Tại
một
trung
tâm
sản
xuất
lớn
của
Trung
Quốc,
thời
gian
gần
đây
liên
tiếp
xảy
ra
tình
trạng
chủ
doanh
nghiệp
bỏ
trốn,
không
trả
lương
cho
nhân
viên
và
“xù”
nợ.
Tại
thành
phố
Ôn
Châu
thuộc
tỉnh
Chiết
Giang,
Trung
Quốc;
các
công
ty
xuất
khẩu
tại
một
trung
tâm
kinh
tế
của
Trung
Quốc
đang
chịu
áp
lực
khi
mức
lương
tối
thiểu
và
chi
phí
tăng
cao.
Nhà
máy
tại
thành
phố
Ôn
Châu
sản
xuất
nhiều
bật
lửa
và
gọng
kính
hơn
so
với
bất
kỳ
nơi
nào
trên
thế
giới
và
bao
lâu
nay
được
coi
như
nơi
tạo
lập
xu
thế
kinh
tế
cho
toàn
Trung
Quốc.
Vì
vậy,
báo
cáo
gần
đây
về
tình
trạng
người
đứng
đầu
một
số
nhà
máy
tại
thành
phố
bỏ
trốn
trong
những
tuần
gần
đây,
để
lại
hàng
loạt
công
nhân
không
được
trả
lương
và
núi
nợ
lớn,
được
coi
như
dấu
hiệu
u
ám
về
kinh
tế
Trung
Quốc.
Nhu
cầu
của
thế
giới
đối
với
hàng
xuất
khẩu
giá
rẻ
Trung
Quốc
giảm,
chi
phí
sản
xuất
tăng
cao
cũng
như
nợ
cao
khiến
rất
nhiều
doanh
nghiệp
Trung
Quốc
khốn
khổ.
Có
thể
kể
đến
trường
hợp
đáng
buồn
xảy
ra
cách
đây
3
tuần,
người
đứng
đầu
một
doanh
nghiệp
sản
xuất
giầy
tại
Ôn
Châu
đã
tự
tử.
Công
ty
này
nợ
khoảng
63
triệu
USD.
Ngoài
ra
còn
hơn
90
ông
chủ
doanh
nghiệp
khác
bỏ
trốn.
Hoạt
động
giao
dịch
thương
mại
tại
Trung
Quốc,
nước
xuất
khẩu
hàng
hóa
hàng
đầu
thế
giới,
thường
được
coi
như
chỉ
báo
về
sức
khỏe
của
kinh
tế
toàn
cầu
và
đối
với
nhiều
nhà
đầu
tư
dự
báo
bi
quan,
vấn
đề
của
Ôn
Châu
có
thể
coi
như
chỉ
báo
về
khả
năng
kinh
tế
Trung
Quốc
khó
“hạ
cánh
an
toàn”.
Khả
năng
này
thực
sự
bi
quan
với
kinh
tế
toàn
cầu
ở
thời
điểm
phần
lớn
các
nền
kinh
tế
phát
triển
có
thể
suy
thoái.
Trên
thực
tế,
vấn
đề
của
thành
phố
Ôn
Châu
sẽ
không
gây
ra
sự
chấn
động
trên
toàn
Trung
Quốc,
phần
lớn
chuyên
gia
phân
tích
dự
báo
kinh
tế
Trung
Quốc
sẽ
chững
lại
trong
nhiều
tháng
tới.
Những
gì
đang
xảy
ra
tại
Ôn
Châu
đánh
dấu
bước
ngoặt
đối
với
Trung
Quốc.
Ông
Huang
Yiping,
chuyên
gia
thuộc
Barclays
Capital,
nhận
xét:
“Điều
đang
xảy
ra
tại
Trung
Quốc
phản
ánh
mô
hình
tăng
trưởng
của
Trung
Quốc
đang
dần
lạc
hậu.
Thành
công
kinh
tế
của
Trung
Quốc
trong
30
năm
qua
có
được
nhờ
nguồn
vốn,
lao
động
và
đất
đai
giá
rẻ
thế
nhưng
rất
nhiều
vấn
đề
mất
cân
bằng
và
thiếu
hiệu
quả
đã
phát
sinh.”
Thay
đổi
này
tác
động
không
chỉ
đến
công
dân
tại
nước
đông
dân
nhất
thế
giới,
nơi
tốc
độ
tăng
trưởng
10%/năm
trong
suốt
3
thập
kỷ
đã
cứu
hàng
trăm
triệu
người
khỏi
đói
nghèo.
Nó
còn
gây
ra
thay
đổi
cấu
trúc
ảnh
hưởng
đến
các
doanh
nghiệp
và
người
tiêu
dùng
phương
Tây
vốn
quen
với
hàng
Trung
Quốc
giá
rẻ.
Ngoài
ra,
nó
còn
khiến
nhiều
công
ty
xuất
khẩu
tại
nhóm
nước
phát
triển
và
mới
nổi
vốn
phụ
thuộc
vào
việc
Trung
Quốc
cần
nhiều
hàng
hóa,
nguyên
liệu
thô
để
phát
triển
hoạt
động
đầu
tư
và
xây
dựng,
hiện
vốn
đang
mất
đà
tăng
trưởng.
Thành
công
tăng
trưởng
kinh
tế
của
Trung
Quốc
bắt
đầu
vào
năm
1978.
Năng
suất
lao
động
trong
lĩnh
vực
nông
nghiệp
và
thu
nhập
của
lao
động
nông
thôn
tăng
vọt.
Sau
đó,
đến
lượt
hoạt
động
di
cư
hàng
loạt,
công
nghiệp
hóa
và
đầu
tư
trong
sản
xuất
được
khuyến
khích
tại
nơi
được
mệnh
danh
“công
xưởng”
của
thế
giới.
Theo
số
liệu
từ
Ngân
hàng
Thế
giới,
vào
năm
1990,
thu
nhập
bình
quân
đầu
người
tại
Trung
Quốc
thấp
hơn
30%
so
với
mức
trung
bình
tại
khu
vực
châu
Phi
ở
phía
Nam
sa
mạc
Sahara.
Thế
nhưng
hiện
nay
ở
mức
4.000USD,
tỷ
lệ
chênh
lệnh
đã
lên
cao
gấp
3
lần.
Mức
giá
hàng
hóa
siêu
rẻ
của
Trung
Quốc
đã
thu
hút
nhà
đầu
tư
và
người
mua
hàng
trên
khắp
thế
giới
có
được
nhờ
nguồn
cung
lao
động
giá
rẻ
không
hạn
chế,
đất
rẻ,
tín
dụng
dễ
dãi
từ
nhóm
ngân
hàng
nhà
nước
ngoài
ra
phải
kể
đến
chi
phí
các
yếu
tố
đầu
vào
như
điện,
nước
thấp.
Thế
nhưng
đằng
sau
thành
công
tăng
trưởng,
không
thể
bỏ
qua
nhiều
vấn
đề
nghiêm
trọng
như
môi
trường
xuống
cấp
và
bất
bình
đẳng
xã
hội
tăng
cao.
Ông
Robert
Zoellick,
chủ
tịch
của
Ngân
hàng
Thế
giới,
nhận
xét:
“Yếu
tố
làm
nên
tăng
trưởng
của
kinh
tế
Trung
Quốc
đang
giảm
dần.
Nguồn
lực
đã
chuyển
từ
lĩnh
vực
nông
nghiệp
sang
công
nghiệp;
lực
lượng
lao
động
và
dân
số
già
đi,
số
người
hỗ
trợ
người
về
hưu
giảm,
đà
tăng
năng
suất
lao
động
giảm
dần.”
Với
chất
lượng
hạ
tầng
cũng
như
chuỗi
nguồn
cung
nội
địa,
quốc
tế
tốt,
Trung
Quốc
trong
tương
lai
gần
sẽ
vẫn
giữ
vị
trí
trung
tâm
sản
xuất
của
thế
giới.
Thế
nhưng
khi
lương
tối
thiểu
tại
nhiều
khu
vực
đang
tăng
hơn
20%/năm,
nguồn
cung
đất
ngày
một
hạn
hẹp,
đắt
đỏ;
mọi
chuyện
sẽ
dần
thay
đổi.
Ngoài
ra,
chính
phủ
Trung
Quốc
hạn
chế
dần
nguồn
cung
tín
dụng
và
áp
dụng
cơ
chế
tự
do
giá
năng
lượng
và
nhiều
loại
hàng
hóa
khác.
Nguồn
vốn
đầu
tư
vào
nhà
máy,
đường
sá,
sân
bay
và
bất
động
sản
bao
lâu
nay
vốn
là
động
lực
tăng
trưởng
chính
không
còn
ổn
định
nữa.
Từ
cơ
chế
tỷ
giá
cho
đến
chính
sách
lãi
suất
và
tiết
kiệm,
chính
phủ
Trung
Quốc
đang
dần
tiến
hành
cải
cách
theo
đúng
hướng.
Thách
thức
nằm
ở
chỗ
phát
triển
được
mô
hình
tăng
trưởng
mới
trước
khi
mô
hình
tăng
trưởng
cũ
trở
nên
quá
lạc
hậu.