Trong
khi
nhiều
thương
hiệu
Việt
tiếp
tục
trở
thành
đích
ngắm
trong
các
thương
vụ
mua
bán,
sáp
nhập
(M&A),
thì
câu
hỏi
về
giá
trị
thương
hiệu
Việt
bao
giờ
mới
xứng
tầm
quốc
tế
vẫn
còn
bỏ
ngỏ.
Đang
mạnh
vẫn
bán
Tư
duy
quen
thuộc
khi
nói
đến
các
thương
vụ
M&A
là
các
doanh
nghiệp
bị
rao
bán
thường
gặp
khó
khăn,
hoặc
hoạt
động
không
hiệu
quả,
nhưng
vẫn
nhìn
thấy
tương
lai,
tiềm
năng
phát
triển
phía
trước.
Nhưng
với
trường
hợp
của
Công
ty
cổ
phần
Diana
-
một
thương
hiệu
dẫn
đầu
ngành
hàng
tiêu
dùng
Việt
Nam,
thì
khác.
Công
ty
vẫn
đạt
tăng
trưởng
hơn
45%
trong
năm
2011,
so
với
tăng
trưởng
bình
quân
30%
các
năm
trước
của
công
ty
này
và
mức
trung
bình
khoảng
20%
của
ngành
hàng
tiêu
dùng.
Đặc
biệt,
Diana
có
hai
giá
trị
lớn
mà
đối
tác
nhìn
thấy,
là
vị
thế
thương
hiệu
và
hệ
thống
kênh
phân
phối
(hiện
có
tới
hơn
30.000
cửa
hàng,
siêu
thị,
chiếm
40%
thị
phần
băng
vệ
sinh
và
30%
thị
phần
tã
giấy).
Vì
thế,
thương
vụ
Diana
bán
95%
cổ
phần
cho
Unicharm
(Nhật
Bản)
với
mức
giá
184
triệu
USD
đã
thay
đổi
cách
nhìn
về
M&A,
rằng
thương
vụ
lớn
vẫn
có
thể
“nổ”
ra
với
một
doanh
nghiệp
đang
phát
triển
mạnh
mẽ.
Trong
lĩnh
vực
hàng
tiêu
dùng,
năm
2011
còn
một
thương
vụ
thâu
tóm
nổi
bật
nữa
là
Công
ty
cổ
phần
Hàng
tiêu
dùng
Masan
(Masan
Consumer)
chính
thức
nắm
đến
50,11%
cổ
phần
của
Công
ty
cổ
phần
Vinacafe
Biên
Hòa
(VCF).
Vinacafé
Biên
Hoà
đã
có
bề
dày
hoạt
động
30
năm,
hiện
chiếm
khoảng
50%
thị
phần
cà
phê
hoà
tan
trong
nước
và
duy
trì
tốc
độ
tăng
trưởng
bình
quân
từ
20
-
30%/năm
liên
tục
những
năm
gần
đây
và
đang
có
kế
hoạch
đầu
tư
thêm
nhà
máy,
nâng
cao
công
suất.
Như
vậy,
so
với
các
công
ty
cùng
ngành,
VCF
có
kết
quả
hoạt
động
tốt,
đặc
biệt
là
có
lượng
tiền
mặt
dồi
dào.
Song
dưới
góc
nhìn
của
Masan
và
giới
phân
tích
thị
trường,
VCF
chưa
đa
đạng
về
sản
phẩm;
chưa
tận
dụng
được
lợi
thế
thương
hiệu
để
chiếm
lĩnh
thị
phần,
quy
mô
công
ty
nhỏ
so
với
quy
mô
thị
trường
để
đảm
bảo
duy
trì
vị
thế
và
khả
năng
cạnh
tranh.
Đó
là
lý
do
khiến
Masan
quyết
định
mở
hầu
bao,
với
kỳ
vọng
khai
thác
tốt
hơn
những
gì
VCF
đang
có.
Lửng
lơ
thương
hiệu
Việt
Điểm
tương
đồng
ở
những
thương
vụ
trên
là,
quá
trình
thâu
tóm
diễn
ra
“nhẹ
nhàng”,
bởi
bên
bán
có
tâm
lý
như
được
“cởi
trói”,
tin
tưởng
rằng,
bên
mua
sẽ
thúc
đẩy
các
hoạt
động
sản
xuất
và
kinh
doanh
của
mình
lên
một
tầm
cao
mới.
Với
thương
vụ
Diana
-
Unicharm,
ông
Đỗ
Anh
Tú,
Tổng
giám
đốc
Diana,
vẫn
làm
CEO
cho
Diana
2
năm
nữa
để
đảm
bảo
cho
thương
hiệu
này
phát
triển
mạnh
tại
Việt
Nam.
Ông
Tú,
hơn
ai
hết
là
người
hiểu
rõ
nhất
sản
phẩm
Diana
rất
có
giá
trị
về
mặt
thương
hiệu.
Song,
với
điều
kiện
kinh
tế
vĩ
mô
Việt
Nam
hiện
nay,
việc
phát
triển
và
khẳng
định
thương
hiệu
ra
toàn
cầu
là
điều
không
dễ.
Chỉ
có
cách
bán
cho
công
ty
đa
quốc
gia
mới
hy
vọng
đạt
được
mục
tiêu
đó.
Điều
ông
Tú
mong
mỏi
nhất
là,
khi
nhắc
đến
Diana,
người
tiêu
dùng
biết
ngay
đó
là
thương
hiệu
toàn
cầu
có
xuất
xứ
từ
Việt
Nam.
Sau
thương
vụ
này
không
lâu,
UBND
tỉnh
Thừa
Thiên
Huế
quyết
định
bán
nốt
50%
cổ
phần,
với
giá
93
triệu
USD
cho
Tập
đoàn
Carlsberg
(Đan
Mạch),
nhằm
giải
bài
toán
cạnh
tranh
đối
đầu
trực
tiếp
với
các
đối
thủ
và
vốn
đầu
tư.
Ông
Nguyễn
Mậu
Chi,
Tổng
giám
đốc
Công
ty
Bia
Huế
(Huda)
cho
biết,
tỉnh
Thừa
Thiên
Huế
có
ra
điều
kiện
là
Carlsberg
phải
đầu
tư
thêm
để
nâng
công
suất,
phát
triển
thương
hiệu
và
thị
trường.
Phía
Carlsberg
hiện
cũng
chưa
có
động
thái
cụ
thể
gì
liên
quan
đến
việc
thay
đổi
thương
hiệu
bia
Huda,
vốn
rất
gắn
bó
với
người
dân
khu
vực
miền
Trung
từ
thời
bao
cấp.
Trong
nhiệm
kỳ
2011
–
2016,
hầu
hết
bộ
máy
lãnh
đạo,
nhân
lực
và
hệ
thống
phân
phối
của
bia
Huế
sẽ
được
giữ
như
hiện
nay.
Dù
vậy,
từ
năm
2017
trở
đi,
sự
thanh
lọc
thương
hiệu
Bia
Huế
sẽ
diễn
ra
quyết
liệt
hơn
và
không
ai
biết
trước
số
phận
thương
hiệu
Việt
này
sẽ
ra
sao.
Bài
học
về
thương
hiệu
kem
đánh
răng
Dạ
Lan
(Công
ty
TNHH
Hóa
mỹ
phẩm
Sơn
Hải)
vẫn
còn
đó.
Thương
hiệu
thuần
việt
này
từng
làm
mưa
làm
gió
trên
thị
trường
nội
địa
nhưng
khi
được
bán
cho
Colgate
Palmolive
năm
1995,
với
giá
trị
hơn
3
triệu
USD
thì
Dạ
Lan
chỉ
tồn
tại
được
vài
tháng.
Năm
2009,
thương
hiệu
này
“tái
xuất
giang
hồ”
sau
gần
15
năm
mai
danh
ẩn
tích.
Sự
trở
lại
của
Dạ
Lan
được
cho
là
khá
chật
vật
khi
Unilever
(với
2
thương
hiệu
P/S
và
Close-Up)
và
Colgate
Palmolive
(thương
hiệu
Colgate)
đã
chiếm
tới
90%
thị
phần
kem
đánh
răng
tại
Việt
Nam.
Nhiệm
vụ
của
Dạ
Lan
là
phải
len
lỏi
vào
10%
thị
phần
còn
lại,
cạnh
tranh
cùng
với
những
thương
hiệu
của
Thái
Lan,
Anh,
Công
ty
P&G…
Chủ
thương
hiệu
Dạ
Lan,
ông
Trịnh
Thành
Nhơn,
Tổng
giám
đốc
Công
ty
Hóa
mỹ
phẩm
Quốc
tế
(ICC),
cho
biết:
“Tôi
quyết
tâm
vực
dậy
đứa
con
vấp
ngã
của
mình
với
việc
chọn
mục
tiêu
phân
khúc
trung
bình,
giá
cả
thấp
hơn
so
với
đối
thủ
khoảng
10
-15%”.
Trên
tất
cả
yếu
tố
đó,
ông
chỉ
biết
tin
vào
người
Việt
sẽ
không
ngoảnh
mặt
với
hàng
Việt.
Song
đến
giờ,
các
chuyên
gia
thị
trường
cũng
chưa
thể
đánh
giá
về
mức
độ
thành
công
trong
“cuộc
trở
về”
của
thương
hiệu
này.