Doanh
nghiệp
nhỏ
vay
ngân
hàng:
Khó
ở
đâu?
Thứ
năm
-
29/12/2011
20:00
Đưa
lên
trước
mặt
một
tập
tài
liệu
đã
ố
màu,
Phó
tổng
thư
ký
Phòng
Thương
mại
và
Công
nghiệp
Việt
Nam
(VCCI)
Phạm
Thu
Hằng
kể
lại:
“14
năm
trước,
chúng
tôi
đã
tổ
chức
một
hội
thảo
tên
như
thế
này,
thú
vị
nữa
là
nội
dung
đề
cập
cũng
giống
như
lần
này”.
6
kiến
nghị
hồi
ấy
được
bà
Hằng
nêu
tại
buổi
hội
thảo
“Chính
sách
tài
chính
hỗ
trợ
doanh
nghiệp
nhỏ
và
vừa”,
do
Viện
Chiến
lược
và
Chính
sách
tài
chính
tổ
chức,
so
ra
có
nhiều
điểm
tương
đồng
với
như
những
vấn
đề
được
nhiều
bài
tham
luận
đề
cập.
“Chính
phủ
đã
làm
nhiều
việc
để
hỗ
trợ
các
doanh
nghiệp
nhỏ
và
vừa,
nhưng
đến
nay
các
doanh
nghiệp
này
vẫn
thiếu
vốn,
khó
khăn”,
ông
Tô
Hoài
Nam,
Tổng
thư
ký
Hiệp
hội
Doanh
nghiệp
nhỏ
và
vừa
Việt
Nam
khoanh
lại
vấn
đề
bức
thiết
nhất
của
doanh
nghiệp.
Chiếm
97%
tổng
số
doanh
nghiệp
đăng
ký;
đóng
góp
khoảng
48%
GDP
năm
2010,
một
nửa
tổng
kim
ngạch
xuất
khẩu;
chiếm
hơn
30%
tổng
vốn
đầu
tư
toàn
xã
hội…,
theo
dữ
liệu
của
Bộ
Kế
hoạch
và
Đầu
tư,
nhưng
tỷ
lệ
doanh
nghiệp
nhỏ
và
vừa
tiếp
cận
được
vốn
tín
dụng
hiện
chỉ
khoảng
20%,
ông
Nam
cho
rằng
đây
là
thực
tế
đáng
lưu
ý.
“Nguyên
nhân
các
doanh
nghiệp
nhỏ
và
vừa
tiếp
cận
tín
dụng
thấp
là
vì
chính
sách
tín
dụng
có
vấn
đề”,
Tổng
thư
ký
Nam
nói
thẳng.
“Thủ
tục
vay
vốn
ngân
hàng
hiện
nay
phức
tạp
quá
sức
của
doanh
nghiệp
nhỏ
và
vừa.
Để
tiếp
cận
được
thì
chỉ
có
một
việc
là
bớt
thủ
tục”.
Ở
điểm
này,
TS.
Lê
Hoàng
Nga
(Ủy
ban
Chứng
khoán
Nhà
nước)
cũng
đồng
tình
rằng,
trong
việc
tiếp
cận
vốn
tín
dụng,
các
doanh
nghiệp
nhỏ
và
vừa
Việt
Nam
gặp
nhiều
khó
khăn
về
xây
dựng
dự
án,
phương
án
đầu
tư;
hạn
chế
về
nhân
lực
và
trình
độ
quản
lý;
khó
khăn
về
tài
sản
bảo
đảm…
Dữ
liệu
cụ
thể
hơn
từ
Hiệp
hội
Doanh
nghiệp
vừa
và
nhỏ
Hà
Nội
cho
thấy,
khó
khăn
từ
tài
sản
thế
chấp
khi
vay
ngân
hàng
chiếm
77%,
từ
lập
phương
án
kinh
doanh
là
60%,
từ
thủ
tục
hành
chính
là
50%
và
từ
lãi
suất
là
45%.
Nhưng
bà
Nguyễn
Bích
Ngọc
(Viện
Chiến
lược
và
Chính
sách
Tài
chính)
còn
thêm
rằng,
có
tới
48%
doanh
nghiệp
nhỏ
và
vừa
bị
ngân
hàng
từ
chối
cho
vay
vốn
mà
không
rõ
lý
do.
Cho
nên,
loại
dịch
vụ
mà
hiện
nay
các
doanh
nghiệp
nhỏ
và
vừa
sử
dụng
từ
ngân
hàng
chủ
yếu
là
mở
tài
khoản,
chuyển
tiền,
thanh
toán,
vay
vốn.
Tỷ
lệ
các
doanh
nghiệp
nhỏ
và
vừa
được
bảo
lãnh
tín
dụng
quá
nhỏ,
chỉ
khoảng
1%,
thanh
toán
quốc
tế
khá
thấp
khoảng
18,5%;
và
không
có
doanh
nghiệp
nào
sử
dụng
cho
thuê
tài
chính.
Vay
đã
khó
là
vậy,
nhưng
vay
được
cũng
không
dễ
dàng
hơn
trong
hoạt
động.
“Do
lãi
suất
tiền
vay
quá
cao,
trên
thực
tế
phổ
biến
là
từ
18%
đến
20%/năm,
cá
biệt
lên
đến
23%/năm
nên
rất
ít
doanh
nghiệp
có
khả
năng
kinh
doanh
đạt
mức
lợi
nhuận
đủ
cao
để
trả
nợ
lãi
vay
ngân
hàng”,
ông
Nam
cho
biết.
Quan
điểm
của
vị
Tổng
thư
ký
nọ
được
một
nhóm
nghiên
cứu
từ
Viện
Chiến
lược
và
Chính
sách
tài
chính
chứng
minh
trên
cơ
sở
các
báo
cáo
tài
chính
của
các
doanh
nghiệp
niêm
yết.
Cụ
thể
là
các
doanh
nghiệp
thuộc
lĩnh
vực
sản
xuất
đang
gặp
khó
khăn
do
chi
phí
sản
xuất
kinh
doanh
tăng
cao,
trong
khi
thị
trường
đầu
ra
bị
thu
hẹp,
hàng
tồn
kho
tăng
nhanh.
Các
doanh
nghiệp
vay
nợ
ngoại
tệ
với
lãi
suất
thấp
hơn
thì
gặp
rủi
ro
hối
đoái…
Tình
cảnh
hiện
nay
là
nhiều
doanh
nghiệp
có
mức
doanh
thu
và
lợi
nhuận
sụt
giảm
trong
khi
chi
phí
lãi
vay
tăng
mạnh
khiến
hệ
số
lãi
vay/vốn
chủ
sở
hữu
của
các
doanh
nghiệp
trong
quý
3/2011
có
xu
hướng
tăng
lên.
Ở
góc
độ
tài
chính
doanh
nghiệp,
Phó
giám
đốc
Quỹ
bảo
lãnh
tín
dụng
cho
các
doanh
nghiệp
nhỏ
và
vừa
Tp.HCM
Trần
Bửu
Long
nhìn
nhận
rằng,
tình
hình
tài
chính
doanh
nghiệp
hiện
đang
đối
diện
với
các
vấn
đề
như:
chi
phí
lãi
tiền
vay
gia
tăng,
dòng
tiền
vào
không
đủ
đáp
ứng
các
chi
phí
cần
thiết,
các
khoản
nợ
phải
thu
ngày
càng
tăng
cao
mà
chưa
có
biện
pháp
thu
về…
“Toàn
bộ
mọi
vấn
đề
đã
lộ
rõ,
tình
hình
doanh
nghiệp
đã
mất
dần
khả
năng
thanh
toán”,
ông
Long
lưu
ý
như
vậy.
“Khi
Ngân
hàng
ngưng
không
cho
vay
dự
án
đang
đầu
tư
của
doanh
nghiệp,
dự
án
bị
dang
dở,
điều
này
ảnh
hưởng
đến
cân
đối
dòng
tiền
và
làm
tăng
rủi
ro
tài
chính,
nếu
kéo
dài
có
thể
dẫn
đến
phá
sản”.
Thống
kê
của
Hiệp
hội
Doanh
nghiệp
nhỏ
và
vừa
Việt
Nam
cho
thấy,
những
khó
khăn
trong
tiếp
cận
vốn
tín
dụng
đã
đẩy
khoảng
20%
doanh
nghiệp
nhỏ
và
vừa
vào
tình
trạng
khó
có
thể
tiếp
tục
hoạt
động.
Theo
Anh
Quân