Ở
Israel,
nông
nghiệp
là
lĩnh
vực
mà
95%
là
khoa
học
và
chỉ
5%
lao
động.
Nội
dung
nổi
bật:
-
Lịch
sử
Israel
ghi
nhận
cú
nhảy
vọt
đầu
tiên
vào
lĩnh
vực
Nông
nghiệp
ngay
từ
thời
lập
quốc.
Trung
tâm
của
cú
nhảy
vọt
này
là
Nông
trang (Kibbutz).
Chiếm
chưa
đến
2%
dân
số
Israel,
nhưng
những
nông
trang
sản
xuất
đến
12%
lượng
hàng
hóa
xuất
khẩu
của
cả
nước.
-
Với
dện
tích
phần
lớn
là
sa
mạc
khô
hạn,
người
Israel
đã
làm
nông
nghiệp
với
95%
là
khoa
học
và
chỉ
5%
lao
động.
Họ
sử
dụng
phương
pháp
khử
mặn
đất,
phát
minh
ra
công
nghệ
tưới
nhỏ
giọt
hiệu
quả
và
thậm
chí
nuôi
cá
ngay
trên
sa
mạc
cằn
cỗi.
-
Israel
cũng
là
quốc
gia
duy
nhất
mà
sa
mạc
đang
được
đẩy
lùi.
Đứng
đầu
thế
giới
về
tái
chế
nước,
với
tỉ
lệ
đến
70%
nước
được
tái
chế.
Israel
là
quốc
gia
khởi
nguồn
từ
trí
tưởng
tượng
của
những
con
người
2000
năm
lưu
vong,
với
hành
trang
không
có
gì
ngoài
những
lời
cầu
nguyện
và
sự
thiếu
vắng
quê
hương.
Cùng
với
sự
ra
đời
của
Nhà
nước
Israel,
lời
nguyện
cầu
vĩ
đại
đó
được
gieo
vào
vùng
đất
nhỏ
bé:
Đất
đai
cằn
cỗi,
láng
giềng
thù
địch.
Vốn
liếng
duy
nhất
mà
họ
sử
dụng
chính
là
con
người.
Nông
nghiệp
=
95%
khoa
học
+
5%
lao
động
Đã
có
nhiều
cú
nhảy
vĩ
đại
trong
quá
trình
xây
dựng
đất
nước
Israel,
và
cú
nhảy
vĩ
đại
đầu
tiên
tập
trung
vào
lĩnh
vực
Nông
nghiệp.
Trung
tâm
là
sự
hình
thành
của
Nông
trang
(Kibbutz).
Các
nhà
sử
học
đã
gọi
nông
trang
là
"hoạt
động
công
xã
thành
công
nhất
thế
giới".
Nông
trang
được
hình
thành
từ
các
kibbutzim
(kibbutz
là
tập
hợp
hoặc
hợp
tác,
kibbutzim
là
số
nhiều,
còn
kibbutznik
là
các
thành
viên).
Các
kibbutzim
được
tạo
ra
từ
năm
1944
(4
năm
trước
khi
lập
quốc
Israel)
dưới
dạng
các
khu
định
cư
nông
nghiệp,
nhằm
xóa
bỏ
sự
tư
hữu
và
đem
lại
bình
đẳng
cho
toàn
dân.
Ngày
nay,
tuy
chiếm
chưa
đến
2%
dân
số
Israel,
nhưng
những
nông
trang
sản
xuất
đến
12%
lượng
hàng
hóa
xuất
khẩu
của
cả
nước.
Các
nông
trang
cũng
đóng
góp
đến
15%
thành
viên
Knesset
(Quốc
hội
Israel)
và
còn
nhiều
hơn
thế
cho
lực
lượng
sĩ
quan
và
phi
công
của
quân
đội.
Sự
trỗi
dậy
của
nông
trang
một
phần
là
kết
quả
của
những
đột
phá
trong
công
nghệ
và
nông
nghiệp
do
các
nông
trang
và
trường
đại
học
ở
Israel
thực
hiện.
Ở
Israel,
nông
nghiệp
là
lĩnh
vực
mà
95%
là
khoa
học
và
chỉ
5%
lao
động.
Ở
Israel,
nông
nghiệp
là
lĩnh
vực
mà
95%
là
khoa
học
và
chỉ
5%
lao
động.
Khử
mặn
và
tưới
nhỏ
giọt
Chuyện
kể
rằng,
năm
1946,
Haganah,
lực
lượng
quân
sự
chính
của
nhà
nước
tiền
Do
Thái
muốn
thiết
lập
sự
hiện
diện
của
mình
tại
những
điểm
chiến
lược
ở
khu
vực
nam
sa
mạc
Negev,
đã
xây
dựng
nông
trang
Hatzerim
cùng
với
10
khu
định
cư
nhỏ
và
biệt
lập
khác
chỉ
trong
một
đêm
tháng
10.
Khi
bình
minh
ló
dạng,
5
người
phụ
nữ
và
21
người
đàn
ông
được
phái
đến
xây
dựng
cộng
đồng,
họ
đứng
trên
một
ngọn
đồi
khô
cằn
và
hoang
dã.
Mất
một
năm
sau
nhóm
người
này
mới
xây
dựng
xong
hệ
thống
đường
ống
có
đường
kính
6
inch
(15,24
cm)
dẫn
nước
từ
khu
vực
cách
đó
40
dặm.
Trong
cuộc
chiến
Độc
lập
năm
1948,
nông
trang
Hatzerim
bị
tấn
công
và
cắt
đứt
nguồn
nước,
đất
bị
nhiễm
mặt
và
khó
canh
tác.
Thậm
chí
năm
1959
các
thành
viên
nông
trang
này
còn
tranh
cãi
về
chuyện
đóng
cửa
Hatzerim
để
chuyển
đến
địa
điểm
khác
có
môi
trường
thân
thiện
hơn.
Cuối
cùng
họ
quyết
định
ở
lại.
Bởi
việc
đất
nhiễm
mặn
không
chỉ
ảnh
hưởng
đến
Hatzerim
mà
còn
tác
động
lên
toàn
bộ
khu
vực
sa
mạc
Negev.
Hai
năm
sau,
các
thành
viên
Hatzerim
đã
thau
rửa
đất
đai
đến
mức
trồng
trọt
được.
Đến
năm
1965,
kỹ
sư
thủy
lợi
Simcha
Blass
đến
Hatzerim
với
ý
tưởng
cho
một
phát
minh
mà
ông
muốn
thương
mại
hóa:
Công
nghệ
tưới
nhỏ
giọt.
Đây
là
khởi
đầu
cho
một
đơn
vị
mà
sau
này
trở
thành
Netafim,
công
ty
toàn
cầu
về
kỹ
thuật
tưới
tiêu
nhỏ
giọt.
Cấu
tạo
đầu
tưới
nhỏ
giọt
bù
áp
Netafim.
Tưới
nhỏ
giọt
là
kỹ
thuật
tưới
cung
cấp
nước
vào
rễ
cây
dưới
dạng
các
giọt
nước
nhỏ
ra
chậm
với
lưu
lượng
không
đổi
nhờ
các
cơ
chế
đều
tiết
áp
lực
nước
của
các
đầu
nhỏ
giọt
gắn
chìm
trong
ống
dẫn
hay
lắp
bên
ngoài
ống.
Công
nghệ
tưới
nhỏ
giọt
(loại
đầu
tưới
bù
áp) sử
dụng
đường
dẫn
zig-zag
giúp
lưu
lượng
tại
các
đầu
tưới
đảm
bảo
được
độ
đồng
đều.
Công
nghệ
này
của
Israel
giúp
tiết
kiệm
30-60%
lượng
nước
tưới
so
với
thông
thường,
nước
và
phân
bón
được
chuyển
đến
bộ
rễ
tích
cực,
giúp
cây
hấp
thụ
tốt
và
hạn
chế
lãng
phí
phân
bón
và
nước
tưới.
Netafim
hiện
không
chỉ
tập
trung
tại
những
khu
vực
ít
nguồn
nước
tự
nhiên
mà
đang
hoạt
động
trên
phạm
vi
toàn
cầu,
cung
cấp
thiết
bị
cho
110
quốc
gia
trên
thế
giới,
tại
nhiều
vùng
khí
hậu
khác
nhau.
Văn
phòng
Netafim
ở
Hatzerim
Nuôi
cá
trên
sa
mạc
Câu
chuyện
nông
trang
Mashabei
Sadeh,
cũng
nằm
trong
sa
mạc
Segev
còn
đi
xa
hơn:
Tìm
cách
tái
chế
nước
không
chỉ
một
lần
mà
còn
những
2
lần.
Họ
đã
đào
giếng
sâu
gần
nửa
dặm
-
bằng
chiều
dài
10
sân
bóng
đá
-
và
phát
hiện
nguồn
nước
vừa
ấm
vừa
mặn.
Điều
này
nghe
có
vẻ
rất
tệ
cho
đến
khi
họ
tham
khảo
ý
kiến
từ
một
giáo
sư
Đại
học
Ben-Gurion
tại
Negev:
Vị
này
nhận
ra
đây
là
nguồn
nước
hoàn
hảo
để
nuôi
cá
nước
ấm.
Các
nông
trang
bắt
đầu
bơm
nước
nóng
37
độ
vào
trong
bể
chứa
cá
rô
phi,
cá
chẽm
và
cá
vược
để
sản
xuất
thương
mại.
Sau
khi
được
dùng
trong
bể
cá,
chỗ
nước
chứa
chất
thải
của
cá
lại
là
nguồn
phân
bón
hoàn
hảo
cho
các
rặng
cây
chà
là
và
ôliu.
Các
nông
trang
cũng
tìm
ra
cách
trồng
rau
và
cây
ăn
quả
được
tưới
trực
tiếp
bằng
nguồn
nước
ngầm.
Nhờ
vậy
nước
được
tái
chế
những
2
lần
thay
vì
sử
dụng
1
lần
rồi
bỏ
đi.
Nông
trang
Mashabei
Sadeh.
Một
thế
kỷ
trước,
Israel
đã
được
nhà
văn
Mark
Twain
và
nhiều
du
khách
miêu
tả
là
vùng
đất
đa
phần
cằn
cỗi.
Thực
vậy,
95%
diện
tích
của
đất
nước
này
bị
xếp
vào
nhóm
bán
khô
hạn,
khô
hạn
hoặc
rất
khô
hạn.
Ngày
nay,
Israel
đang
dẫn
đầu
thế
giới
về
tái
chế
nước
thải,
với
hơn
70%
lượng
nước
được
tái
chế,
tỉ
lệ
gấp
3
lần
quốc
gia
đứng
thứ
hai
Tây
Ban
Nha.
Hướng
tiếp
cận
vấn
đề
của
Israel
"Thật
không
đơn
giản
khi
phải
thuyết
phục
mọi
người
rằng
nuôi
cá
trên
sa
mạc
là
việc
làm
có
ý
nghĩa",
nhà
ngư
học
Appelbaum
nói
về
chuyện
nuôi
cá
trên
sa
mạc
Negev.
"Nhưng
việc
đập
tan
ý
nghĩ
đất
đai
cằn
cỗi
đồng
nghĩa
với
vô
dụng
là
rất
quan
trọng".
Nhìn
vào
Israel
hôm
nay,
hầu
hết
du
khách
sẽ
ngạc
nhiên,
nơi
này
có
khoảng
240
triệu
cây
xanh
do
hàng
triệu
người
cùng
trồng,
rừng
cây
được
trồng
lên
khắp
nước.
Nhờ
chính
sách
thủy
lợi
sáng
tạo
từ
thời
Hatzerim,
sa
mạc
Negev,
vẫn
là
vùng
đất
lớn
nhất
Israel,
nằm
giữa
Jerusalem
và
Tel
Aviv,
đã
đẩy
lùi
tiến
trình
xâm
thực
của
sa
mạc,
vùng
đất
phía
bắc
phủ
đầy
các
cánh
rừng
và
cánh
đồng
nông
nghiệp
do
con
người
trồng.
Israel
cũng
là
quốc
gia
duy
nhất
mà
sa
mạc
đang
được
đẩy
lùi.
Giáo
sư
ĐH
Harvard
Ricardo
Hausmann
nhận
xét,
mọi
quốc
gia
đều
có
khó
khăn
và
hạn
chế,
nhưng
điều
gây
kinh
ngạc
của
Israel
là
thiên
hướng
tiếp
nhận
các
vấn
đề
như
sự
thiếu
nước
và
biến
chúng
thành
tài
sản,
thậm
chí
dẫn
đầu
thế
giới
về
lĩnh
vực
nông
nghiệp
vùng
hoang
mạc,
tưới
nhỏ
giọt
và
khử
mặn.
(Nhiều
nội
dung
trong
bài
viết
này
được
trích
dẫn
từ
cuốn
sách
Quốc
gia
khởi
nghiệp).
Kỳ
Anh
Theo
Trí
Thức
Trẻ