Trước
đây,
đồng
vốn
của
các
DN
chế
biến
và
xuất
khẩu
cá
tra
chính
là
ở
người
nuôi
cá,
bởi
vì
nông
dân
đầu
tư
ao
nuôi
đến
khi
xuất
bán
thì
DN
chỉ
việc
đến
mua
nợ
mang
về
chế
biến.
Năm
2012,
ngành
nông
nghiệp
Việt
Nam
đề
ra
mục
tiêu
đưa
sản
lượng
cá
tra
đạt
từ
1,2-1,5
triệu
tấn;
kim
ngạch
xuất
khẩu
1,85-2
tỉ
đô
la
Mỹ.
Để
đạt
được
mục
tiêu
này,
toàn
vùng
ĐBSCL
-
vùng
trọng
điểm
nuôi
cá
tra
xuất
khẩu
của
cả
nước,
cần
khoảng
2,6
tỉ
con
cá
tra
giống
các
loại,
thả
nuôi
trên
diện
tích
5.500-6.000
héc
ta.
Tuy
nhiên,
khó
khăn
lớn
nhất
hiện
nay
đối
với
ngành
cá
tra
vẫn
là
vốn
-
và
từ
đó
là
chuyện
doanh
nghiệp
thiếu
nợ
tiền
cá
của
nông
dân.
Ngân
hàng
chê,
doanh
nghiệp
bí
Ông
Dương
Ngọc
Minh,
Tổng
giám
đốc
Công
ty
cổ
phần
Thủy
sản
Hùng
Vương,
cho
biết:
“Để
đạt
được
mục
tiêu
về
sản
lượng
1,2-1,5
triệu
tấn,
thì
cần
phải
có
nguồn
vốn
đầu
tư
sản
xuất
là
26.000
tỉ
đồng.
Thế
nhưng
hiện
nay,
ngân
hàng
lại
cho
vay
không
đáng
kể,
gây
ảnh
hưởng
lớn
đến
mục
tiêu
này”.
Ngân
hàng
cho
vay
nhỏ
giọt
đã
ảnh
hưởng
lớn
đến
kế
hoạch
mở
rộng
diện
tích,
xây
dựng
vùng
nguyên
liệu
của
các
doanh
nghiệp
chế
biến
và
xuất
khẩu
cá
tra.
Ông
Nguyễn
Hữu
Nguyên,
thành
viên
Hiệp
hội
Thủy
sản
An
Giang
(AFA),
cũng
là
người
nuôi
cá
lâu
năm
tại
huyện
Châu
Phú,
tỉnh
An
Giang,
nói:
“Trước
đây,
đồng
vốn
của
các
doanh
nghiệp
chế
biến
và
xuất
khẩu
cá
tra
chính
là
ở
người
nuôi
cá,
bởi
vì
nông
dân
đầu
tư
ao
nuôi
cá
đến
khi
xuất
bán
thì
doanh
nghiệp
chỉ
việc
đến
mua
cá
(mua
nợ
-
PV)
mang
về
chế
biến
xuất
khẩu,
sau
khi
được
thanh
toán
mới
trả
tiền
mua
cá
cho
nông
dân.
Tuy
nhiên,
thời
gian
qua,
ngành
sản
xuất
cá
tra
liên
tục
vấp
phải
rất
nhiều
khó
khăn,
đẩy
người
nuôi
rơi
vào
cảnh
lỗ
lã
buộc
phải
treo
ao.
Chính
vì
vậy,
bây
giờ
doanh
nghiệp
chế
biến,
xuất
khẩu
cá
tra
muốn
phát
triển
nhất
thiết
phải
tự
đầu
tư
vùng
nguyên
liệu,
cần
một
số
vốn
rất
lớn
nhưng
ngân
hàng
lại
không
mặn
mà
với
ngành
hàng
đầy
rủi
ro
này”.
Ông
Nguyên
cho
biết:
“Thực
tế,
tại
cuộc
họp
về
sản
xuất
và
tiêu
thụ
cá
tra
vừa
được
tổ
chức
tại
Cần
Thơ,
không
một
ngân
hàng
nào
mặn
mà
với
ngành
sản
xuất
chế
biến
và
xuất
khẩu
cá
tra”.
Cũng
trong
cuộc
họp
này,
đại
diện
Ngân
hàng
Nhà
nước
Việt
Nam
khẳng
định,
năm
2012
sẽ
tăng
vốn
cho
vay
thêm
25%
so
với
năm
ngoái
để
phục
vụ
nhu
cầu
vay
vốn
sản
xuất
của
các
doanh
nghiệp
và
người
dân.
Thế
nhưng,
ông
Dương
Ngọc
Minh
cho
rằng,
con
số
này
vẫn
không
thấm
vào
đâu
so
với
nhu
cầu
vay
thực
tế
hiện
nay.
Ông
Nguyên
nói:
“Một
hầm
cá
5
công
đất
(5.000
mét
vuông)
có
thể
nuôi
200
tấn
cá
nguyên
liệu,
cần
vốn
đầu
tư
là
4
tỉ
đồng.
Thế
nhưng,
5
công
đất
này
ngân
hàng
chỉ
cho
vay
tối
đa
là
200
triệu
đồng,
nếu
cho
vay
1
tỉ
(cũng
chưa
đủ
đầu
tư)
thì
trên
mức
thế
chấp
ngân
hàng,
sẽ
không
được
vay.
Đương
nhiên
việc
mở
rộng
vùng
nguyên
liệu
của
doanh
nghiệp
chế
biến,
xuất
khẩu
cá
tra
vẫn
bí
lối
ra”.
Nông
dân
gánh
rủi
ro
Ngân
hàng
không
cho
vay,
doanh
nghiệp
không
có
vốn
đầu
tư
phát
triển
vùng
nguyên
liệu
nên
vẫn
phải
mua
cá
nguyên
liệu
của
nông
dân
thiếu
nợ,
một
khi
xuất
khẩu
gặp
khó
khăn,
thua
lỗ
sẽ
dễ
dẫn
đến
tình
trạng
nợ
tiền
nông
dân
kéo
dài.
Đầu
tháng
12
năm
ngoái,
giới
nuôi
cá
tra
tại
thành
phố
Cần
Thơ
không
ngớt
bàn
tán
chuyện
Công
ty
cổ
phần
Thủy
sản
Bình
An
bị
hai
hộ
nuôi
cá
tra
kiện
ra
tòa
đòi
hơn
20
tỉ
đồng
tiền
bán
cá
cho
công
ty
này
vào
tháng
5
và
7
năm
ngoái.
Trước
đó,
vào
cuối
tháng
3-2011,
hàng
chục
hộ
dân
ở
Đồng
Tháp,
An
Giang,
Cần
Thơ
cũng
gửi
đơn
tới
cơ
quan
công
an
tỉnh
Sóc
Trăng
nhờ
giúp
đỡ
vì
họ
đã
bán
cá
tra
cho
một
doanh
nghiệp
tư
nhân
Sóc
Trăng
theo
hình
thức
thanh
toán
là
“mua
trước,
trả
sau”,
nhưng
sau
một
thời
gian
dài
doanh
nghiệp
này
vẫn
không
trả
tiền.
“Năm
2012
được
dự
báo
sẽ
là
một
năm
đầy
khó
khăn
đối
với
các
doanh
nghiệp
chế
biến
và
xuất
khẩu
cá
tra”,
ông
Nguyên
cho
biết.
Trong
khi
đó,
Hiệp
hội
Chế
biến
và
Xuất
khẩu
thủy
sản
Việt
Nam
(Vasep)
dự
báo,
năm
2012,
cả
nước
sẽ
có
khoảng
20%
doanh
nghiệp
ngành
thủy
sản
phải
đóng
cửa,
ngưng
hoạt
động
vì
những
bất
ổn
của
thị
trường.
Ông
Nguyễn
Minh
Điền,
một
hộ
nuôi
cá
tra
tại
ấp
Bắc
Trang,
xã
Tân
Công
Chí,
huyện
Tân
Hồng,
Đồng
Tháp,
cho
biết
khi
giao
dịch
mua
bán
với
các
doanh
nghiệp
chế
biến
và
xuất
khẩu
thủy
sản,
họ
thường
đưa
ra
điều
kiện
giao
cá
trước,
sau
đó
mới
thanh
toán
tiền.
Thời
hạn
giao,
nhận
tiền
tùy
thuộc
từng
thời
điểm,
có
khi
là
15,
20
ngày
hoặc
một
tháng
tùy
doanh
nghiệp.
Bà
con
nuôi
cá
tra
tại
huyện
Châu
Phú
(An
Giang),
cho
biết
khi
bán
thiếu,
doanh
nghiệp
sẽ
mua
cá
nguyên
liệu
với
giá
cao
hơn
so
với
hình
thức
thanh
toán
tiền
mặt.
Ông
Năm
Tách
(Trần
Văn
Tách,
xã
Phú
Bình,
huyện
Châu
Phú),
nói:
“Nếu
giá
cá
tra
nguyên
liệu
trên
thị
trường
là
26.000
đồng/ki
lô
gam,
thì
khi
doanh
nghiệp
mua
thiếu
sẽ
có
giá
cao
hơn
một
chút,
khoảng
26.200-26.300
đồng/ki
lô
gam”.
Tuy
nhiên,
ông
Nguyên
ở
AFA
cho
rằng,
khi
bán
chịu,
trên
danh
nghĩa
là
giá
cao
hơn,
nhưng
thực
tế
lại
không
cao
hơn,
thậm
chí
còn
thấp
hơn
so
với
bán
lấy
tiền
ngay
vì
trong
thời
gian
chờ
doanh
nghiệp
thanh
toán,
bà
con
nuôi
cá
là
người
phải
chịu
chi
phí
phát
sinh
như
trả
lãi
vay
ngân
hàng,
và
nhất
là
đối
diện
với
rủi
ro
như
doanh
nghiệp
để
nợ
kéo
dài,
thậm
chí
quỵt
nợ.
“Vì
vậy,
bà
con
nuôi
cá
tra
cần
phải
thay
đổi
hình
thức
mua
bán
để
tránh
rủi
ro,
giữ
quyền
chủ
động
hơn”,
ông
Nguyên
khẳng
định.