Tình
hình
tiêu
thụ
nông
sản,
nhất
là
lúa
gạo
đang
hết
sức
khó
khăn
do
dư
thừa
sản
phẩm.
Tháo
gỡ
khó
khăn
này
thế
nào?
Phóng
viên
trao
đổi
với
TS
Nguyễn
Đỗ
Anh
Tuấn
-
Giám
đốc
Trung
tâm
Tư
vấn
chính
sách
nông
nghiệp
(Viện
Chính
sách
và
chiến
lược
phát
triển
nông
nghiệp,
nông
thôn).
Thưa
ông,
hiện
nay,
nhiều
mặt
hàng
nông
sản
chủ
lực
của
nước
ta
như
lúa
gạo,
cà
phê,
thủy
sản…
đang
gặp
rất
nhiều
khó
khăn
trong
tiêu
thụ,
tình
hình
đó
phản
ánh
điều
gì?
-
Theo
tôi,
ở
đây
có
nguyên
nhân
chính
là
vấn
đề
cung
-
cầu
các
loại
sản
phẩm.
Theo
đó,
trong
tương
lai
xu
hướng
là
phải
chuyển
những
ngành
hàng
có
cạnh
tranh
thấp
sang
những
ngành
hàng
có
cạnh
tranh
cao
hơn.
Ví
dụ,
trong
trồng
trọt
có
thể
giảm
đất
lúa,
chuyển
sang
sản
xuất
thức
ăn
chăn
nuôi,
tập
trung
vào
phát
triển
các
mặt
hàng
như
cao
su,
hồ
tiêu,
điều…
có
lợi
thế
cạnh
tranh.
Đối
với
cơ
cấu
các
ngành,
cần
chuyển
bớt
trồng
trọt
sang
chăn
nuôi
và
nuôi
trồng
thủy
sản.
Còn
trong
từng
ngành
hàng,
thì
cần
tạo
ra
giá
trị
gia
tăng
mới
cao
hơn.
Ví
như,
đẩy
mạnh
phát
triển
dịch
vụ
chế
biến,
phát
triển
công
nghiệp
dịch
vụ
hỗ
trợ
nông
nghiệp
tạo
ra
giá
trị
mới
để
nâng
cao
thu
nhập
cho
người
dân
và
góp
phần
phát
triển
bền
vững
cho
nông
nghiệp
của
nước
ta.
Một
trong
những
nguyên
nhân
dẫn
tới
việc
chúng
ta
thường
hay
rơi
vào
điệp
khúc
được
mùa
-
rớt
giá
là
do
không
dự
báo
được
thị
trường.
Về
lâu
dài
chúng
ta
có
nên
tiếp
tục
tăng
sản
xuất
lúa
gạo?
-
Rõ
ràng
là
sản
xuất
phải
theo
nhu
cầu
của
thị
trường.
Trong
tương
lai,
ngũ
cốc
người
ta
sẽ
chỉ
ăn
như
thế,
thậm
chí
giảm,
nhất
là
gạo
cũng
chỉ
vừa
phải
thôi.
Trong
khi
đó,
người
ta
sẽ
tăng
nhu
cầu
thủy
sản,
thịt,
rau
quả,
nhu
cầu
về
cây
dược
liệu…
để
tăng
sức
khỏe.
Chúng
ta
phải
có
định
hướng,
kể
cả
mặt
đầu
tư
nhà
nước,
thu
hút
đầu
tư
tư
nhân,
cũng
như
về
mặt
chính
sách
để
phù
hợp
với
nhu
cầu
tiêu
dùng.
Ngoài
ra,
hiện
nay
nguồn
lực
cũng
khan
hiếm,
đất
ít
đi,
nước
ít
đi,
kể
cả
lao
động
cũng
ít
đi.
Chúng
ta
làm
sao
phải
bảo
vệ
được
tài
nguyên,
bảo
vệ
môi
trường,
đảm
bảo
vệ
sinh
an
toàn
thực
phẩm.
Mặc
dù
Nhà
nước
đã
đầu
tư
khá
nhiều
cho
nông
nghiệp,
song
có
vẻ
đầu
tư
vẫn
chưa
“tới”,
chưa
“trúng”,
theo
ông
cần
thay
đổi
như
thế
nào?
-
Thực
tế
cho
thấy,
phần
đầu
tư
Nhà
nước
cho
ngành
nông
nghiệp
vẫn
rất
hạn
chế,
nhất
là
trong
điều
kiện
ngân
sách
eo
hẹp,
ảnh
hưởng
của
suy
thoái
kinh
tế.
Riêng
về
việc
làm
sao
thu
hút
được
doanh
nghiệp
đầu
tư
vào
nông
nghiệp
là
vấn
đề
đau
đầu
nhất.
Hiện
nay,
các
doanh
nghiệp
hoạt
động
trong
lĩnh
vực
nông
nghiệp,
nông
thôn
rất
ít
và
nhỏ
lẻ
và
yếu
ớt.
Bởi
muốn
đầu
tư
vào
nông
nghiệp,
các
doanh
nghiệp
cũng
cần
phải
đảm
bảo
được
các
điều
kiện
như
đầu
tư
vào
đô
thị,
gồm
hệ
thống
đường,
điện...
Đặc
biệt,
phải
có
gói
hỗ
trợ
ưu
đãi
đặc
biệt
và
cụ
thể
để
các
doanh
nghiệp
tham
gia
vào
đầu
tư.
Hiện
các
ngân
hàng
có
triển
khai
vào
khu
vực
nông
nghiệp,
nông
thôn
nhưng
vẫn
rất
khó
tiếp
cận
vốn.
Sản
xuất
nông
nghiệp
ở
nước
ta
vẫn
là
nhỏ
lẻ,
thiếu
liên
kết,
sản
phẩm
nông
sản
khó
tiêu
thụ.
Theo
ông,
nông
dân
cần
phải
liên
kết
thế
nào?
-
Tôi
cho
rằng
biện
pháp
cần
thiết
là
phải
hỗ
trợ
cho
nông
dân,
tăng
liên
kết,
tổ
chức
lại
để
doanh
nghiệp
hỗ
trợ
đầu
ra
cho
nông
dân.
Mặt
khác,
chúng
ta
phải
có
các
chính
sách
để
làm
sao
khuyến
khích
tích
tụ
đất
đai
cho
sản
xuất
lớn,
cơ
giới
hóa,
giúp
chuyên
môn
hóa
nông
nghiệp,
nông
thôn.
Những
hộ
làm
nông
nghiệp
không
tốt
thì
hỗ
trợ
họ
chuyển
đổi
ngành
nghề.
Đồng
thời,
chúng
ta
cần
tạo
môi
trường
cạnh
tranh
bình
đẳng
để
thu
hút
đầu
tư
vào
khu
vực
nông
nghiệp,
nông
thôn,
từ
đó
mới
tạo
được
môi
trường
sản
xuất,
kinh
doanh
và
nâng
cao
năng
lực
cho
người
dân.
Xin
cảm
ơn
ông!
Cơ
cấu
đầu
tư
trong
nông
nghiệp
cũng
mất
cân
đối
khi
chúng
ta
tập
trung
đầu
tư
quá
nhiều
vào
thủy
lợi.
Do
đó,
cần
thay
đổi
cơ
cấu
đầu
tư
sang
các
khâu
về
khoa
học
công
nghệ,
quản
lý
chất
lượng;
bảo
vệ
thực
vật;
thú
y...”.
TS
Nguyễn
Đỗ
Anh
Tuấn |
Theo
Thanh
Xuân