Ngày
22.7,
cuộc
họp
giao
ban
của
Ban
chỉ
đạo
sản
xuất
và
tiêu
thụ
cá
tra
do
thứ
trưởng
bộ
NN-PTNT
Vũ
Văn
Tám
chủ
trì
tại
TP
Cần
Thơ
cho
thấy
3
vấn
đề
lớn
có
những
ý
kiến
trái
chiều:
sản
xuất
cá
tra
đối
diện
vấn
nạn
khi
bất
ngờ
các
doanh
nghiệp
chỉ
mua
cá
750-850
gr/
con
thay
vì
1
kg/con
như
lâu
nay;
giá
thức
ăn
nguyên
liệu
thế
giới
giảm
nhưng
giá
thức
ăn
trong
nước
không
hề
giảm;
hạn
mức
vay
vốn
phát
triển
nguyên
liệu
thích
ứng
công
suất
nhà
máy
quá
lạc
hậu
và
không
được
ngân
hàng
ủng
hộ….
Do
người
nuôi
tự
làm
lỗ!?
Ban
chỉ
đạo
sản
xuất
-
tiêu
thụ
cá
tra
họp
tại
Cần
Thơ.
Ảnh:
Hoàng
Lan |
Ông
Nguyễn
Văn
Kịch,
giám
đốc
Cafatex,
tỉnh
Hậu
Giang
cho
rằng
giá
xuất
khẩu
phi
lê
cá
tra
từ
2,5
USD/kg
kéo
lên
tới
3,6-3,7
USD/kg,
sau
đó
sụt
giá
tới
mức
này
chắc
chắn
có
nguyên
nhân.
Từng
là
lãnh
đạo
VASEP
(Hiệp
hội
các
nhà
sản
xuất
và
xuất
khẩu
thuỷ
sản
Việt
Nam)
những
năm
đầu
thành
lập,
từng
là
người
phát
ngôn
của
VASEP
trong
180
phút
thuyết
phục
300
doanh
nhân
Nhật
Bản
mở
cánh
cửa
cho
cá
tra
ĐBSCL
vào
Nhật,
ông
Kịch
nhấn
mạnh”
Giá
xuất
khẩu
giảm
từ
tháng
5-2011,
mỗi
tháng
đồng
bằng
mất
25
triệu
USD”.
Ông
Kịch
khẳng
định
việc
kéo
giá
cá
tra
xuất
khẩu
lên
cho
thấy
vị
thế
của
mặt
hàng
này
và
cố
gắng
của
doanh
nghiệp.
Nhưng
việc
làm
cho
giá
xuống
không
phải
là
không
có
lý
do.
Ông
Nguyễn
Hữu
Dũng,
phó
chủ
tịch
VASEP
xác
nhận:
Tới
30-6,
sản
lượng
cá
tra
xuất
khẩu
319.000
tấn,
giá
trị
kim
ngạch:
828
triệu
USD,
về
giá
trị
tăng
27%
so
cùng
kỳ
năm
2010
dù
sản
lượng
chỉ
tăng
5%.
Hiện
nay,
cá
tra
vẫn
là
mặt
hàng
được
ưa
chuộng.
Xuất
khẩu
vô
Mỹ
tăng
gấp
đôi
năm
ngoái.
Nhưng
tại
sao
giá
lại
tụt
giảm?
Tại
cuộc
họp,
nhiều
thành
viên
VASEP
cứ
đổ
thừa
báo
chí
trong
nước
đã
thông
tin
khiến
nước
ngoài
biết
nên
ký
hợp
đồng
xong,
hầu
hết
đơn
vị
nước
ngoài
đồng
loạt
phá
vỡ
hợp
đồng.
Theo
ông
Kịch,
trong
nước
có
sự
thay
đổi
quy
cách
mua
cá.
Thay
vì
trọng
lượng
1
ký,
các
doanh
nghiệp
chỉ
mua
loại
750-850
gr,
đẩy
số
cá
có
trọng
lượng
trên
850
đến
1
ký
vào
loại
quá
lứa,
người
nuôi
không
cách
gì
chuyển
kịp.
Nhiều
hộ,
thậm
chí
nhiều
nhà
máy
sẽ
không
dám
thả
nuôi
sau
khi
thu
hoạch.
Nguyên
liệu
đúng
kích
cỡ
phụ
thuộc
rất
lớn
vào
menu
của
thị
trường,
vấn
đề
là
làm
sao
đủ
nguyên
liệu
có
kích
cỡ
phù
hợp.
Tình
trạng
thiếu
nguyên
liệu
vào
những
tháng
cuối
năm
khó
tránh
khỏi;
khi
đưa
ra
nhận
xét
này,
ông
Kịch
cho
rằng
VASEP
là
tổ
chức
của
các
doanh
nghiệp
chế
biến
xuất
khẩu,
nếu
gây
tổn
thương
người
nuôi
thì
bộ
NN-PTNT
cũng
không
khiển
được
VASEP.
Đã
đến
lúc
cơ
quan
Quản
lý
cạnh
tranh
phải
vào
cuộc,
đi
sâu,
điều
tra
nghiêm
túc
xem
tại
sao
giá
xuống,
có
tình
trạng
thao
túng,
có
sử
dụng
sức
mạnh
từ
những
doanh
nghiệp
lớn
xuống
người
nuôi
không?
Người
nuôi
không
tự
làm
lỗ
vậy
ai
làm
người
nuôi
lỗ?
“Bài
đầu
tiên
đi
học”,
sau
đó
tốt
cho
mọi
người
thì
càng
phải
làm.
Ai
cũng
đi
kiếm
tiền,
nhưng
con
cá
dính
tới
an
sinh
xã
hội
nên
càng
phải
làm
rõ.
Do
chi
phí
bị
mất
kiểm
soát
Cá
tra
có
trọng
lượng
1
kg
trở
lên
bị
coi
là
quá
lứa.
Ảnh:
Lê
Hoàng
Yến |
Chiếm
tỷ
trọng
80%
chi
phí
nuôi
cá
tra,
thức
ăn
đang
nằm
ngoài
sự
kiểm
soát.
Trong
quý
II/2011,
giá
thành
cá
tra
từ
16.500-20.000
đ/kg
lên
18.000-24.000
đ/kg.
Theo
bộ
NN-PTNT,
98/126
nhà
máy
sản
xuất
thức
ăn
chăn
nuôi
tập
trung
cho
cá
tra,
sản
lượng
1
triệu
tấn.
Nghịch
lý
là
giá
thức
ăn
tăng
10%
so
hồi
đầu
năm
2011,
tăng
30-40%
so
cùng
kỳ
năm
ngoái.
Ngược
lại,
từ
tháng
5
đến
nay,
giá
cá
từ
23.000
-29.000
đ/kg
còn
21.000
–
22.000
đ/kg.
Người
nuôi
cá
nhỏ
lẻ,
lo
lắng
khi
thiếu
vốn,
nói:
Một
năm,
thức
ăn
tăng
giá
không
biết
bao
nhiêu
lần,
một
lần
là
bao
nhiêu,
không
ai
kiểm
soát.
Trong
thức
ăn
có
17
–
18
thành
phần,
nhưng
chỉ
kiểm
tra
đạm,
lại
không
kiểm
tra
đạm
tiêu
hóa.
Mua
thức
ăn
cho
cá,
doanh
nghiệp
được
khấu
trừ
VAT,
còn
người
nuôi
nhỏ
lẻ
không
được
khấu
trừ
khiến
chi
phí
của
người
nuôi
nhỏ
lẻ
bao
giờ
cũng
cao
hơn
các
nhà
máy
tự
nuôi
(diện
tích
lớn)
từ
20%
trở
lên.
Làm
gì
để
giá
thành
của
người
nuôi
riêng
lẻ
giảm?
Làm
gì
và
chọn
thức
ăn
của
công
ty
nào
để
được
hưởng
chiết
khấu
5%
VAT
phụ
thuộc
rất
lớn
vào
việc
doanh
nghiệp
chọn
lựa
người
nuôi
cá
thể
hay
HTX
làm
đối
tác.
Nếu
không
phải
là
“người
nhà”
thì
người
nuôi
không
được
chiết
khấu,
khó
bán
được
hàng
là
chuyện
bình
thường.
Ông
Dương
Ngọc
Minh,
Chủ
tịch
HĐQT
kiêm
Tổng
giám
đốc
Công
ty
cổ
phần
thủy
sản
Hùng
Vương
nói:
“
Cá
quá
lứa
1,
2
kg
vẫn
mua
được
thay
vì
800
gr
nhưng
nếu
chất
lượng
xấu
sẽ
không
ai
mua.
Hiện
nay
nếu
xài
thức
ăn
của
Việt
Thắng,
Con
cò
thì
có
người
mua
liền.
Theo
ông
Minh,
cá
bị
tồn
đọng
do
chất
lượng,
điều
kiện
nuôi
trồng.
Từ
tháng
6,
Hùng
Vương,
Agifish
mua
15.000
tấn,
ưu
tiên
mua
cá
đúng
cỡ
(
size),
kế
đó
là
nuôi
thức
ăn
chất
lượng
tốt.
Vì
như
vậy,
thành
phẩm
sẽ
có
giá
thành
thấp.
Xếp
thứ
tự
ưu
tiên,
loại
thức
ăn
tự
chế
sẽ
mua
sau
cùng.
Sở
dĩ
tháng
7-2011
mua
cá
với
giá
24.000
đ/kg
do
tỷ
giá
20.500
đ/USD,
trong
khi
tháng
2-2011
giá
mua
cá
27.000
đ/kg
do
tỷ
giá
21500
đ/USD,
ông
Minh
cho
biết
thêm.
Theo
bộ
NN-PTNT,
Việt
Nam
có
129
thị
trường,
155
doanh
nghiệp
xuất
khẩu
cá
tra.
20/129
thị
trường
có
mức
giá
tăng
3-11%,
6
thị
trường
giảm
không
đáng
kể.
Châu
Âu
chiếm
32%
thị
phần
toàn
cầu
của
cá
tra
Việt
Nam,
giá
tăng
7,4%
trong
khi
Mỹ
tăng
rất
mạnh.
Hiện
nay,
có
hai
mắt
xích
yếu
trong
chuỗi
thị
trường
các
nước
châu
Âu
là
Đức
và
Tây
Ban
Nha
sau
sự
kiện WWF
(quỹ
bảo
tồn
động
vật
hoang
dã
thế
giới)
đưa
cá
tra
vào
sách
đỏ.
Hội
nghề
cá,
VASEP
đã
tổ
chức
chuyến
thăm
cho
Thượng
nghị
sĩ
EU
Struan
Stevenson
thăm
vùng
nuôi,
cơ
sở
chế
biến
và
đối
thoại
với
bộ
NN-PTNT
.
Ông
Nguyễn
Hữu
Dũng,
phó
chủ
tịch
VASEP,
nhận
xét:
Khó
nhất
là
thị
trường
châu
Âu,
3
tập
đoàn
bán
lẻ
ở
Anh
đã
rút
cá
tra
ra
khỏi
quầy
do
phát
hiện
sản
phẩm
lạm
dụng
dung
dịch
giữ
nước.
Tây
Ban
nha,
sau
sự
kiện
WWF
đến
nay
thị
trường
sụt
giảm
20%
chưa
kéo
lên
được.
Theo
ông,
đã
cá
tra
là
sản
phẩm
chủ
lực
rồi
thì
phải
có
giải
pháp,
sau
sự
kiện
“xin
lỗi
cá
tra”,
Việt
Nam
cần
có
phương
thức
tập
trung
xây
dựng
hình
ảnh
cá
tra
ở
châu
Âu.