Giá
lúa
hè
thu
đang
ở
mức
kỷ
lục:
7.000đ/kg.
Nguy
cơ
bị
vỡ
thoả
thuận
giữa
doanh
nghiệp
và
nông
dân
bắt
đầu
xuất
hiện.
Các
chuyên
gia
ngân
hàng
Thế
giới
(World
Bank)
tham
quan
cánh
đồng
mẫu
của
công
ty
CP
bảo
vệ
thực
vật
An
Giang. Ảnh:
Tô
Phước
Thủ
|
Ông
Huỳnh
Phênh,
chủ
nhiệm
hợp
tác
xã
(HTX)
Hoà
Tiến,
xã
Định
Hoà,
huyện
Gò
Quao,
tỉnh
Kiên
Giang
cho
biết
hiện
tại
60ha
lúa
hè
thu
của
HTX
đang
thu
hoạch.
Dù
đã
ký
hợp
đồng
tiêu
thụ
với
một
công
ty
ở
Rạch
Giá,
nhưng
ông
vẫn
khẳng
định
HTX
lo
dịch
vụ
bơm
tưới
chứ
không
“quản”
cái
vụ
bán
lúa.
89
hộ
trong
HTX
chỉ
phải
tuân
theo
lịch
xuống
giống,
trồng
vài
loại
được
giá
như
OM
6976
và
OM
5451chứ
không
trồng
quá
nhiều
giống.
Do
mỗi
nông
hộ
tự
chăm
sóc,
tự
thu
hoạch,
tự
thương
lượng
giá
nên
họ
muốn
bán
cho
ai
cứ
bán.
Khoảng
cách
ngày
càng
xa
“Vụ
đông
xuân,
thương
lái
mua
6.300đ/kg,
công
ty
mua
6.000đ/kg
lúa
khô.
Vụ
hè
thu,
doanh
nghiệp
muốn
được
việc
phải
nhanh
chân
hơn
thương
lái.
Giá
bằng
hoặc
cao
hơn
thương
lái
là
có
sức
hấp
dẫn”,
ông
Phênh
nói.
Cách
nói
này
hàm
ý,
nếu
doanh
nghiệp
không
mua
nhanh
và
mua
giá
cao,
thì
hợp
đồng
tiêu
thụ
lúa
giữa
doanh
nghiệp
và
nông
dân
rất
dễ
bể.
Trong
hợp
đồng
do
ông
Phênh
ký
với
một
doanh
nghiệp
ở
Rạch
Giá,
tỉnh
Kiên
Giang,
tiêu
chí
chất
lượng
rất
gắt
(độ
ẩm,
tạp
chất,
hạt
rạn...)
“Trong
khi
đó,
thương
lái
tới
nhà,
chỉ
cần
cắn
thử
hạt
một
cái
là
cho
giá”,
ông
Phênh
nói.
Chuyện
hợp
tác
tiêu
thụ
lúa
ở
Định
Hoà,
cả
hai
phía
nông
dân
dân
và
doanh
nghiệp
đều
bị
sức
ép
khi
giá
lúa
tăng
cao.
Ông
Trầm
Tấn
Thành,
phó
ban
quản
lý
dự
án
phát
triển
vùng
lúa
chất
lượng
cao
thuộc
công
ty
Gentraco,
nói:
“Chúng
tôi
phải
lui
tới
thường
xuyên
trước
khi
thu
hoạch,
bàn
cách
thu
mua,
thanh
toán
với
các
nông
hộ”.
Mười
ngày
nữa
gặt
lúa,
ông
Danh
Thắng,
chủ
nhiệm
HTX
Tân
Hoà,
xã
Định
Thành,
nơi
ký
hợp
đồng
với
Gentraco,
cảnh
báo:
“Tới
ngày
đó,
doanh
nghiệp
xuống
thẩm
định,
định
giá,
bàn
cách
thanh
toán
thì
xã
viên
sẽ
bán.
Giá
lúa
đang
lên,
nếu
thương
lái
tới
trước,
có
khi
nông
dân
cũng
bán
luôn.
Doanh
nghiệp
phải
lẹ
lẹ
tới”.
Tại
xã
Định
Hoà,
xã
Định
An
thuộc
huyện
Gò
Quao,
công
ty
Kigimex,
một
trong
sáu
công
ty
xuất
khẩu
gạo
của
Kiên
Giang
từng
ký
hợp
đồng
tiêu
thụ
lúa
hàng
hoá
với
các
HTX,
tổ
hợp
tác,
tập
thể
nông
dân
trên
quy
mô
1.500ha,
nhưng
ba
tháng
liền
chỉ
mua
được
5.500
tấn
lúa,
qua
thương
lái
chứ
không
mua
được
từ
những
hợp
đồng.
Viện
Nghiên
cứu
phát
triển
đồng
bằng
sông
Cửu
Long,
trong
chương
trình
nghiên
cứu
xây
dựng
mối
quan
hệ
tương
tác
giữa
doanh
nghiệp
và
nông
dân
ở
Định
Hòa,
huyện
Gò
Quao,
cho
biết:
kiểm
chứng
thực
tế
cách
đây
vài
hôm
cho
thấy
khoảng
cách
giữa
hai
đối
tác
doanh
nghiệp
và
nông
dân
đang
dang
xa
nhau.
Khi
doanh
nghiệp
không
thể
lo
phương
tiện,
đi
mọi
nơi
như
thương
lái
thì
với
mong
muốn
bán
lúa
tại
gốc,
nông
dân
trở
nên
thân
thiện
với
thương
lái
hơn.
Doanh
nghiệp
muốn
thanh
toán
khi
lúa
về
kho
thì
nông
dân
chỉ
thích
lấy
tiền
tươi
tại
nhà.
Doanh
nghiệp
muốn
giá
ổn
định
thì
nông
dân
vẫn
thích
giá
lúa
tăng
cao
hoài.
Tạo
gắn
bó?
Ông
Huỳnh
Thế
Năng,
phó
chủ
tịch
UBND
tỉnh
An
Giang,
nhận
xét,
nông
dân
sẽ
gắn
bó
với
doanh
nghiệp
nếu
họ
được
hỗ
trợ
đúng
mức
như
ở
cánh
đồng
mẫu
lớn
ở
Châu
Thành,
An
Giang
do
công
ty
CP
bảo
vệ
thực
vật
An
Giang
thực
hiện.
Ở
đó
nông
dân
được
hỗ
trợ
kỹ
thuật
thâm
canh,
được
mua
vật
tư
đầu
vào
là
hàng
chính
phẩm,
đúng
giá,
bảo
đảm
chất
lượng,
được
hướng
dẫn
kỹ
thuật,
được
hỗ
trợ
khâu
làm
khô
lúa.
Họ
còn
được
chọn
lựa
phương
án
bán
ngay
hoặc
gởi
lúa
tại
kho
sau
khi
được
sấy
khô
đúng
chuẩn
trong
một
tháng,
được
gởi
lúa
ở
kho
tháng
thứ
hai
với
mức
phí
tượng
trưng
1.500đ/tấn/ngày…
Và
kết
quả
là
không
chỉ
doanh
nghiệp
nắm
trong
tay
một
khối
lượng
lúa
đúng
nhu
cầu,
mà
nông
dân
thực
sự
có
được
cơ
hội
khác
biệt
so
những
điểm
mua
bán
khác.
Các
doanh
nhân
ở
các
tỉnh
cũng
thừa
nhận
như
vậy.
Tuy
vậy,
khi
mùa
gặt
lúa
hè
thu
đã
gần
hết,
thì
mối
quan
hệ
gắn
bó
giữa
doanh
nghiệp
và
nông
dân
trong
việc
xây
dựng
vùng
nguyên
liệu
vẫn
là
một
vài
câu
chuyện
tử
tế
hiếm
hoi.