World Bank: Vốn IDA dành cho Việt Nam có thể giảm trong 3 năm tới

Đây là nhận định của bà Victotia Kwakwa, Giám đốc World Bank (WB) tại Việt Nam.


Sau20 năm chính thức có mặt tại Việt Nam, số vốn mà WB đã tài trợ cho ViệtNam thông qua các Hiệp định tài trợ vốn vay lên tới 17 tỷ USD. Số tiềnkhông nhỏ này cũng đã giúp Việt Nam nâng cấp các cơ sở hạ tầng kinh tế,dịch vụ, an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo… nhưng nguồn vốn viện trợnày có thể sẽ bị cắt giảm trong thời gian tới, và như vậy Việt Nam sẽphải chuyển sang tiếp nhận nguồn vốn kém ưu đãi hơn. Vậy Việt Nam sẽphải làm gì và làm thế nào để tranh thủ được nguồn vốn tài trợ ưu đãi từcộng đồng quốc tế?


17 tỷ USD mà Nhóm Ngân hàng Thế giới tài trợcho Việt Nam thông qua các Hiệp định vốn vay ưu đãi tập trung chủ yếuvào các lĩnh vực ưu tiên cao của Nhà nước như: đô thị (22%), năng lượng(19%), giao thông (16%), phát triển nông thôn (13%), cho vay chính sách(6%), khoản vay cải cách chính sách (13%), giáo dục (5%), y tế (4%).


Nhiềucông trình phúc lợi xã hội, dân sinh, hạ tầng giao thông đã đồng loạtxuất hiện, nhưng nguồn vốn vay ưu đãi từ cộng đồng quốc tế, cụ thể lànhóm Ngân hàng Thế giới sẽ tiếp tục duy trì và kéo dài trong bao lâu nữalà vấn đề được quan tâm lúc này.


Bà Victotia Kwakwa chia sẻ:"Việt Nam có thể tiếp tục được hưởng lợi từ vốn vay ưu đãi (IDA) khôngphải là quyết định đơn phương từ WB. Như bạn đã biết, IDA là tập hợp cácnguồn lực được đóng góp bởi các nước phát triển hơn từ châu Âu, cácnước Mỹ Latin... để cho phép một quốc gia tiếp tục hưởng lợi từ cácnguồn vốn ưu đãi IDA, các nước đóng góp cho IDA về cơ bản phải đồng ý.Vì vậy, Ban Giám đốc điều hành của WB đã dựa trên cơ sở thuyết phục củaChính phủ Việt Nam khi đề nghị tiếp tục hưởng IDA. Chúng tôi nhận thấyViệt Nam đã giải trình tốt để tiếp tục hưởng IDA, trên cơ sở đó, Banlãnh đạo WB đã đề xuất với các nước đóng góp vào IDA đồng ý để Việt Namđược tiếp tục tham gia chu kỳ tiếp theo của IDA, đó là chu kỳ IDA thứ17. Và chúng tôi rất vui mừng vì đề nghị này đã được chấp nhận. Chúngtôi dự kiến ​​Việt Nam sẽ tiếp tục tiếp cận nguồn vốn ưu đãi từ IDA ítnhất là trong giai đoạn 2014-2017".


Sở dĩ, nguồn vốn vay ưu đãitừ cộng đồng quốc tế dành cho Việt Nam có thể bị suy giảm trong thờigian tới, đặc biệt là sau 3 năm nữa là bởi Việt Nam đã trở thành nước cóthu nhập trung bình. Khi đó, Việt Nam buộc phải chấp nhận vay nguồn vốnkém ưu đãi hơn từ cộng đồng quốc tế. Nhưng dù là kém ưu đãi hơn thìnguồn vốn này vẫn rất cần cho Việt Nam để phát triển. Mối quan tâm lúcnày là nguồn vốn kém ưu đãi hơn sẽ được tập trung đầu tư vào đâu và cáchthức phân bổ thế nào cho hiệu quả.


Bà Victoria Kwa Kwa đánh giá:"Tại rất nhiều quốc gia thu nhập trung bình thành công mà WB chỉ chovay IBRD (IBRD được sử dụng trong một loạt các lĩnh vực: giáo dục, y tế,an sinh xã hội, cơ sở hạ tầng...). Vì vậy tôi không thích phân loạirằng IBRD chỉ dành cho cơ sở hạ tầng, hay chỉ cho các dự án tạo ra doanhthu để trả nợ. Tôi hy vọng rằng đó không phải là câu trả lời, ý tưởnglà xem xét một cách tổng thể chương trình phát triển của Chính phủ làgì, đâu là lĩnh vực mà WB có thể mang lại giá trị gia tăng thông qua hỗtrợ tài chính và bổ sung bằng kiến thức, bằng việc phân tích, các tư vấnchính sách. Và nếu dự án của bạn là trong lĩnh vực y tế, an sinh xãhội, giáo dục hoặc là cơ sở hạ tầng lớn, thì câu trả lời là có, bạn sẽđược tài trợ, bằng nguồn IBRD hoặc không, bởi vì bạn biết bạn muốn cónhững lợi ích tốt nhất cho đất nước, đó là cách thức chúng tôi nhìn nhận".


Việc tận dụng được nguồn lực hỗ trợ từ cộng đồng quốc tếlà rất quan trọng, đối với Việt Nam, nhưng theo đại diện Quỹ Tiền tệQuốc tế thì ngay cả khi có được nguồn vốn ưu đãi hay không thì Việt Namvẫn phải nỗ lực vươn lên bằng nội lực của mình. Và Việt Nam trong vàinăm qua đã đi qua những khó khăn nhất của cuộc khủng hoảng kinh tế toàncầu.


Ông Sanjay Kalra, Đại diện thường trú IMF tại Việt Nam nhậnxét: "Tình hình kinh tế hiện tại của Việt Nam đã tốt hơn rất nhiều, nềnkinh tế đã ổn định với nhiều thành tựu nổi bật như lạm phát đã giảmxuống mức 6-7 % từ mức rất cao trong năm 2011, tỷ giá hối đoái ổn định,tài khoản vãng lai thặng dư.Tốc độ tăng trưởng tuy chậm lại đôi chútnhưng đang hồi phục trong vài quý vừa qua. Để duy trì các thành quả này,Việt Nam cần đẩy mạnh thực hiện các mục tiêu đã đề ra, bao gồm cải cáchkhu vực ngân hàng và doanh nghiệp Nhà nước, tăng hiệu quả đầu tư công,tận dụng nguồn nhân lực trẻ và rất chăm chỉ, hướng tới đạt được tiềmnăng tăng trưởng rất cao của đất nước trong thời gian tới.


Nhưvậy, nguồn vốn ưu đãi từ Nhóm ngân hàng Thế giới sẽ tiếp duy trì đối vớiViệt Nam trong vòng 3 năm nữa. Và khi đã tốt nghiệp nhóm nước có thunhập trung bình thì Việt Nam phải tiếp nhận nguồn vốn vay kém ưu đãi hơnnếu có nhu cầu.