỷ đồng.

Nếu như năm 2012 có tăng giá điện sẽ tăng ở mức rất kiềm chế. Và nếu có tăng giá điện, toàn bộ điện bán cho hộ nghèo, thu nhập thấp vẫn giữ nguyên như hiện nay, hỗ trợ hộ nghèo 30.000 đồng cũng giữ nguyên.