Ngoài
cò
tự
nhiên,
còn
đang
tồn
tại
4
loại
hình
"cò"
mới
đã
và
đang
gây
ảnh
hưởng
không
nhỏ
đến
kết
quả
sản
xuất
cá
tra.
Nói
đến
con
cò,
người
ta
thường
nghĩ
đến
loài
chim
chuyên
bắt
cá
tôm
ở
các
ao,
đầm,
kênh
rạch
và
tất
nhiên,
loài
chim
này
không
ảnh
hưởng
nhiều
đến
sản
lượng
cá
tra
của
các
hộ
nuôi
ở
khu
vực
ĐBSCL.
Song
trên
thực
tế,
ngoài
cò
tự
nhiên,
còn
đang
tồn
tại
4
loại
hình
"cò"
mới
đã
và
đang
gây
ảnh
hưởng
không
nhỏ
đến
kết
quả
sản
xuất
cá
tra.
Người
nuôi
cá
bị
chiếm
dụng
vốn
Ở
thời
điểm
đầu
tháng
12
này,
giá
cá
tra
nguyên
liệu
ở
hầu
hết
các
tỉnh
ĐBSCL
dao
động
trong
khoảng
27-28
ngàn
đồng/kg
đối
với
cá
tra
loại
1
(thịt
trắng,
trọng
lượng
xuất
bán
bình
quân
đạt
700-800
gram/con).
Với
mức
giá
thu
mua
này,
sau
khi
trừ
chi
phí
sản
xuất,
người
nuôi
thu
lãi
từ
4-5,5
ngàn
đồng/kg
cá
thịt.
Giá
thu
mua
nguyên
liệu
tăng
do
các
doanh
nghiệp
xuất
khẩu
đang
có
nhu
cầu
lớn
về
cá
nguyên
liệu
để
chế
biến
và
xuất
khẩu
cho
những
đơn
hàng
đã
ký.
Những
thông
tin
trên
đây
đã
được
báo
chí
đưa
tin
trong
nhiều
ngày
qua,
nhưng
con
số
chênh
lệch
giữa
doanh
số
bán
và
chi
phí
đầu
vào
sản
xuất
cá
tra
thịt,
4-5,5
ngàn
đồng/kg,
chưa
phản
ánh
hết
thực
tế
tại
các
vùng
nuôi.
Theo
ý
kiến
của
đa
số
người
nuôi
và
doanh
nghiệp
ở
Cần
Thơ,
An
Giang
và
Đồng
Tháp,
giá
thành
cá
tra
vụ
này
khoảng
22
ngàn
đồng/kg
đối
với
ao
hầm
nuôi
của
doanh
nghiệp
và
23
ngàn
đồng/kg
đối
với
hộ
nuôi.
Mức
chênh
lệch
giá
thành
này
do
doanh
nghiệp
không
phải
chịu
thuế
giá
trị
gia
tăng
và
chiết
khấu
đối
với
thức
ăn
công
nghiệp
cũng
như
lợi
thế
về
quy
mô
ao
nuôi,
kỹ
thuật,
con
giống,
làm
hạn
chế
tỷ
lệ
hao
hụt
các
giống
thả
và
tăng
năng
suất,
sản
lượng
khi
thu
hoạch.
Tuy
nhiên,
theo
kết
quả
khảo
sát
của
nhóm
nghiên
cứu
thuộc
Viện
Chính
sách
và
Chiến
lược
Phát
triển
nông
nghiệp
nông
thôn
tại
5
tỉnh
trọng
điểm
nuôi
cá
tra
ở
ĐBSCL
trong
tháng
11.
Tính
từ
khi
xuất
bán
cá
tra
cho
doanh
nghiệp
đến
khi
thu
được
tiền,
người
nuôi
cá
tra
phải
chịu
thêm
nhiều
khoản
phí
làm
tăng
giá
thành
cá
tra
lên
mức
25-26
ngàn
đồng/kg,
lợi
nhuận
bị
co
hẹp
và
chỉ
đạt
mức
2-2,5
ngàn
đồng/kg.
Tính
toán
sơ
bộ
từ
kết
quả
khảo
sát,
trên
70%
hộ
nuôi
phải
vay
vốn
đầu
tư
sản
xuất
với
số
vốn
vay
chiếm
trên
50%
tổng
số
vốn
đầu
tư
sản
xuất;
với
khoản
vay
lớn
và
lãi
suất
bình
quân
lên
đến
1,9-2,0%/
tháng,
mỗi
1
kg
cá
tra
thịt
phải
gánh
thêm
ít
nhất
1
ngàn
đồng
tiền
lãi
vay
tính
trong
6
tháng
nuôi.
Xét
cụ
thể
trong
1
ao
hầm
nuôi
có
sản
lượng
200
tấn
cá
tra
nguyên
liệu,
sau
khi
ký
hợp
đồng
bán
cá
và
giao
hàng
cho
doanh
nghiệp,
hộ
nhận
được
tiền
sau
1-3
tháng
và
như
vậy
nếu
tính
theo
lãi
suất
vay
ngân
hàng
họ
phải
gánh
chịu
thêm
từ
1
–
1,5
ngàn
đồng/kg
cá
do
doanh
nghiệp
trả
chậm;
cùng
với
đó
là
khoảng
1
ngàn
đồng/kg
cá
thịt
hộ
nuôi
phải
chịu
sau
khi
giao
cá
khi
trừ
đi
lãi
suất
từ
khoản
tiền
ứng
trước
thức
ăn
chăn
nuôi
từ
các
nhà
doanh
nghiệp
sản
xuất
thức
ăn
trong
thời
gian
từ
1-2
tháng
sau
khi
bán
cá
do
không
có
tiền
mặt
để
trả
sau
vụ
nuôi.
Đủ
thứ
"cò"
cá
làm
khổ
nhà
nông
Một
vấn
đề
đáng
lo
ngại
nữa
là
trong
quá
trình
thu
gom
cá
tra
nguyên
liệu,
tính
từ
khi
cá
tra
trong
ao
nuôi
đủ
điều
kiện
xuất
bán
đến
khi
người
nuôi
lấy
được
tiền,
hộ
nuôi
phải
chung
tiền
cho
ít
nhất
là
4
loại
cò
với
mức
chi
tiền
dao
động
từ
200-250
đồng/kg
cá.
Đầu
tiên,
thương
lái
hoặc
đơn
giản
chỉ
là
những
người
địa
phương
nắm
được
thông
tin
thu
hoạch
của
các
ao
hầm
nuôi
(gọi
cò
dẫn)
đưa
những
nhân
viên
của
công
ty
chế
biến
thủy
sản
hoặc
người
được
doanh
nghiệp
tin
tưởng
giao
trọng
trách
kiểm
tra
“cảm
quan”
chất
lượng
thịt
cá
(gọi
cò
mổ)
đến
các
ao
hầm
nuôi
để
tiến
hành
mổ
cá
mẫu
kiểm
tra
màu
sắc
thịt
cá
cũng
như
dư
lượng
kháng
sinh
có
trong
cá;
sau
khoảng
từ
5-7
ngày,
doanh
nghiệp
thông
báo
kết
quả
kiểm
tra
và
thống
nhất
giá
bán
với
chủ
ao
hầm;
khoảng
thời
gian
từ
1-3
ngày
tiếp
theo,
nhân
viên
của
doanh
nghiệp
sẽ
tiến
hành
“động
hầm”
và
bắt
cá.
Việc
vận
chuyển
cá
thường
được
doanh
nghiệp
ủy
quyền
cho
bên
thứ
3
như
chủ
ghe
hoặc
hợp
tác
xã
vận
chuyển;
để
việc
vận
chuyển
cá
từ
hộ
đến
nhà
máy
chế
biến
được
thuận
lợi,
hộ
phải
bồi
dưỡng
“tiền
dầu”
cho
người
trực
tiếp
vận
chuyển
(
cò
chuyển),
trung
bình
mỗi
loại
cò
này
hưởng
mức
bồi
dưỡng
khoảng
50
đồng/kg
cá,
riêng
cò
mổ
thì
mức
bồi
dưỡng
cao
hơn
(khoảng
100-150
đồng/kg
cá)
do
"thành
tích"
giúp
hộ
đánh
giá
đúng
chất
lượng
cá
và
bán
với
giá
“hợp
lý”
nhất.
Tất
cả
các
khoản
chung
chi
này
hộ
nuôi
phải
bồi
dưỡng
ngay
cho
3
cò
trên
từ
tiền
thanh
toán
lần
đầu
(20-25%
tổng
giá
trị
hợp
đồng
bán
cá).
Trong
thời
gian
thanh
toán
phần
tiền
còn
lại
của
hợp
đồng
với
doanh
nghiệp,
để
rút
ngắn
thời
gian
thu
tiền,
hộ
nuôi
phải
chung
tiền
cho
nhân
viên
phòng
kế
toán
của
công
ty,
hoặc
nhờ
người
quen
biết
doanh
nghiệp
“nói
đỡ”
để
nhận
được
tiền
thanh
toán
sớm,
mức
bồi
dưỡng
cho
những
đối
tượng
này
(
cò
trả)
khoảng
50
đồng/kg
cá.
Như
vậy,
tính
từ
khi
hộ
nuôi
cá
tra
bán
cá
đến
khi
hộ
thu
được
tiền,
hộ
nuôi
phải
chung
chi
cho
ít
nhất
4
loại
cò,
với
mức
giá
28
ngàn/kg,
sau
khi
hộ
nhận
được
tiền
thì
giá
bán
cá
chỉ
còn
27.800
đồng/kg.
Xét
trong
một
ao
nuôi
quy
mô
trung
bình
200
tấn
cá,
hộ
nuôi
phải
chịu
phí
tiêu
cực
khoảng
từ
40-50
triệu
đồng/vụ.
Trong
bối
cảnh
thị
trường
xuất
khẩu
khó
khăn,
tình
trạng
các
doanh
nghiệp
để
mặc
cho
4
loại
cò
nói
trên
xâu
xé
đàn
cá
tra
ở
các
ao
hầm
nuôi
như
hiện
nay
làm
cho
khu
vực
sản
xuất
nguyên
liệu
chế
biến
cá
tra
ngày
càng
xấu
đi.
Tình
trạng
này
cần
sớm
được
các
cơ
quan
chức
năng
ở
địa
phương
theo
dõi,
giám
sát
và
can
thiệp
kịp
thời
vì
người
nuôi
cá
tra
vốn
đã
bị
doanh
nghiệp
chiếm
dụng
vốn
trong
quá
trình
thanh
toán
như
đã
nói
ở
phần
đầu,
nay
phải
gánh
thêm
khoản
tiêu
cực
phí,
thay
vì
mức
lợi
nhuận
sau
khi
trừ
chi
phí
đầu
vào
(4-4,5
ngàn
đồng/kg
cá)
hộ
chỉ
nhận
được
khoản
lợi
nhuận
thực
tế
thấp
hơn
rất
nhiều
(từ
1-2,3
ngàn
đồng/kg),
chưa
kể
những
hộ
gặp
rủi
ro
về
thiên
tai
dịch
bệnh
thì
mức
lợi
nhuận
này
thậm
chí
huề
vốn
hoặc
thua
lỗ.