Kiên Giang: Chợ lún sụt, dự án khu đô thị ngập trong nợ nần

Dự án Khu đô thị Thứ Bảy được xây dựng là niềm vui chung của cán bộ và nhân dân vùng căn cứ cách mạng U Minh Thượng (Kiên Giang).

Với quy mô lớn nhất vùng, mọi người hy vọng dự án sẽ là đòn bẩy đưa vùng này phát triển nhanh, nhưng giờ chỉ còn là sự thất vọng và bức xúc vì công trình chợ chưa sử dụng đã lún sụt. Dự án rơi vào cảnh nợ nần, chưa có hướng khắc phục.

Nguyên nhân do khâu thiết kế

Qua phà Xẻo Rô, xuôi theo quốc lộ 63, chúng tôi về các huyện vùng U Minh Thượng. Buổi sáng, chợ Thứ Ba, Thứ Bảy (huyện An Biên) tấp nập người mua, người bán ngay trên đường, làm ách tắc giao thông. Tại chợ Thứ Bảy, công trình xây dựng chợ nông sản đã hoàn thành từ nhiều tháng qua, nhưng không thể di dời tiểu thương, đưa chợ vào hoạt động. Từ quốc lộ nhìn vào, công trình chợ nông sản xây dựng khá bề thế, kiến trúc đẹp. Tuy nhiên bên trong nền đã xuống cấp, lún nứt nhiều nơi, dãy cột đều nứt nẻ, nền lún cả gang tay, bê-tông nứt nẻ và vỡ ra thành nhiều mảnh vụn. Nghiêm trọng nhất, cây cột ngoài cùng nằm phía bên trái nứt, hở đến gần 40 cm. Ai cũng lo lắng: "Không biết công trình chợ sập lúc nào!".

Trước sự lo lắng và bức xúc của người dân, Thường trực UBND tỉnh Kiên Giang đã chỉ đạo Sở Xây dựng làm việc với các bên có liên quan để xác định nguyên nhân. Tại buổi làm việc cuối tháng 8 vừa qua, phía đơn vị thi công là Công ty TNHH một thành viên Ðầu tư phát triển nhà Kiên Giang cho rằng, đơn vị đã thi công đúng theo hồ sơ thiết kế. Tuy nhiên, khi đến hạn bảo hành thì không thể tiến hành vì toàn bộ nền công trình đã bị lún sụt. Theo Sở Xây dựng Kiên Giang, nguyên nhân dẫn đến sự cố lún, nứt nền chợ do đơn vị tư vấn - Công ty cổ phần tư vấn Ðầu tư và Xây dựng Kiên Giang "sai lầm" khi thiết kế chợ dựa theo giả định trên nền đã lún ổn định, nhưng thực tế tại khu vực xây chợ nền mới san lấp, mức độ lún lớn.

Mặc dù, cơ quan quản lý nhà nước trên lĩnh vực xây dựng đã kết luận nguyên nhân dẫn đến sự cố, Công ty cổ phần tư vấn Ðầu tư và Xây dựng Kiên Giang phải chịu trách nhiệm khắc phục, nhưng chủ đầu tư là UBND huyện An Biên lại đưa ra hướng giải quyết "rất tình cảm". Trong buổi làm việc với UBND tỉnh Kiên Giang ngày 13-10, Chủ tịch UBND huyện An Biên Phan Thành Ðức đề nghị cả ba phía: Chủ đầu tư, đơn vị thi công và tư vấn thiết kế cùng khắc phục hậu quả. Ông Phan Thành Ðức nêu, UBND huyện An Biên "chi" từ 50% đến 60% kinh phí, phần còn lại Công ty cổ phần tư vấn Ðầu tư và Xây dựng Kiên Giang và Công ty TNHH một thành viên Ðầu tư phát triển nhà Kiên Giang chịu. Ước tính tổng kinh phí khắc phục lún sụt, nứt của công trình này khoảng 500 triệu đồng. Tuy nhiên, dù chủ đầu tư đã "nhường nhịn" đến như vậy, nhưng đơn vị tư vấn vẫn... chưa chịu, nên sự cố vẫn không được khắc phục.

Cần vào cuộc, xử lý kịp thời.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, năm 2002 dự án Khu đô thị Thứ Bảy được UBND tỉnh Kiên Giang phê duyệt quy hoạch chi tiết với tổng diện tích hơn 110 ha nằm trên địa bàn hai huyện An Biên và An Minh. Dự án được phân thành năm khu chức năng, tuy nhiên qua nhiều lần điều chỉnh dự án chỉ còn lại bốn khu: Khu dân cư thương mại (khu A), khu tái định cư (giai đoạn I) và hai khu dân cư (khu B và khu C). Ðây là một trong những dự án quan trọng của tỉnh Kiên Giang và là dự án nhằm phát huy cao nhất tiềm năng, lợi thế của vùng đất giàu truyền thống cách mạng này, với tổng mức dự toán 537 tỷ đồng.

Vì đây là dự án được thực hiện từ nguồn vốn vay, cho nên càng kéo dài, nguồn vốn càng tăng cao. Ðược biết, kinh phí đầu tư vào dự án đến đầu năm 2011 là 137 tỷ đồng, lãi suất vay đến tháng 3-2011 hơn 40 tỷ đồng. Hiện tổng số nợ mà dự án đang gánh lên đến 190 tỷ đồng. Giám đốc Ban quản lý Dự án Khu đô thị Thứ Bảy Nguyễn Ngọc Hai than: "Với số tiền vay 137 tỷ đồng, lãi suất dù đã ưu đãi (0,85%/tháng), nhưng hiện cứ mỗi ngày tiền lãi hơn 37 triệu đồng. Trong khi đó, số nền tại khu đô thị chưa bán được, cho nên nợ nần ngày càng phình ra. Hiện, chúng tôi đang đẩy nhanh tiến độ bán nền để trả tiền vốn vay.

Tuy nhiên tiến độ thực hiện giữa các bên liên quan rất chậm". Ðể giảm nguồn vốn vay, UBND tỉnh Kiên Giang đã cho chủ trương với hình thức nhà thầu tự bỏ vốn ra xây dựng, khi nghiệm thu đưa công trình vào sử dụng thì thanh toán cho nhà thầu. Theo chủ trương này, Công ty cổ phần đầu tư xây dựng Hồng Trung - Kiên Giang nhận thầu thi công đến nay trị giá đã nghiệm thu khoảng 40 tỷ đồng. Do không có tiền, chủ đầu tư thanh toán cho nhà thầu 81 lô nền trong khu đô thị, trị giá 23 tỷ đồng. Còn đến 17 tỷ đồng chủ đầu tư hiện vẫn còn nợ đơn vị thi công chưa có nguồn chi trả.

Theo Ban quản lý Dự án Khu đô thị Thứ Bảy, tổng số nền khu A là 831 lô, đã giao cho đơn vị thi công 81 nền, ngoài ra số nền đăng ký ưu tiên chọn mua là 63 nền. Hiện số nền còn lại là 687, nếu bán giá sàn được khoảng 118 tỷ đồng. Trong khi đó, tổng nợ vay và nợ nhà thầu đã hơn 190 tỷ đồng. Ðể giải quyết vấn đề nợ, UBND huyện An Biên xin chủ trương UBND tỉnh Kiên Giang, đối với các công trình công cộng như Trạm y tế xã Ðông Thái, UBND xã Ðông Thái, Trường THPT Ðông Thái... đang xây dựng đơn vị chủ quản phải trả tiền đất. Tuy nhiên, với cách gỡ khó cho dự án mà UBND huyện An Biên đưa ra sẽ đẩy một số đơn vị khác vào thế bí. Trao đổi ý kiến với chúng tôi, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Ðào tạo tỉnh Kiên Giang Huỳnh Quốc Khánh cho biết: Theo phương án mà chủ đầu tư đưa ra thì tiền đất mà Trường THPT Ðông Thái cần trả khoảng 12 tỷ đồng, đây là nguồn kinh phí quá lớn đối với ngành giáo dục. Hơn nữa, dự án trường đã được phê duyệt nay cần bổ sung thêm tiền đất vào dự án thì quá khó. Nếu trước đây để Trường THPT Ðông Thái xây dựng tại vị trí cũ sẽ không tốn tiền đất.

Dư luận đặt câu hỏi: Vì sao một dự án có tầm quan trọng về nhiều mặt, được sự hỗ trợ của nhiều cấp, nhiều ngành và sự quan tâm của các tầng lớp nhân dân lại thi công cẩu thả và chìm ngập trong nợ nần? Các ngành chức năng cần khẩn trương vào cuộc, xác định nguyên nhân để đưa ra hướng khắc phục, sửa chữa kịp thời.

Dự án Khu đô thị Thứ Bảy có 572 hộ dân bị thu hồi đất, đã có 527 hộ nhận tiền bồi hoàn. Tuy nhiên, do dự án xây dựng ỳ ạch, nhiều hộ đã tái lấn chiếm đất, xây dựng công trình nhà ở, lều trại, mua bán trái phép, lấn chiếm hành lang an toàn giao thông và vi phạm trật tự xây dựng khu đô thị. Riêng tại khu A, nơi cuối tuyến tránh chợ Thứ Bảy hiện có tới tám trường hợp người dân ngang nhiên xây dựng nhà ở, lều trại, mua bán trái phép.