Kết luận của Bộ Tài chính về kiểm tra 4 DN xăng dầu nhập khẩu

Bộ Tài chính cho biết, việc điều chỉnh giá bán lẻ xăng dầu tại thời điểm 26/8/2011 của liên bộ là có căn cứ hợp lý.

Sáng nay (ngày 19/12/2011), Bộ Tài chính đã tổ chức họp báo công bố kết quả kiểm tra giá nhập khẩu xăng dầu tại 4 doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối. 

Theo đó, 4 doanh nghiệp trong đợt kiểm tra của Bộ Tài chính bao gồm Tổng Công ty xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), PV Oil, Sài Gòn Petro và Công ty Thương mại dầu khí Đồng Tháp (Petimex).
Tổ kiểm tra đã kết luận, Một số vi phạm trong công tác quản trị tại doanh nghiệp đã được các Tổ kiểm tra xác định rõ như (Việc trích lập quỹ Khoa học công nghệ không đủ điều kiện, các khoản chi phí không liên quan kinh doanh xăng dầu (ủng hộ từ thiện, xây nhà tình nghĩa, chênh lệch tỷ giá mua Condensate không có chứng từ…), các doanh nghiệp có trách nhiệm rà soát, điều chỉnh và thực hiện theo kết luận của các Tổ kiểm tra.
Về chi phí kinh doanh thực tế của doanh nghiệp vượt định mức chi phí kinh doanh để tính giá cơ sở, chi phí thù lao đại lý tại một số thời điểm cao hơn định mức phí kinh doanh để tính giá cơ sở; Trong nhà nước thực hiện chính sách bình ổn giá thì doanh nghiệp đầu mối và các Tổng đại lý/đại lý phải có chính sách tiết giảm chi phí để cùng Nhà nước và người tiêu dùng thực hiện tốt Nghị quyết 11/CP. Vì vậy việc chi vượt định mức chi phí kinh doanh cần phải xem xét và có quy định khống chế chi phí kinh doanh và thù lao đại lý.
Về việc doanh nghiệp thực hiện chính sách bình ổn giá, giá bán hàng cho các Tổng đại lý/đại lý dưới giá vốn, tổ kiểm tra kiến nghị Bộ Tài chính chỉ đạo các đơn vị chức năng tiếp tục kiểm tra làm rõ.
Về Quỹ bình ổn giá xăng dầu: Bộ Tài chính đánh giá về cơ bản các DN đã chấp hành việc trích lập, sử dụng quỹ bình ổn giá (BOG) theo quy định. Việc duy trì quỹ bình ổn giá xăng dầu là cần thiết để thực hiện ổn định giá bán xăng dầu trong giai đoạn vừa qua. Thực tế nếu không có cơ chế trích lập và sử dụng quỹ BOG như thời gian qua thì tần xuất điều chỉnh giá sẽ cao, gây bất ổn cho sản xuất kinh doanh và đời sống nhân dân.

Tuy nhiên, qua kiểm tra thì cơ chế trích, quản lý và sử dụng quỹ BOG tại các doanh nghiệp còn một số bất cập và khó kiểm soát.

Vì vậy, tổ kiểm tra có kiến nghị đưa quỹ BOG về cơ quan quản lý nhà nước (Bộ Tài chính).

Quỹ này được sử dụng để hỗ trợ các DN đầu mối thực hiện chính sách bình ổn theo cơ chế: DN đăng ký, kê khai quỹ; kết thúc năm Nhà nước sẽ thực hiện hậu kiểm và quyết toán số chính thức với DN kinh doanh xăng dầu đầu mối.

Về xác định giá cơ sở: Chu kỳ điều chỉnh tăng giảm giá và giá bình quân theo giá Platt’s còn tăng tương đối dài (30 ngày);Việc để lợi nhuận định mức trong công thức tính giá cơ sở có thể gây hiểu lầm và thiếu minh bạch trong xác định lãi lỗ kinh doanh xăng dầu. Vì vậy tổ kiểm tra kiến nghị trong thời gian tới cần nghiên cứu hoàn thiện công thức xác định giá cơ sở theo hướng.
Rút ngắn chu kỳ điều chỉnh tăng giảm giá quy định tại thong tư 234/2009/ TT-BTC để phù hợp thực tế nhập khẩu của doanh nghiệp.

Đưa lợi nhuận định mức ra ngoài giá cơ sở để minh bạch tình hình lãi, lỗ.

Về hao hụt: Do khung quy định của Nhà nước về hao hụt tự nhiên trong kinh doanh xăng dầu đã lạc hậu và mỗi doanh nghiệp có quy định về định mức hao hụt riêng, nên rất khó khăng trong công tác quản lý giám sát của Nhà nước đối với khoản mục chi phí này, đặc biệt trong điều kiện thực hiện bình ổn giá.

Tổ kiểm tra kiến nghị trong thời gian tới nhà nước cần có nghiên cứu quy định bổ sung mức hao hụt trong các khâu để các doanh nghiệp căn cứ thống nhất thực hiện và các doanh nghiệp cần chủ động nỗ lực tiết giảm chi phí hao hụt năm sau so với năm trước( đặc biệt với doanh nghiệp lớn như Pertrolimex) để giảm chi phí.

Về đầu tư ra ngoài doanh nghiệp: Kết quả kiểm tra cho thấy, mặc dù năng lực tài chính của một số đơn vị còn hạn chế và doanh nghiệp vẫn còn thiếu vốn kinh doanh xăng dầu nhưng 4 doanh nghiệp đều có số vốn đầu tư ra ngoài doanh nghiệp tương đối lớn( trong đó các lĩnh vực tài chính, ngân hang, bất động sản).

Vì vậy, trong thời gian tới doanh nghiệp cần có kế hoạch và lộ trình thực hiện thoái vốn đầu tư tại các lĩnh vực có mức độ rủi ro cao và không thuộc nghành nghề sản xuất kinh doanh chính để tập trung vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh chính theo chỉ đạo của Chính phủ.

Ngoài ra, qua kiểm tra cho thấy trong giai đoạn thị trường có nhiều biến động, giá vốn nhập cao, một số doanh nghiệp đầu mối ngừng nhập hàng, ảnh hưởng trong việc dự trữ lưu thông tạo áp lực và gây khó khăn và tăng lỗ cho các doanh nghiệp đầu mối khác (chủ yếu do không tiếp cận được vốn để thực hiện nhập khẩu). Do đó, cần phải bổ sung thêm các điều kiện về năng lực tài chính khi thực hiện cấp phép cho các doanh nghiệp đầu mối.