Xuất khẩu tôm: Giá nguyên liệu cao hơn giá bán

Xuất khẩu tôm đang rơi vào tình thế rất khó khăn khi giá bán cho đối tác của các doanh nghiệp thậm chí còn thấp hơn giá nguyên liệu đầu vào. Trong khi đó, thị trường Nhật Bản đang dần khép cửa với doanh nghiệp do nỗi lo tôm tạp chất.

Hàng loạt đối thủ trên thị trường quốc tế như Thái Lan, Indonesia, Ecuador đang trúng mùa tôm nên mặt bằng giá đồng loạt xuống thấp, riêng Việt Nam tình trạng thiếu nguyên liệu và chi phí cao tiếp tục đẩy doanh nghiệp vào tình thế khó khăn.

Ông Trần Văn Lĩnh, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Thủy sản và Thương mại Thuận Phước (Đà Nẵng) cho biết công ty ông đang chào giá bán tôm đang ở mức thấp hơn cả chi phí sản xuất nhưng vẫn không có người mua.

“Nhiều khách hàng hỏi giá chúng tôi nhưng chúng tôi phải rất cân nhắc vì hầu như không có lời. Đến khi đồng ý bán thì họ mới nói là không mua nữa vì đã có nguồn rẻ hơn”, ông nói trong hội nghị toàn thể ngành thủy sản do Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep) tổ chức ngày 12-6.

Ông Lĩnh kể sau khi ký hợp đồng, nhân viên công ty ông phải đi thu mua rất là khó khăn vì tôm chết hàng loạt vì dịch bệnh, do vậy phải nâng giá lên để mua. Bên cạnh nguyên nhân các doanh nghiệp cần bán hàng để thu tiền đáo hạn ngân hàng nên chào bán rẻ, nguyên nhân chính theo ông Lĩnh là chi phí sản xuất của Việt Nam còn quá cao.

“Toàn bộ chuỗi sản xuất từ nguyên liệu đầu vào cho đến khâu sản xuất chế biến, kiểm định, bao gói, vận chuyển… đều tạo ra sức ép lên giá bán sản phẩm, làm giảm khả năng cạnh tranh so với sản phẩm quốc tế”, ông nói.

Ông Hồ Quốc Lực, Chủ tịch Ủy ban Tôm thuộc Vasep thì cảnh báo tình trạng tôm nhiễm tạp chất bị các thị trường xuất khẩu trả về ngày càng tăng, đặc biệt là thị trường Nhật Bản.

Ông Lực cho biết doanh nghiệp Việt Nam đang có nguy cơ mất thị trường Nhật Bản, thị trường tiêu thụ tôm lớn nhất và cũng là thị trường bán có giá nhất của doanh nghiệp tôm Việt Nam.

Sau khi Nhật bản nâng tần suất kiểm tra lên100% lô hàng đối với 2 chất Trifluralin hay Enrofloxacin của tôm nhập khẩu từ Việt Nam, ngày 18-5-2012, nước này lại tiếp tục yêu cầu kiểm tra với tần suất 30% đối với chất Ethoxyquin và có khả năng nâng tần suất kiểm tra lên nếu tiếp tục phát hiện.

Theo thống kê của Vasep, trong năm qua riêng lượng hàng hóa bị trả về trị giá 30 triệu đô la Mỹ. Tuy nhiên, ông Lực nói: “Doanh nghiệp phải mất đến hơn1/3 số tiền sau khi trừ đi chi phí vận chuyển và hàng tiêu thụ nội địa giá thấp trong tổng trị giá lô hàng”.

Theo Vasep, xuất khẩu tôm cả nước từ đầu năm đến 15-5 đạt giá trị 686 triệu đô la Mỹ, so với cùng kỳ năm 2011 tăng 5,8%. Trong thời gian này thị trường EU tiếp tục suy giảm mạnh, lên đến 26,7%, Canada giảm 12%, Singapore giảm nhẹ 1% trong khi nhiều thị trường khác đạt tăng trưởng khá.