Ảnh
minh
họa:
Internet
Cuối
năm
2014,
Công
ty
CP
Tập
Đoàn
Kinh
đô
(mã
CK:
KDC)
đã
quyết
định
bán
lại
80%
cổ
phần
của
mảng
kinh
doanh
bánh
kẹo
được
tái
cấu
trúc
(BKD)
cho
Tập
đoàn
thực
phẩm
Mondelez.
Mondelez
sẽ
thương
thảo
trong
giai
đoạn
tiếp
theo
để
mua
hết
20%
còn
lại
ít
nhất
sau
12
tháng.
Giá
thương
vụ
M&A
này
lên
đến
9.809
tỷ
đồng.
Vụ
chuyển
nhượng
này
coi
như
lời
giã
biệt
của
KDC
đối
với
mảng
kinh
doanh
bánh
kẹo
truyền
thống.
Quyết
định
táo
bạo
Dĩ
nhiên,
chủ
doanh
nghiệp
ắt
phải
có
lý
do
riêng
khi
đưa
ra
quyết
định
táo
bạo
như
vậy!
Doanh
thu
hợp
nhất
hàng
năm
của
KDC
đạt
trên
4.200
tỷ
đồng,
con
số
không
hề
nhỏ,
tuy
nhiên,
tốc
độ
tăng
trưởng
đang
chậm
lại
trông
thấy,
chưa
đến
3%/năm
kể
từ
năm
2011.
KDC
phải
xoay
sở
với
bài
toán
cắt
giảm
chi
phí
tài
chính
và
các
chi
phí
khác
để
cải
thiện
lợi
nhuận.
Hơn
thế
nữa,
sản
phẩm
của
Kinh
Đô
định
vị
ở
phân
khúc
trung
bình,
nên
doanh
số
mảng
bánh
kẹo
của
KDC
khó
có
thể
vươn
xa
nếu
không
thay
đổi
quyết
liệt
về
chiến
lược
kinh
doanh.
KDC
vạch
ra
chiến
lược
Food
&
Flavor
trong
ngành
thực
phẩm,
chú
trọng
đa
dạng
hàng
hóa
danh
mục
và
tham
gia
vào
ba
ngành
hàng
mới
(dầu
ăn,
mì
gói-gia
vị
và
cà
phê).
Thách
thức
với
KDC
không
hề
nhỏ
khi
tham
gia
thị
trường
nhóm
hàng
tiêu
dùng
nhanh
–
FMCG
(Fast
Moving
Consumer
Goods)
tăng
trưởng
tốt,
nhưng
cạnh
tranh
gay
gắt.
Tuy
nhiên,
KDC
dư
dả
ngân
sách
thực
hiện
các
vụ
thương
vụ
M&A
nhờ
vào
chuyển
nhượng
BKD.
Mảnh
đất
ôn
hòa
80%-
Tập
Đoàn
Kinh
Đô
đã
quyết
định
bán
lại
80%
cổ
phần
của
mảng
kinh
doanh
bánh
kẹo
cho
tập
đoàn
thực
phẩm
Modelez |
Quy
mô
thị
trường
dầu
ăn
ở
Việt
Nam
hiện
đạt
22.300
tỷ
đồng,
có
tốc
độ
tăng
trưởng
từ
7-9%/năm.
Đích
nhắm
của
kinh
Đô
là
Vocarimex,
một
ông
lớn
ngành
dầu
ăn
vừa
tiến
hành
cổ
phẩn
hóa
trong
năm
2014.
KDC
hiện
giữ
3
vị
trí
quan
trọng
trong
HĐQT
Vocarimex,
trong
đó,
ông
Trần
Kim
Thành,
Chủ
tịch
hội
đồng
quản
trị
(HĐQT)
KDC
vừa
được
bầu
là
Chủ
tịch
HĐQT
của
Vocarimex.
Với
vốn
điều
lệ
1.218
tỷ
đồng,
Vocarimex
đang
chi
phối
phần
lớn
các
doanh
nghiệp
dầu
ăn
tên
tuổi
trong
nước
như:
Dầu
thực
vật
Tường
An,
Dầu
thực
vật
Cái
Lân
(thương
hiệu
Neptune,
Simply),
Golden
Hope
Nhà
Bè
và
Dầu
thực
vật
Tân
Bình.
KDC
đã
bỏ
ra
394
tỷ
đồng
để
mua
24%
cố
phần
Vocarimex
thông
qua
đợt
đấu
giá
IPO
trong
tháng
7/2014
và
dự
kiến
năng
tỉ
lệ
sở
hữu
Vocarimex
lên
51%
bằng
việc
mua
them
cổ
phiếu
từ
ngoài
thị
trường.
Tại
sao
KDC
đầu
tư
mạnh
tay
vào
Vocarimex?
Với
doanh
thu
hàng
năm
đạt
4.200
tỷ
đồng
và
lợi
nhuận
sau
thế
là
48
tỷ
đồng,
khi
nắm
giữ
cổ
phần
chi
phối
tại
Vocarimex,
KDC
nghiễn
nhiên
hưởng
lợi
từ
thị
phần
dầu
ăn
thành
viên.
Như
vậy,
doanh
số
từ
mảng
dầu
ăn
thể
bù
đắp
được
phần
mất
đi
do
chuyển
nhượng
mảng
bánh
kẹo.
Đồng
thời,
do
tỷ
lệ
sở
hữu
cổ
đông
nhà
nước
chỉ
còn
36%
nên
KDC
sẽ
có
“vai
vế”
trong
công
tác
quản
trị
của
Vocarimex.
Thị
trường
mì
gói
–
mảnh
đất
dữ?
Nếu
thị
trường
dầu
ăn
là
mảnh
đất
“ôn
hòa”
cho
Kinh
Đô,
thì
thị
trường
mí
gói
lại
là
mảnh
đất
“dữ”.
Trên
thị
trường
mì
gói,
Vina
Acecook
hiện
chiếm
52%
thị
phần,
Masan
17%,
Asia
Foods
sở
hữu
12%
và
các
doanh
nghiệp
bé
hơn
như:
Vifon,
Colusa,
Aone
chỉ
có
thị
phần
2-5%.
Kinh
Đô
sẽ
xoay
sở
ra
sao
nếu
bắt
đầu
từ
con
số
0,
trong
khi
các
công
ty
trên
đã
có
thời
gian
xâm
nhập
thị
trường
từ
10-20
năm?
Theo
công
ty
Chúng
Khoán
Bản
Việt,
Kinh
Đô
sẽ
phải
bỏ
ra
chi
phí
khổng
lồ
để
quảng
bá
sản
phẩm,
ước
tính
15-20
triệu
USD/năm
nhằm
giành
giật
được
10%
thị
phần
trong
3
năm
tới
từ
các
tay
chơi
lớn.
Lợi
thế
sẵn
có
của
KDC
là
thương
hiệu,
hệ
thống
300
nhà
phân
phối
và
200.000
điểm
bán
lẻ.
Tuy
nhiên,
việc
phân
phối
sản
phẩm
mì
gói
có
nhiều
điểm
khác
biệt
so
với
mặt
hàng
bánh
kẹo.
Công
ty
khá
tự
tin
khi
bắt
tay
hợp
tác
với
đối
tác
100%
vốn
Đài
Loan,
công
ty
TNHH
Sài
Gòn
Vewong,
có
thâm
niên
và
công
nghệ
sản
xuất
mì
gói
với
thương
hiệu
A-One,
Đối
tác
Đài
Loan
hợp
tác
với
KDC
theo
hình
thức
OEM
(Original
Equipment
Manufacturer
–
sản
xuất
theo
thiết
bị
gốc
–
thuê
gia
công).
Đồng
thời,
Kinh
Đô
xác
định
phân
khúc
thị
trường
có
dung
lượng
tiêu
thụ
lớn,
không
đơn
thuần
là
sản
phẩm
bình
dân
mà
cả
cao
cấp.
Trong
quý
4/2014,
Kinh
Đô
tung
ra
các
sản
phẩm
mì
ăn
liền
mang
thương
hiệu
Đại
gia
đình
ở
tất
cả
các
phân
khúc
bình
dân,
cao
cấp,
siêu
cao
cấp
với
giá
bàn
lẻ
ở
mức
3.500
đồng,
6.000
đồng
và
10.000
đồng.
Có
thể
nói,
KDC
đang
thâm
nhập
vào
thị
trường
mì
gói
khá
thận
trọng,
mang
tính
thăm
dò.
Hình
thức
hợp
tác
OEM
giúp
công
ty
giảm
thiểu
chi
phí
đầu
tư
bằng
cách
thuê
ngoài.
Một
cách
để
các
công
ty
chiếm
thị
phần
nhỏ
như
Vifon,
Colusa
cũng
không
đơn
giản
trong
bối
cảnh
ngành
hàng
này
luôn
được
“dòm
ngó”.
Ần
số
có
được
giải
đáp?
Với
Kinh
Đô,
vấn
đề
là
thời
gian
và
cách
thức
triển
khai,
do
công
ty
đủ
tiềm
lực
tài
chính
và
đã
có
những
bài
học
“để
đời” |
Tương
tự
như
sản
phẩm
mì
gói,
thị
trường
nước
giải
khác
là
một
ẩn
số
lớn
đối
với
KDC,
do
công
ty
có
“dóp”
với
Tribeco
10
năm
về
trước.
Năm
2005,
Kinh
Đô
đầu
tư
đến
35%
phần
vốn
của
Tribeco
thông
qua
việc
mua
lại
các
quỹ
đầu
tư
ngoại.
Do
Tribeco
là
một
thương
hiệu
nước
giải
khác
quen
thuộc
ở
khu
vực
phía
Nam,
công
ty
đã
đặt
cược
lớn
vào
thành
công
của
thương
vụ
này
khi
dự
bao
triển
vọng
doanh
thu
của
Tribeco
sẽ
tăng
mỗi
năm
30%.
Thực
tế
thì
hoàn
toàn
trái
ngược,
Tribeco
công
bố
lỗ
nặng
145
tỷ
đồng,
vốn
chủ
sở
hữu
âm
5,32
tỷ
đồng
chỉ
sau
3
năm
KDC
sở
hữ
vốn.
Thất
bại
này
có
nguồn
gốc
sâu
xa
từ
vụ
xung
đột
trong
quản
trị
khi
Uni-President,
một
cổ
đông
ngoại,
chạy
đua
với
KDC
để
nắm
giữ
43,6%
cổ
phần
Tribeco.
Khi
hai
cổ
đông
lớn
kèn
cựa
nhau
dưới
một
mái
nhà,
Tribeco
xuống
dốc
không
phanh.
Vòa
quý
2/2012,
KDC
đã
thóai
vốn
toàn
bộ
tại
Tribeco,
chấm
dứt
cuộc
“hôn
nhân”
sau
7
năm
gắn
bó.
Để
M&A
thành
công
không
những
phải
nắm
quyền
kiểm
soát
mà
còn
phải
“thạo
nghề” |
Bài
học
sâu
sắc
trên
đây
cho
thấy,
để
các
thương
vụ
M&A
thành
công,
không
những
không
phải
tuyên
bố
nắm
quyền
kiểm
soát
toàn
bộ
doanh
nghiệp
mà
còn
phải
“thạo
nghề”
để
dẫn
đắt
chiến
lược
kinh
doanh
đi
đúng
hướng.
Nước
giải
khác,
trong
đó
có
cà
phê,
là
mặt
hàng
tăng
trưởng
nhanh
và
vòng
đời
sản
phẩm
được
rút
ngắn
đến
chóng
mặt.
Trong
năm
2013,
quy
mô
thị
trường
cà
phê
là
4.757
tỷ
đồng
và
tốc
độ
tăng
trưởng
cao,
từ
15-20%.
Các
“ông
lớn”
hiện
đang
chi
phối
thị
trường
cà
phê
Nescafe,
Vinacafe,
Trung
Nguyên.
Mục
tiêu
của
Kinh
Đô
là
mua
cổ
phần
một
thương
hiệu
đã
có
sẵn
tại
thị
trường
Việt
Nam.
Các
làm
của
KDC
có
thể
thương
tự
như
Masan
Consumer
mua
lại
Vinacafe
Biên
Hòa
(mã
CK:
VCF)
cách
đây
4
năm.
Tập
đoàn
Masan,
thông
qua
Masan
Consumer
đã
công
khai
chào
mua
13,32
triệu
cổ
phiếu
VCF
(50,11%
vốn
điều
lệ).
Vinacafe
Biên
Hòa
có
doanht
hu
trên
2.200
tỷ
đồng/năm
với
thu
nhập
trên
1
cổ
phần
là
9.700
đồng.
Tổng
gái
trị
thương
vụ
M&A
của
Masan
lá
1.069
tỷ
đồng
và
số
tiền
này
đã
được
chứng
tỏ
đáng
“đồng
tiền
bát
gạo”,
bởi
sau
M&A,
kết
quả
kinh
doanh
của
VCF
vẫn
tốt.
Doanh
nghiệp
nào
sẽ
lọt
vào
tầm
ngấm
của
KDC
khi
muốn
thâm
nhập
lĩnh
vực
mới
mẻ
này?
Tấn
công
sang
lĩnh
vực
mới
luôn
chứa
đựng
thách
thức,
song
với
Kinh
Đô
vấn
đề
là
thời
gian
và
cách
thức
triển
khai,
do
công
ty
đủ
tiềm
lực
tài
chính
và
đã
có
những
bài
học
“để
đời”.
theo
Gia
Trình
(báo
Doanh
Nhân)