Ông
cũng
là
một
trong
số
không
nhiều
những
lãnh
đạo
đã
nghỉ
hưu
vẫn
dõi
theo
những
tiến
triển
của
thời
cuộc,
và
đưa
ra
nhiều
gợi
mở
quan
trọng
cho
công
tác
hoạch
định
chính
sách
và
kỹ
năng
lãnh
đạo,
quản
lý...
Phóng
viên
Tuần
Việt
Nam
đã
có
cuộc
trao
đổi
với
nguyên
Phó
Thủ
tướng
Vũ
Khoan
xung
quanh
chủ
đề
về
phẩm
chất
của
đội
ngũ
cán
bộ
quản
lý,
lãnh
đạo.
Lãnh
đạo
phải
có
sức
hấp
dẫn
-
Ông
đánh
giá
như
thế
nào
về
kỹ
năng
lãnh
đạo
của
các
cán
bộ
quản
lý,
lãnh
đạo
hiện
nay?
-
Liên
quan
đến
chủ
đề
anh
hỏi
thì
hiện
nay,
tôi
đang
lên
lớp
giảng
bài
ở
Học
viện
Chính
trị
Quốc
gia
Hồ
Chí
Minh
về
kỹ
năng
lãnh
đạo,
quản
lý.
Phải
nói
rằng,
trong
quá
khứ
xã
hội
chúng
ta
chưa
coi
trọng
kỹ
năng
lãnh
đạo.
Tôi
không
tìm
đâu
ra
cuốn
sách
nào
của
Việt
Nam
nói
về
kỹ
năng
quản
lý,
lãnh
đạo
một
cách
chuyên
nghiệp,
khoa
học
và
bài
bản,
chắc
do
vì
cơ
chế
quản
lý
quan
liêu
bao
cấp
không
chú
ý
chuyện
này.
Chẳng
hạn
khi
nói
về
kỹ
năng
lãnh
đạo
thì
một
chính
khách
phát
biểu
phải
khác
với
dân
thường.
Tôi
thấy
thỉnh
thoảng
một
vài
vị
cán
bộ
quản
lý
của
mình
phát
ngôn
dễ
dãi
quá.
Điều
này
một
phần
do
bản
thân
lãnh
đạo
ít
trau
dồi
kỹ
năng,
một
phần
do
thiếu
môi
trường
đào
tạo
cung
cấp
phương
pháp
học
tập
và
rèn
luyện
kiến
thức
và
kỹ
năng
tổng
hợp
từ
lịch
sử,
địa
lý,
văn
hóa
tới
nghệ
thuật,
sức
khỏe,
v.v...song
hành
với
các
kỹ
năng
mềm
như
viết
diễn
văn,
hùng
biện
hay
thương
lượng,
đàm
phán,
v.v...
Thế
hệ
lập
quốc,
thế
hệ
Bác
Hồ
phải
đối
đầu
với
những
thử
thách
cam
go.
Tuy
lý
thuyết
ít,
nhưng
trải
nghiệm
cuộc
sống
rất
khủng
khiếp,
trải
qua
thực
tế
tù
đày,
chiến
tranh,
đối
đầu
với
những
kẻ
thù
rất
hùng
mạnh.
Vì
vậy,
dù
không
được
đào
tạo
cơ
bản
nhưng
họ
được
đào
tạo
bởi
trường
đời,
bởi
quá
trình
tự
học
và
tự
trải
nghiệm.
Thế
hệ
cán
bộ
quản
lý,
lãnh
đạo
hiện
nay
nhiều
người
không
trải
qua
thử
thách
ấy,
lại
không
được
học
về
kỹ
năng
quản
lý,
lãnh
đạo.
Đấy
là
cái
khó
của
người
cán
bộ
quản
lý,
lãnh
đạo.
-
Vậy,
tố
chất
nào
quan
trọng
nhất
với
một
người
cán
bộ
quản
lý,
lãnh
đạo,
thưa
ông?
-
Một
người
cán
bộ
quản
lý,
lãnh
đạo
đòi
hỏi
nhiều
tố
chất.
Theo
tôi,
cái
quan
trọng
nhất
là
phải
hấp
dẫn
được
người
khác
bằng
trí
tuệ
và
nhân
cách
của
mình.
Người
quản
lý,
lãnh
đạo
mà
không
có
sức
hấp
dẫn
thì
không
phải
lãnh
đạo
đích
thực.
Nếu
anh
dùng
quyền
lực
để
áp
chế
người
ta
nghe
mình
thì
họ
chỉ
nghe
giả
vờ
thôi.
Muốn
người
ta
tự
nguyện
đi
theo
thì
anh
phải
có
sức
hấp
dẫn
về
trí
tuệ
và
nhân
cách.Lãnh
đạo
là
gì?
Lãnh
đạo
là
người
đề
ra
mục
tiêu
và
dẫn
dắt
mọi
người
đi
theo
mục
tiêu
đó,
muốn
dẫn
dắt
được
thì
người
ta
phải
nghe
anh.
Có
thể
khái
quát
lãnh
đạo,
quản
lý
có
3
loại
quyền
lực:
Địa
vị,
kiến
thức
và
nhân
cách,
trong
đó
hai
quyền
lực
sau
có
sức
hấp
dẫn
đích
thực
hơn
loại
quyền
lực
thứ
nhất.
Để
có
sức
hấp
dẫn
thì
những
tố
chất
khác
của
một
nhà
quản
lý,
lãnh
đạo,
dù
là
lãnh
đạo
tổ
chức,
doanh
nghiệp
Nhà
nước
hay
lãnh
đạo
tổ
chức
tư
nhân
thành
công
cần
phải
có.
Đó
là:
không
những
phải
hiểu
về
bản
thân
mình
mà
cần
hiểu
được
đất
nước
mình,
dân
tộc
mình
hình
thành
và
phát
triển
ra
sao
để
xây
dựng
cho
mình
một
tinh
thần
công
dân
có
trách
nhiệm
cao
cả
hơn
nữa.
Muốn
trở
thành
lãnh
đạo
thì
cần
phải
biết
cách
học
hỏi
các
vị
tiền
bối,
những
nhà
lãnh
đạo
đương
thời
và
quá
khứ,
cả
trong
nước
lẫn
ngoài
nước
để
biết
cách
phân
tích
những
tố
chất,
hành
vi,
hiểu
được
tầm
nhìn
và
vai
trò
ảnh
hưởng
của
nhà
lãnh
đạo,
để
rồi
từ
đó
tìm
ra
phương
pháp
rèn
luyện
và
tạo
động
lực
phấn
đấu
cho
riêng
mình.
Phải
có
một
tâm
hồn
nghệ
thuật,
biết
thưởng
thức
âm
nhạc
và
cảm
thụ
cái
đẹp.
Đặc
biệt
là
yếu
tố
về
sức
khỏe
và
những
kỹ
năng
vượt
khó.
Những
yếu
tố
quan
trọng
trên
đều
không
phải
tự
nhiên
mà
có
mà
phải
được
học,
rèn
luyện
và
trải
nghiệm
từ
rất
sớm
may
ra
có
thành
công,
và
nghiên
cứu
cho
thấy
lứa
tuổi
để
bắt
đầu
tập
trung
rèn
luyện
những
tố
chất
trên
thường
đạt
hiệu
quả
tối
ưu
khi
ở
lứa
tuổi
20
đến
25
tuổi.
-
Muốn
trở
thành
lãnh
đạo
"hấp
dẫn"
như
ông
nói
thì
có
khó
không?
-
Điều
đầu
tiên,
tôi
cho
rằng
cán
bộ
quản
lý,
lãnh
đạo
cũng
phải
có
tố
chất,
nhiều
khi
là
trời
cho.
Có
những
người
được
đào
tạo
rất
tốt
nhưng
không
lãnh
đạo
được
vì
không
có
tố
chất
và
sức
hấp
dẫn.
Thậm
chí
có
những
người
đầy
kiến
thức
nhưng
khi
làm
lãnh
đạo
thì
chẳng
ra
gì,
vì
họ
không
có
"duyên"
làm
lãnh
đạo.
Còn
đối
với
những
người
đã
có
tố
chất
lãnh
đạo
rồi
thì
tố
chất
đó
phải
được
rèn
luyện
qua
hai
môi
trường.
Một
là
trường
học
chính
thống,
hai
là
lăn
lộn
trong
thực
tiễn
trường
đời
trên
cơ
sở
cái
trời
cho
của
mình.
Trường
học
chính
thống
không
đồng
nghĩa
hoàn
toàn
với
bằng
cấp
như
thực
tế
hiện
nay.
Thế
hệ
chúng
tôi
rụt
rè
lắm
-
Ông
có
nhắc
đến
môi
trường
đào
tạo
cán
bộ
quản
lý,
lãnh
đạo,
ở
Việt
Nam
ông
đánh
giá
vấn
đề
này
thế
nào?
Đào
tạo
cán
bộ
quản
lý,
lãnh
đạo
ở
nước
ta
đang
có
lỗ
hổng,
kể
cả
lãnh
đạo
khối
Nhà
nước
lẫn
khối
tư
nhân,
doanh
nghiệp.
Điều
này
có
nhiều
nguyên
nhân.
Trước
hết
là
trong
công
tác
cán
bộ,
các
chức
danh
chưa
có
tiêu
chuẩn.
Ví
như
tiêu
chuẩn
vụ
trưởng
gồm
có
những
tiêu
chuẩn
gì?
Ai
đáp
ứng
được
những
tiêu
chuẩn
ấy
thì
mới
bổ
nhiệm.
Hiện
tại,
ở
nước
mình
không
có
tiêu
chuẩn
và
có
thể
xếp
một
người
vào
bất
kỳ
chỗ
nào
cũng
được.
Ở
các
nước
tiên
tiến
họ
có
tính
chuyên
nghiệp
cao
là
vì
mỗi
chức
danh
đáp
ứng
bấy
nhiêu
tiêu
chuẩn.
Tôi
thấy
môi
trường
đào
tạo
cán
bộ
quản
lý,
lãnh
đạo
hiện
nay
phần
lớn
thiên
về
lĩnh
vực
kinh
doanh,
quản
trị
chung,
chủ
yếu
liên
quan
tới
kỹ
năng
mềm
mà
chưa
cung
cấp
kiến
thức
và
kỹ
năng
chính
trị
-
xã
hội.
Cũng
như
kỹ
năng
hùng
biện,
kỹ
năng
viết
diễn
văn,
kỹ
năng
sinh
tồn,
kỹ
năng
ứng
phó
với
tình
huống,
chưa
đưa
được
mục
tiêu
về
ý
chí,
sức
khỏe,
đạo
đức...
vào
chương
trình
đào
tạo.
Cán
bộ
quản
lý,
lãnh
đạo
phải
rành
lịch
sử,
văn
hóa
dân
tộc
Việt,
phải
đặt
câu
hỏi
để
yêu
quê
hương,
đất
nước
thì
mình
cần
làm
gì
và
làm
thế
nào
để
gây
dựng
và
nuôi
dưỡng
lòng
yêu
nước
và
tự
hào
dân
tộc
một
cách
không
khô
khan,
sáo
rỗng.
So
sách
các
yếu
tố
trên
với
các
nhà
lãnh
đạo
nổi
bật
trong
nước
và
trên
thế
giới,
ta
hãy
đặt
câu
hỏi:
vì
sao
họ
đều
có
sức
khỏe
đáng
nể
và
có
những
kỹ
năng
vượt
qua
thử
thách
một
cách
kỳ
diệu
đến
như
vậy?
Nhiều
lần
tham
gia
đối
thoại,
gặp
gỡ
với
các
bạn
trẻ,
ông
có
nhận
xét
gì?
Nhất
là
với
đội
ngũ
quản
lý,
lãnh
đạo
trẻ?
-
Thế
hệ
trẻ
hiện
nay
hơn
thế
hệ
chúng
tôi
hai
điều:
Kiến
thức
của
họ
rộng
hơn,
họ
tiếp
cận
được
nhiều
thông
tin
của
Việt
Nam
và
thế
giới.
Thế
hệ
chúng
tôi
không
được
đào
tạo
cơ
bản,
không
được
tiếp
xúc
thông
tin,
nhất
là
thông
tin
về
thế
giới,
do
đó
hiểu
biết
của
mình
về
thế
giới
hạn
hẹp.
Các
bạn
trẻ
hơn
chúng
tôi
về
sự
năng
động,
mạnh
dạn.
Thế
hệ
chúng
tôi
rụt
rè
lắm,
không
dám
nói,
không
dám
tranh
luận.
Tất
cả
do
tổ
chức
sắp
xếp,
phát
biểu
nào
cũng
có
bài
viết
sẵn,
đeo
khăn
quàng
đỏ
mà
đọc
thôi.
Tôi
có
tham
gia
nhiều
cuộc
đối
thoại
với
các
bạn
trẻ,
các
bạn
hỏi
tới
tấp
từ
8
giờ
sáng
tới
12
giờ
trưa
vẫn
chưa
hết.
Các
bạn
hỏi
những
vấn
đề
rất
lớn
chứ
không
phải
nhỏ
nhặt
đâu.
Vậy
đâu
là
điểm
còn
hạn
chế?
-
Mặt
yếu
của
giới
trẻ,
trong
đó
có
lãnh
đạo
trẻ,
đó
là
do
đào
tạo
của
nền
giáo
dục
chúng
ta
nên
kỹ
năng
của
các
bạn
chưa
được
tốt
lắm,
kiến
thức
thì
có
nhưng
biến
kiến
thức
thành
hành
động
thì
còn
yếu.
Các
trường
của
ta
ít
dạy
kỹ
năng,
chỉ
nhồi
nhét
kiến
thức.
Ví
dụ
như
học
đối
ngoại
nhưng
không
có
kỹ
năng
đàm
phán,
kỹ
năng
viết
văn
kiện,
kỹ
năng
hùng
biện,
kỹ
năng
đối
đáp....
Bên
cạnh
kỹ
năng
làm
việc,
kỹ
năng
sống
cũng
có
điểm
hạn
chế.
Giáo
dục
ở
các
nước
phát
triển
cho
điểm
vì
sự
sáng
tạo
chứ
không
phải
vì
thuộc
bài.
Còn
ta
cứ
dạy
những
chuyện
đâu
đâu,
trừu
tượng
không
đi
vào
cuộc
sống,
trong
khi
đó
những
kỹ
năng
bình
thường
lại
không
có,
tính
sáng
tạo
kém
vì
chỉ
nhồi
nhét
kiến
thức,
biến
chúng
ta
thành
con
vẹt.
Các
bạn
được
đi
du
học,
được
tiếp
thu
văn
hóa
phương
Tây
có
một
nhược
điểm
là
không
thích
nghi
được
với
thực
tế
Việt
Nam,
sinh
ra
chán
nản,
đưa
ra
những
ý
tưởng
không
hợp
thực
tế.
Mỗi
dân
tộc
có
một
văn
hóa
riêng,
muốn
làm
cán
bộ
quản
lý,
lãnh
đạo
tốt
thì
phải
hiểu
được
văn
hóa
của
dân
tộc,
không
thể
áp
dụng
văn
hóa
nước
khác
với
Việt
Nam
được.
Mỗi
dân
tộc
có
một
đặc
điểm
phát
triển
riêng,
không
thể
bê
cái
nguyên
xi
mô
hình
của
người
ta
về
nhà
mình
được.
Vì
thế,
theo
tôi
các
bạn
trẻ
nên
biết
cách
tự
đào
tạo
mình
trở
thành
những
nhà
cán
bộ
quản
lý,
lãnh
đạo
giỏi.
Đồng
thời
nghiên
cứu
các
mô
hình
đào
tạo
lãnh
đạo
trên
thế
giới
như
trường
đào
tạo
chính
khách
Matsushita
của
Nhật
để
rút
ra
bài
học
cho
Việt
Nam.
Các
bạn
trẻ
cũng
nên
tìm
cho
mình
những
chương
trình
đào
tạo
kỹ
năng
lãnh
đạo
phù
hợp
với
mục
tiêu.
Đó
phải
là
chương
trình
có
sự
khác
biệt
rõ
rệt
và
thực
tế,
có
thể
giúp
các
bạn
tự
mình
trau
dồi
và
rèn
luyện
để
ngày
càng
trở
thành
một
nhà
lãnh
đạo
"hấp
dẫn".
Theo Trần Đông
Tuần Việt Nam
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
Đang truy cập : 243
•Máy chủ tìm kiếm : 19
•Khách viếng thăm : 224
Hôm nay : 46456
Tháng hiện tại : 878913
Tổng lượt truy cập : 44246598