Lúng túng túi ni lông

Khi mà các cơ quan quản lý nhà nước vẫn đang lúng túng trong khâu quản lý việc sử dụng túi ni lông và xử lý rác thải polyme, thì NTD càng lúng túng hơn khi không biết phải thay thế chúng như thế nào…  
Ô nhiễm túi ni lông: ô nhiễm trắng
 
Theo kết quả điều tra xã hội học, năm 2009, 100% số người được hỏi trả lời “ sử dụng bao bì ni lông trong các sinh hoạt hàng ngày” với số lượng trung bình “trên 5 túi”. Sự thật trên cho thấy, túi ni lông đã trở thành một nhu cầu, một thói quen tiêu dùng thiết yếu trong đại bộ phận người dân nước ta.
 
Thế nhưng, sau khi được sử dụng , hơn 2/3 lượng túi ni lông trong khoảng 2500 tấn/ngày
bị thải ra môi trường. Số lượng rác thải khổng lồ này lại len lõi vào các bãi rác, kênh rạch, cống rãnh gây ra những hậu quả to lớn cho môi trường. Tai hại nằm ở chỗ, do được làm từ chất HDPE (high- d ensity polyethylene) mà các loại túi này có thời gian phân huỷ lên đến hơn 100 năm.
 
Trong hơn 1 thế kỷ đó, sự tồn tại của nó trong môi trường sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới đất và nước bởi túi nilon lẫn vào đất sẽ ngăn cản ôxy đi qua đất, gây xói mòn đất, làm cho đất không giữ được nước, dinh dưỡng, từ đó làm cho cây trồng chậm tăng trưởng. Nghiêm trọng hơn, môi trường đất và nước bị ô nhiễm bởi túi nilon sẽ ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp tới sức khỏe con người. Trong thực tế, nhiều loại túi nilon được làm từ dầu mỏ nguyên chất khi ngấm vào nguồn nước sẽ xâm nhập vào cơ thể người gây rối loạn chức năng và dị tật bẩm sinh ở trẻ nhỏ. Túi nilon làm tắc nghẽn cống, rãnh, kênh, rạch, gây ứ đọng nước thải và ngập úng dẫn đến sản sinh ra nhiều vi khuẩn gây bệnh. Ngoài ra, túi nilon còn gây mất mỹ quan và cảnh quan. Ô nhiễm môi trường do chất thải túi nilon hiện được các nhà môi trường gọi là “ô nhiễm trắng”.
 
Không dùng không được?
 
Với ưu điểm về tính ứng dụng cực rộng, được công hưởng thêm từ lợi thế giá thành, giá bán đều rẻ, túi ni lông ( hay còn gọi là bao xốp, bịch bóng) len lỏi trong từng ngóc ngách của đời sống kinh tế, văn hoá, giải trí. Từ chốn chợ đông người mua kẻ bán, cho đến những trung tâm siêu thị với những bàn tính tiền hiện đại, sự có mặt của những loại bao bì đã góp phần làm cho cuộc sống trở nên dễ dàng và tiện lợi hơn rất nhiều.
 
Và, cũng vì thế mà dù biết về những tác hại của túi ni lông, đa phần NTD vẫn “phải” hoặc “thích” dùng túi ni lông, như một thói quen cố hữu, khó có thể thay đổi. Theo như chị Liễu, tiểu thương bán tại chợ Võ Thành Trang quận Tân Bình TP HCM tâm sự, thì “mua một cái khẩu trang có 5 ngàn cũng phải bõ vô bịch xốp, mấy người mua đòi vậy vì nói là nó lịch sự”. 
 
Luật thuế bảo vệ môi trường có hiệu lực từ 1/1/2012 vừa qua đã đánh mức thuế 40 ngàn đồng lên 1kg túi ni lông thành phẩm, nhằm làm tăng giá bán túi ni lông để hạn chế sử dụng chúng. Thế nhưng, có lẽ việc thực thi chúng còn khá nhiều lúng túng, khi mà thuế được đánh theo kiểu cào bằng cho tất cả các lĩnh vực, gây ra nhiều phản ứng không mấy đồng thuận từ phía NSX cũng như NTD.
 
Người bán phản ứng, vì giá bịch xốp lên trong khi vẫn phải dùng số lượng như thế, thì đồng lời ít lại. Người mua thì phản ứng vì nói họ không dùng túi ni lông thì họ phải dùng gì, trong khi ai cũng thấy…xài túi khác thật bất tiện. Vậy…
 
Có hay không biện pháp thay thế?
 
Những tác hại đã rõ, cùng với sự ra đời của các chính sách, thì NTD chắc chắn phải có những thay đổi trong nhận thức và hành vi tiêu dùng của mình. Vấn đề không chỉ nằm ở thời gian, mà còn là biện pháp.
 
Rất nhiều chương trình tuyên truyền, cổ động cho việc thay thế sử dụng túi ni lông bằng các loại bao bì, túi thân thiện với môi trường khác, như bao vải, túi nhựa tái sử dụng nhiều lần, hay  túi ni lông tự huỷ v..v. Nhiều nơi như thị xã Hội An, Quảng Nam đã có những cuộc vận động NTD đi chợ bằng giỏ truyền thống, hạn chế sử dụng túi ni lông, hay các cty Việt Nam như Vĩnh Thuận, Kinh Đô…và các siêu thị Coop Mart, Maxi mart cũng đã sử dụng túi ni lông tự huỷ thay thế cho vật liệu túi như trước đây.
 
Những nỗ lực trên cho thấy, nếu nhận được sự đồng thuận từ phía NSX, NTD, người bán, và quan trọng hơn vẫn là sự nhanh nhạy, đúng đắn của chính sách nhà nước, những thay đổi tích cực trong việc bảo vệ môi trường bằng cách hạn chế sử dụng bao bì ni lông sẽ nhanh chóng được hiện thực hoá và lan truyền rộng rãi.
 
Truyền thông kiến thức đến với NTD Việt Nam.
 
Nhằm giúp NTD có thêm những kiến thức về một trong những giải pháp thay thế túi ni lông thông thường, chương trình Niềm Tin Hàng Việt số 14 tuần này sẽ mang lại những thông tin bổ ích với chủ đề “ Túi ni lông tự huỷ”.
 
Như thường lệ, chương trình có những chuyên mục thú vị như tiểu phẩm mang tên “Túi ni lông – xài một hại mười” và ngay sau đó là một phóng sự ngắn về thực trạng sử dụng túi ni lông hiện nay. Tuần này, chuyên mục mỗi tuần một nhân vật sẽ cùng quý vị gặp gỡ đại diện Cty Cổ phần Văn hóa Tân Bình ALTA để cùng trao đổi và hiểu sâu hơn về một loại túi ni lông thân thiện với môi trường, túi ni lông tự huỷ.
 
Đón xem chương trình trên kênh THVL 1 lúc 16h15 ngày 1/04/2012.