Lo lắng với xã hội bất an, kinh tế suy giảm

Người dân và doanh nghiệp chưa hài lòng với các thủ tục hành chính, gặp khó khăn trước tình hình kinh tế suy giảm và thấy bất an trước nạn cướp giật đang lộng hành... Phiên chất vấn lãnh đạo Sở Nội vụ, Sở Công Thương và Công an TPHCM của đại biểu HĐND trong suốt ngày họp hôm nay, 6-12-2012, đã cho thấy điều đó.

Bắt được cướp, thưởng 5 triệu đồng

Đại biểu Nguyễn Thị Thanh Thúy đã mở đầu với câu hỏi: “Giải pháp nào đủ mạnh để trấn áp tội phạm hình sự trong thời gian ngắn nhất?”. Bà Thúy cũng giải thích thêm rằng, báo cáo của Công an thành phố cho thấy số vụ án hình sự giảm nhưng tính chất thì nghiêm trọng, gây hoang mang cho người dân, cần phải trấn áp nhanh, hiệu quả.

Cử tri Trần Việt Trung (Thủ Đức) cho rằng, phải chăng lực lượng dân phòng hiện yếu về chuyên môn, phân bổ cảnh sát khu vực chưa hiệu quả nên không đảm bảo công tác đấu tranh chống tội phạm? Còn đại biểu Trần Tuyết Hồng lo lắng trước thực trạng tội phạm ma túy gia tăng nên muốn biết công tác quản lý, phát hiện những vụ án ma túy như thế nào? Đại biểu Lê Trương Hải Hiếu hỏi: “Có hay không hiện tượng công an ở địa phương đùn đẩy án, giấu án? Trách nhiệm để xảy ra các vụ án (khi đánh giá thi đua) hiện nay quy cho công an nơi xảy ra án mà không quy trách nhiệm cho công an thuộc địa bàn có đối tượng gây án cư trú như thế có hợp lý?

Thiếu tướng Phan Anh Minh thừa nhận, năm 2012 tội phạm hình sự có diễn biến phức tạp. Tình hình mua bán ma túy tổng hợp đang gia tăng, cướp giật có tính chất hung hãn… Tuy nhiên, theo ông, đây không phải là điều mới nếu so với các vụ án trước đây ngành công an từng xử lý. “Tất nhiên, chúng tôi sẽ tăng cường công tác tuần tra của các tổ đặc nhiệm. Tôi xin hứa sẽ kiểm tra chặt chẽ, sau Noel sẽ có sơ kết và mời công an các tỉnh để hoàn thiện quy chế phối hợp giữa công an thành phố và công an các tỉnh”, ông nói.

Ông Minh cũng cho biết, giải pháp tới đây sẽ được ngành công an áp dụng để đối phó với tội phạm cướp giật là “Ai bắt được cướp thưởng ngay 5 triệu đồng”. Về cách tính chỉ tiêu thi đua, ông Minh cho rằng những bất cập sẽ được sửa đổi trong thời gian tới. Về chuyện “giấu án” ông Minh cho rằng không có chuyện này nhưng thừa nhận, năm 2012, Công an thành phố có kiểm điểm Công an quận 1, Công an phường Bến Nghé vì có sai sót trong thống kê các vụ án. “Tuy nhiên, tôi khẳng định rằng con số thống kê là tương đối chính xác”, ông nói.

Đại biểu Đinh Phương Duy nêu ra vấn đề khác: hiện nay người dân muốn tham gia bắt cướp nhưng sợ trả thù, công an có cách nào bảo vệ người dân để người dân không trở nên vô cảm trước các hiện tượng cướp giật? Có đại biểu muốn thành lập lại lực lượng Săn bắt cướp như trước đây vì tội phạm ma túy gia tăng chứa đựng nguy cơ các loại tội phạm khác.

Và, đại biểu Trần Văn Khuyên đặt câu hỏi: thành phố có bao nhiêu điểm, địa bàn phức tạp? Vấn đề “giáp ranh” không khó giải quyết sao cứ nhắc hoài trong các báo cáo? Đại biểu Nguyễn Quý Hòa hỏi: khả năng chuyển biến tình hình trong thời gian tới ra sao? Chế độ giam giữ, giáo dục đạo đức ra sao mà tái phạm cao đến 30 – 40%? Thành phố vừa tiếp nhận 10.000 người cai nghiện trở về, công tác quản lý và tạo điều kiện cho lực lượng này thế nào?

Thiếu tướng Phan Anh Minh phân tích, qua 150 đối tượng phạm tội hình sự trong tháng 11, thấy rằng có 49% đối tượng phạm tội thất nghiệp; hơn 50% có việc làm tự do, không ổn định; 46,2% có liên quan đến ma túy; 24% có tiền án tiền sự; 41,13% đã gây án nhiều lần hoặc đang bị truy nã... Điều này cho thấy chất lượng công tác cải tạo ở các trại giam chưa cao.

Ông Minh nói: “Cách đây mấy năm, chúng ta thường xuyên đặc xá vì các trại giam quá tải chứ không phải cải tạo tốt. Một vài năm gần đây tình hình này đã được cải thiện”. Theo ông, nguy cơ tái nghiện là thách thức lớn - tỷ lệ tái nghiện do công an thống kê (chưa đầy đủ) là 26 – 27%. Hiện công an thành phố không được tăng biên chế (từ năm 2008 đến nay). “Không than, chúng tôi cố gắng nỗ lực. Không hứa hẹn gì trước, biết kỳ họp lần sau tôi còn làm không mà hứa? Chỉ hứa tôi làm hết sức mình”.

Về việc phục hồi cảnh sát săn bắt cướp hay không, ông Minh cho rằng, đây là mô hình hoạt động có hiệu quả trước đây, từ săn bắt cướp nằm trong lòng dân. Bây giờ dùng từ đặc nhiệm có hơi xa lạ nhưng thực ra săn bắt cướp có những điểm phù hợp thời đó, không phù hợp với bây giờ. Lực lượng đặc nhiệm hiện nay tổ chức theo mô hình săn bắt cướp trước đây và có cải tiến. “Chúng tôi không xài từ “săn bắt cướp” nữa vì cướp cũng là con người nên không thể dùng từ “săn bắt””.

Phó chủ tịch UBND TPHCM Lê Minh Trí nói thêm, rằng TPHCM nằm vị trí trung tâm, dân số đông hơn 10 triệu dân nên tội phạm phức tạp. “Hiện cơ cấu tội phạm nguy hiểm chiếp hơn 27%. Đây là vấn đề cần quan tâm. Tình hình ma túy và tội phạm ma túy diễn biến phức tạp, nên mục tiêu sẽ tập trung vào đối tượng phạm tội ma túy, nghiện ma túy. Đây là mục tiêu số 1 của thành phố”, ông Trí nói.

Khơi thông thị trường bất động sản

Trước đó, trong phần chất vấn Sở Công Thương, các đại biểu đã tập trung vào các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp. Ông Nguyễn văn Lai, Giám đốc sở cho biết, năm 2012 thành phố miễn giảm thuế cho doanh nghiệp 1.125 tỉ đồng, triển khai các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp như vận động 30 ngân hàng cho doanh nghiệp vay 28.000 tỉ đồng, 227 triệu đô la Mỹ; hỗ trợ xúc tiến đầu tư hơn 40 hội chợ, 22 lớp huấn luyện...

Theo ông Lai, các doanh nghiệp nào đầu tư sản xuất thì khó khăn, và nếu đầu tư sản xuất rồi mà còn đầu tư vào bất động sản nữa thì càng khó khăn. Do đó, có đại biểu hỏi: “Vậy làm thế nào khơi thông thị trường bất động sản?”. Đại diện Sở Xây dựng cho biết hàng tồn kho bất động sản hiện nay hơn 30.000 tỉ đồng, chủ yếu nằm trong 74 dự án chung cư (24.000 ngàn tỉ đồng). Khảo sát của sở này trên 1.300 dự án cho thấy có gần 250 dự án chậm triển khai, 37 dự án cần điều chỉnh…

Thị trường bất động sản đóng băng, theo vị đại diện Sở Xây dựng, là do chính sách siết chặt tiền tệ; Nhà nước ban hành Nghị định 69 – thu tiền sử dụng đất quá cao; điều tiết lượng nhà đưa vào sử dụng (hơn 48.000) chưa hợp lý… Hơn nữa, các doanh nghiệp bất động sản phần lớn là doanh nghiệp vừa và nhỏ, tiềm lực hạn chế, đa số đầu tư thông qua vay tín dụng. Khi nguồn vốn vay từ ngân hàng khó khăn, nhà đầu tư “bị chặn”, lãi suất cao đã dẫn đến nợ xấu nhiều…

Hiện nay trung ương đang soạn các giải pháp khơi thông thị trường như cho phép chuyển đổi mục tiêu các dự án (nhà thương mại chuyển sang nhà cho thê, nhà ở xã hội…). Các chính sách giúp doanh nghiệp bất động sản tiếp cận nguồn vốn và tiêu thụ được sản phẩm của đang được tính toán và áp dụng như miễn giảm VAT cho người thu nhập thấp, nhà thu nhập thấp; cho phép người nước ngoài được mua và sử dụng căn hộ tại Việt Nam… Đối với TPHCM, theo Sở Xây dựng, UBND TPHCM đã chỉ đạo cho các doanh nghiệp bất động sản được gia hạn thuế thu nhập doanh nghiệp, tiền sử dụng đất… cũng như hỗ trợ các doanh nghiệp có dự án đã bồi thường trên 80% diện tích về công tác giải phóng mặt bằng…

Giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TPHCM biết các ngân hàng cho vay bất động sản hiện hơn 85.000 tỉ đồng, chiếm 10,6%. Tuy nhiên, tới đây các doanh nghiệp bất động sản sẽ được cho vay nếu có được sự liên kết giữa chủ đầu tư – thầu xây dựng – doanh nghiệp cung cấp vật liệu và người mua nhà.

Cải cách… con người

Cuối buổi chiều, HĐND đã chất vấn Phó giám đốc Sở Nội vụ Lê Hoài Trung về vấn đề cải cách hành chính. Câu chuyện về áp dụng công nghệ thông tin bất cập, đội ngũ cán bộ công chức gây phiền nhiễu người dân, doanh nghiệp được các đại biểu soi kỹ. Ông Lê Hoài Trung thừa nhận thực tế này nhưng cho biết thành phố đang từng bước khắc phục. “Tới đây chúng tôi sẽ đi kiểm tra đột xuất, phát hiện hiện tượng nhũng nhiễu, thanh tra công vụ sẽ xử lý ngay”, ông Trung nói. Đồng thời để nâng cao chất lượng đội ngũ công chức, tới đây sẽ tổ chức thi tuyển công chức cạnh tranh và cách áp dụng máy chấm điểm công chức của quận 1 sẽ được nhân rộng.

Ông Lê Minh Trí, Phó chủ tịch UBND TPHCM cho rằng, thủ tục có cải tiến cách mấy mà con người không có tâm, không có tài thì cũng không giải quyết được gì!