Già
thì
khổ,
ai
cũng
biết.
Sinh,
lão,
bệnh,
tử
!
Nhưng
già
vẫn
có
thể
sướng.
Muốn
sống
lâu
thì
phải
già
chớ
sao
!
Già
có
cái
đẹp
của
già.
Trái
chín
cây
bao
giờ
cũng
ngon
hơn
trái
giú
ép.
Cái
sướng
đầu
tiên
của
già
là
biết
mình…
già,
thấy
mình
già,
như
trái
chín
cây
thấy
mình
đang
chín
trên
cây.
Nhiều
người
chối
từ
già,
chối
từ
cái
sự
thật
đó
và
tìm
cách
giấu
cái
già
đi,
như
trái
chín
cây
ửng
đỏ,
mềm
mại,
thơm
tho
mà
ráng
căng
cứng,
xanh
lè
thì
coi
hổng
được.
Mỗi
ngày
nhìn
vào
gương,
người
già
có
thể
phát
hiện
những
vẻ
đẹp
bất
ngờ
như
những
nếp
nhăn
mới
xòe
trên
khóe
mắt,
bên
vành
môi,
những
mớ
tóc
lén
lút
bạc
chỗ
này
chỗ
nọ,
cứng
đơ,
xơ
xác
…
mà
không
khỏi
tức
cười
!
Quan
sát
nhìn
ngắm
mình
như
vậy,
ta
mới
hiểu
hai
chữ
"sồng
sộc"
của
Hồ
Xuân
Hương:
"Chơi
xuân
kẻo
hết
xuân
đi.
Cái
già
sồng
sộc
nó
thì
theo
sau
!".
Có
lẽ
nữ
sĩ
lúc
đó
mới
vào
lứa
tuổi
40
!
Thời
ta
bây
giờ,
40
tuổi
lại
là
tuổi
đẹp
nhất.
Phải
đợi
đến
70,
thất
thập
cổ
lai
hy,
thì
mới
gọi
là
bắt
đầu
già
(?)
Nếu
trong
tương
lai,
khi
con
người
sống
đến
160
tuổi
thì
80
lại
là
tuổi
đẹp
nhất
!
Tuy
nói
vậy,
thực
tế,
già
thì
khó
mà
sướng.
Con
người
ta
có
cái
khuynh
hướng
dễ
thấy
khổ
hơn.
Khổ
dễ
nhận
ra,
còn
sướng
thì
khó
biết
!
Một
người
luôn
thấy
mình
…sướng
thì
không
khéo
người
ta
nghi
ngờ
hắn
có
vấn
đề
…
tâm
thần
!
Nói
chung,
người
già
có
3
nỗi
khổ
thường
gặp
nhất,
nếu
giải
quyết
đựơc
sẽ
giúp
họ
sống
"trăm
năm
hạnh
phúc":
*
Một
là
thiếu
bạn
!
Nhìn
qua
nhìn
lại,
bạn
cũ
rơi
rụng
dần…
Thiếu
bạn,
dễ
hụt
hẫng,
cô
đơn
và
dĩ
nhiên…
cô
độc.
Từ
đó
dễ
thấy
mình
bị
bỏ
rơi,
thấy
không
ai
hiểu
mình
!
Quay
quắt,
căng
thẳng,
tủi
thân.
Lúc
nào
cũng
đang
như
"Gậm
một
khối
căm
hờn
trong
cũi
sắt
/
Ta
nằm
dài
nghe
ngày
tháng
dần
qua…!".
Người
già
chỉ
sảng
khoái
khi
được
rôm
rả
với
ai
đó,
nhất
là
những
ai
"cùng
một
lứa
bên
trời
lận
đận"…
Gặp
được
bạn
tâm
giao
thì
quả
là
một
liều
thuốc
bổ
mà
không
bác
sĩ
nào
có
thể
biên
toa
cho
họ
mua
được
!
Để
giải
quyết
chuyện
này,
ở
một
số
nước
tiên
tiến,
người
ta
mở
các
phòng
tư
vấn,
giới
thiệu
cho
những
người
già
cùng
sở
thích,
cùng
tánh
khí,
có
dịp
làm
quen
với
nhau.
Người
già
tự
giới
thiệu
mình
và
nêu
"tiêu
chuẩn"
người
bạn
mình
muốn
làm
quen.
Nhà
tư
vấn
sẽ
"matching"
để
tìm
ra
kết
quả
và
làm
…
môi
giới
…
Dĩ
nhiên
môi
giới
cho
họ
kết
bạn.
Còn
sau
này
họ
thấy
tâm
đầu
ý
hợp
tiến
tới
hôn
nhân
(nếu
còn
độc
thân)
thì
họ
ráng
chịu
!
Đó
là
chuyện
riêng
của
họ.
Ngày
trước,
Uy
Viễn
tướng
công
mà
còn
phải
than:
Tao
ở
nhà
tao
tao
nhớ
mi
Nhớ
mi
nên
phải
bước
chân
đi
Không
đi
mi
bảo
rằng
không
đến
Đến
thì
mi
hỏi
đến
làm
chi
Làm
chi
tao
có
làm
chi
được
Làm
được
tao
làm
đã
lắm
khi…
Nguyễn
Công
Trứ
Rồi
họ
dạy
người
già
học
vi
tính
để
có
thể
"chat",
"meo"
với
nhau
chia
sẻ
tâm
tình,
giải
tỏa
stress…
Thỉnh
thoảng
tổ
chức
cho
các
cụ
họp
mặt
đâu
đó
để
được
trực
tiếp
gặp
gỡ,
trao
đổi,
dòm
ngó,
khen
ngợi
hoặc…
chê
bai
lẫn
nhau.
Khen
ngợi
chê
bai
gì
đều
có
lợi
cho
sức
khỏe
!
Có
dịp
tương
tác,
có
dịp
cãi
nhau
là
sướng
rồi.
Các
tế
bào
não
sẽ
được
kích
thích,
được
hoạt
hóa,
sẽ
tiết
ra
nhiều
kích
thích
tố.
Tuyến
thượng
thận
sẽ
hăng
lên,
làm
việc
năng
nổ,
tạo
ra
cortisol
và
epinephrine
làm
cho
máu
huyết
lưu
thông,
hơi
thở
trở
nên
sảng
khoái,
rồi
tuyến
sinh
dục
tạo
ra
DHEA
(dehydroepiandoster
one),
một
kích
thích
tố
làm
cho
người
ta
trẻ
lại,
trẻ
không
ngờ
!…Dĩ
nhiên
phải
chọn
một
nơi
có
không
khí
trong
lành.
Hoa
cỏ
thiên
nhiên.
Thức
ăn
>
theo
yêu
cầu.
Gợi
nhớ
những
kỷ
niệm
xưa
...
Rồi
dạy
các
cụ
vẽ
tranh,
làm
thơ,
nắn
tượng
…
Tổ
chức
triển
lãm
cho
các
cụ.
Rồi
trình
diễn
văn
nghệ
cây
nhà
lá
vườn.
Các
cụ
dư
sức
viết
kịch
bản
và
đạo
diễn.
Coi
văn
nghệ
không
sướng
bằng
làm
…
văn
nghệ
!
*
Cái
thiếu
thứ
hai
là
thiếu
…
ăn
!
Thực
vậy.
Ăn
không
phải
là
tọng,
là
nuốt,
là
xực,
là
ngấu
nghiến
…cho
nhiều
thức
ăn
!
Ăn
không
phải
là
nhồi
nhét
cho
đầy
bao
tử
!
Trong
cuộc
sống
hằng
ngày
có
nhiều
thứ
nuốt
không
trôi
lắm
!
Chẳng
hạn
ăn
trong
nỗi
sợ
hãi,
lo
âu,
bực
tức;
ăn
trong
nỗi
chờ
đợi,
giận
hờn
thì
nuốt
sao
trôi
?
Nuốt
là
một
phản
xạ
đặc
biệt
của
thực
quản
dưới
sự
điều
khiển
của
hệ
thần
kinh.
Một
người
trồng
chuối
ngược
vẫn
có
thể
nuốt
được
dễ
dàng
!
Nhưng
khi
buồn
lo
thì
phản
xạ
nuốt
bị
cắt
đứt
!
Nhưng
các
cụ
thiếu
ăn,
thiếu
năng
lượng,
phần
lớn
là
do
sợ
bệnh,
kiêng
khem
quá
đáng.
Bác
sĩ
lại
hay
hù,
làm
cho
họ
sợ
thêm
!
Nói
chung,
chuyện
ăn
uống
nên
nghe
theo
mệnh
lệnh
của…
bao
tử
:
"Cư
trần
lạc
đạo
thả
tùy
duyên
Cơ
tắc
xan
hề
khốn
tắc
miên.."
[Ở
đời
vui
đạo
hãy
tùy
duyên
Đói
đến
thì
ăn
mệt
ngủ
liền..]
Trần
Nhân
Tông
Hãy
lắng
nghe
sự
mách
bảo
của
cơ
thể
mình
!
Cơ
thể
nói…
thèm
ăn
cái
gì
thì
nó
đang
cần
cái
đó,
thiếu
cái
đó
!
Nhưng
nhớ
ăn
là
chuyện
của
văn
hóa
(!),
chuyện
của
ngàn
năm,
đâu
phải
một
ngày
một
buổi.
Món
ăn
gắn
với
kỷ
niệm,
gắn
với
thói
quen,
gắn
với
mùi
vị
từ
thuở
còn
thơ
!
Người
già
có
thể
thích
những
món
ăn
…
kỳ
cục
-
không
sao
!
Đừng
ép
!
Miễn
đủ
bốn
nhóm:
bột,
đạm,
dầu,
rau…
Mắm
nêm,
mắm
ruốc,
mắm
sặt,
mắm
bồ
hóc,
tương
chao…
đều
tốt
cả.
Miễn
đừng
quá
mặn,
quá
ngọt
…
là
đựơc.
Cách
ăn
cũng
vậy.
Hãy
để
các
cụ
tự
do
tự
tại
đến
mức
có
thể
được.
Đừng
ép
ăn,
đừng
đút
ăn,
đừng
làm
"hư"
các
cụ
!
Cũng
cần
có
sự
hào
hứng,
sảng
khoái,
vui
vẻ
trong
bữa
ăn.
Con
cháu
hiếu
thảo
phải
biết
…giành
ăn
với
các
cụ.
Men
tiêu
hoá
được
tiết
ra
từ
tâm
hồn
chớ
không
chỉ
từ
bao
tử.
*
Cái
thiếu
thứ
ba
là
thiếu
vận
động
!
Già
thì
hai
chân
trở
nên
nặng
nề
như
mọc
dài
ra,
biểu
không
chịu
nghe
lời
ta
nữa!
Các
khớp
cứng
lại,
sưng
lên,
xương
thì
mỏng
ra,
dòn
tan,
dễ
vỡ,
dễ
gãy
!
Ấy
cũng
bởi
cả
một
thời
trai
trẻ
đã
"Đi
đâu
loanh
quanh
cho
đời
mỏi
mệt…"
(TCS)!
Bác
sĩ
thường
khuyên
vận
động
mà
không
hướng
dẫn
kỹ
thì
dễ
làm
các
cụ
ráng
quá
sức
chịu
đựng,
sẽ
lâm
bệnh
thêm.
Phải
làm
sao
cho
nhẹ
nhàng
mà
hiệu
quả,
phù
hợp
với
tuổi
tác,
với
sức
khỏe.
Phải
từ
từ
và
đều
đều.
Ngày
xưa
người
ta
săn
bắn,
hái
lượm,
đánh
cá,
làm
ruộng,
làm
rẫy…
lao
động
suốt
ngày.
Bây
giờ
chỉ
ngồi
quanh
quẩn
trước
TV
,
computer
!
Có
một
nguyên
tắc
"Use
it
or
lose
it
!"
Cái
gì
không
xài
thì
teo
!
Thời
đại
bây
giờ
người
ta
xài
cái
đầu
nhiều
quá,
nên
"đầu
thì
to
mà
đít
thì
teo".
Thật
đáng
tiếc
!
Không
cần
đi
đâu
xa.
Có
thể
tập
trong
nhà.
Nếu
nhà
có
cầu
thang
thì
đi
cầu
thang
ngày
mươi
bận
rất
tốt.
Đi
vòng
vòng
trong
phòng
cũng
được.
Đừng
có
ráng
lập
"thành
tích"
làm
gì
!
Tập
cho
mình
thôi.
Từ
từ
và
đều
đều…
Đến
lúc
nào
thấy
ghiền
,
bỏ
tập
một
buổi
…
chịu
hổng
nổi
là
được
!
Nguyên
tắc
chung
là
kết
hợp
hơi
thở
với
vận
động.
Chậm
rãi,
nhịp
nhàng.
Lạy
Phật
cũng
phải
đúng
…
kỹ
thuật
để
khỏi
đau
lưng,
vẹo
cột
sống.
Đúng
kỹ
thuật
là
giữ
tư
thế
và
kết
hợp
với
hơi
thở.
Đó
cũng
chính
là
thiền,
là
yoga,
dưỡng
sinh...!
Vận
động
thể
lực
đúng
cách
thì
già
sẽ
chậm
lại.
Giảm
trầm
cảm,
buồn
lo.
Phấn
chấn,
tự
tin.
Dễ
ăn,
dễ
ngủ…
Tóm
lại,
giải
quyết
đựơc
"ba
cái
lăng
nhăng"
đó
thì
có
thể
già
mà
…sướng
vậy
!
(*)
Tựa
do
NNQ
đặt